Jesteśmy społecznością, która kocha książki

O historii można pisać że śmiertelną powagą, albo z przymrużeniem oka. Można pisać powierzchownie, albo zaglądać w zasłaniane szafami zakamarki. Można zgodnie z podręcznikową poprawnością, albo bez odwijania w bawełnę.
A gdyby tak połączyć w stylu pop ogrom informacji z plotkarskim tonem, nie zżymać się na niepoprawność polityczną i językową, cytować bez mitologizowania i wtykać nos w sprawy, które z lekka przygaszają blask postaci z portretów i banknotów? Tego właśnie podjął się Krzysztof Pyzia i wcale nie "Wyszło jak zwykle...". Wyszło zabawnie i obrazoburczo, ciekawie i rubasznie, obrazowo i tak angażująco, że trudno odłożyć książkę. Lubię, lubię bardzo.

Król, wieszcz, książę czy polityk - każdy z nich był(jest)człowiekiem. Żadna więc z ludzkich wad nie była obca tej koronowanej i czczonej kompaniji. Seksoholizm, niemoralność, obżarstwo, agresja, bigamia, zakłamanie i inne ludzkie przypadłości wysypują się z opowieści skonstruowanej według kolejnych wieków i pozycji zajmowanej przez bohaterów w społeczeństwie. Jak małżeństwo to pro forma, jak miłość to wbrew zasadom, jak śmierć to kuriozalna, jak wiersze to dalekie od przyzwoitości. Na takie właśnie kwiatki natykamy się w 'rozbrajającej historii Polski'.

Autor nie ujmuje osiągnięć szanownemu towarzystwu, począwszy od Mieszka I, na premierach, prezydentach i policjantach kończąc. Ale dłubie w ich życiorysach na tyle intensywnie by spod kobierców, dywanów i kołder powyciągać wszystkie grzeszki. Dokłada zacne portrety, w tym Poczet Królów Polskich i inne dzieła mistrza Matejki, wspiera się cytatami z kronikarzy i obszerną bibliografią. Nie powtarza lekcji historii, w zamian proponuje treści 'tylko dla dorosłych', a w opisach tortur, bezeceństw i cwanych postępków nie ucieka przed dosłownością. Bawi się słowem i historią, czasem żartuje subtelnie, innym razem bez najmniejszych oporów.

Czy można czuć się zniesmaczonym historią głupią, rozwydrzoną, niedbałą, kpiacą ze świętości? Oczywiście. Czy może razić wybór i język autora, który każdego rogacza i bawidamka, każdą nimfomankę i zdrajczynię nazywa po imieniu? Bez wątpienia. Ale jeśli ma się umysł otwarty na prawdę o tym, że nie tylko maluczki może wpaść w szpony każdego z grzechów głównych (i pomniejszych), można się przy tej książce solidnie ubawić. I to bez szkody dla wiedzy historycznej, bo i ta, choć podana nietypowo, imponuje rozległością. Wszak mowa o Chrzcie Polski, Hołdzie Pruskim, powstaniach, wojnach i współczesnych 'chorobach dyplomatycznych."
Żenujące żarty i kpiny są tutaj obecne w każdej niemal, dłuższej czy krótszej opowieści. Ale by wyśmiewać, trzeba mieć co. A zebrało się tego niemało. Wielki poeta czy łachmyta? Zacny król czy poszukiwacz uciech wszelakich? Mądry przywódca czy kaleka językowa? Oceńcie sami, bo być może jedno nie wyklucza drugiego.

Uszczypnę autora za kilka niekonsekwencji, bardziej uszczypnę wydawcę za niestaranną korektę, która zgrzyta w zębach. Ale jeśli chodzi o treść i sposób podania tego historycznego dania, to bardzo smakowała mi ta potrawa złożona ze słodkich, odpustowych cukierków i lekkiej goryczy, która jednak czasem przebija spod imponujących pokładów ciekawostek. Czy na pewno "Polacy nic się nie stało?". Polecam uważnie wczytać się w niuanse, błędy, za które wstyd po dziś i zachowania, które od wieków ciążą na naszej reputacji. Oczywiście zachęcam do lektury uczciwie informując, że zabawnie będzie dla tych, którzy dawno pożegnali się z pojęciem 'narodu wybranego' i potrafią podejść do siebie i Polaków z piedestału, z solidną porcją dystansu.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem Bellona

O historii można pisać że śmiertelną powagą, albo z przymrużeniem oka. Można pisać powierzchownie, albo zaglądać w zasłaniane szafami zakamarki. Można zgodnie z podręcznikową poprawnością, albo bez odwijania w bawełnę.
A gdyby tak połączyć w stylu pop ogrom informacji z plotkarskim tonem, nie zżymać się na niepoprawność polityczną i językową, cytować bez mitologizowania i...

Kornwalia może być miejscem uroczego odpoczynku, może też dostarczać materiału do zamówionej właśnie przez wydawcę powieści kryminalnej. Niemniej, ani Flora Steel, szukająca odmiany od księgarskiej pracy w małej wiosce ani Jack Carrington, który pracuje nad własną książką nie podejrzewają, że śliczne zatoczki i piękne lasy skrywają mnóstwo wojennych pamiątek. I to tych ściśle tajnych.

Miłośnicy zagadek kryminalnych znajdą tutaj kolejną sprawę spisaną w stylu lat 50tych, zaś miłośnicy historii odnajdą na kartach powieści sporo informacji na temat roli, jaką Kornwalia odegrała w czasie drugiej wojny światowej. O poranku zginie właściciel wynajętego domku, a śledztwo dociekliwego duetu zaprowadzi nas do centrali łączności, która odegrała niebagatelną rolę w czasie przygotowań do słynnego desantu w Normandii. Nie można narzekać na nudę ani śledząc zmieniające się podejrzenia ani wtapiając się w rozmowy cofające akcję do wojskowych zadań, w których uczestniczył także ojciec Jacka i zaginiony, młody chłopak z sąsiedztwa Flory.

To kolejna książka opisująca mordercze przypadki, na które natyka się wielce sympatyczny duet bohaterów. Ponownie dostarcza przyjemności, rozbudza ciekawość i angażuje nas w poznawanie zakątków, które kryją niejedną tajemnicę. Nie brak kornwalijskiego klimatu i folkloru, łącznie z legendarną lokalizacją siedziby Króla Artura i Rycerzy Okrągłego Stołu, Szeptuch i ukwieconego Święta Flory. bohaterowie bywają krok od utraty życia, a podejrzanych łączą układy zarówno uczuciowe jak i sięgające do odległej, wojennej współpracy. Spisana lekko i ciekawie, książka jest dobrym wyborem na podróż w czasie i przestrzeni, która dostarczy emocji i rozrywki.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem Mando

Kornwalia może być miejscem uroczego odpoczynku, może też dostarczać materiału do zamówionej właśnie przez wydawcę powieści kryminalnej. Niemniej, ani Flora Steel, szukająca odmiany od księgarskiej pracy w małej wiosce ani Jack Carrington, który pracuje nad własną książką nie podejrzewają, że śliczne zatoczki i piękne lasy skrywają mnóstwo wojennych pamiątek. I to tych...

Ktoś, kto podobnie jak ja lubi poznawać historię przez życiorysy ciekawych postaci, nie mógłby sobie wyobrazić ciekawszej lektury. Nicola Attado pisze w sposób świetnie oddający fascynację słynną dziennikarką, dba o detale dotyczące specyfiki czasów, w których Nellie Bly rozwijała karierę, dodaje fragmenty autentycznych materiałów i przemyca własne, silne uczucia wiążące ją z bohaterką. Dostajemy biografię wartką, przejmującą, budzącą współodczuwanie i ściśle przylegającą do zmieniającej się rzeczywistości.

"Niezwykłe życie Nellie Bly" kształtowało się w Stanach Zjednoczonych epoki wielkich zmian. Od sięgania pamięcią po wojnę secesyjną, która wpłynęła na pozycję ojca Nellie, podążamy aż do wielkiej wojny i zmian, jakie ten konflikt przyniósł ze sobą na europejskie i amerykańskie ziemie. Przechodzimy przez etapy kariery Elizabeth, która budowała życie na odwadze, pewności siebie i silnym przekonaniu o niesłusznym postrzeganiu kobiet jako ludzi gorszej kategorii. Śledzimy zmiany na rynku prasowym i na polu politycznym, obserwujemy bunt robotników i powstawanie wolnościowych ruchów, w tym sufrażystek i związków zawodowych. Wyruszamy w świat, łamiemy stereotypy i konwenanse. A wszystko to z ogromnym sercem, pokorą wobec potrzebujących i uporem godnym najlepszych reporterów.

Zmieniające się czasy dały Elizabeth szansę na pionierskie zachowania zarówno na polu zawodowym jak i prywatnym. To ona stała się prekursorką wcieleniowego reportażu, organizując stunty, którym nie podołałby niejeden mężczyzna. To ona stawała się robotnicą i pacjentką niesławnego ośrodka dla obłąkanych kobiet. To ona zdawała relacje z debat i wyborów, nie oglądając się na preferencje przełożonych. To ona rzuciła wyzwanie książkowemu Phileasowi Foggowi, okrążając świat w mniej niż 80 dni. Wreszcie, to ona stanęła na froncie w Przemyślu i Serbii, zaglądając w oczy śmierci i dramatom wojennych sierot i wdów.

Jej przejęty z popularnej piosenki pseudonim stał się symbolem wnikliwości ale też współczucia, pisania odważnego ale też wypływającego z serca, altruizmu i odwagi w podejmowaniu nowych wyzwań, jak zarządzanie stalowym imperium sporo starszego męża. Fragmenty jej artykułów świadczą o pracowitości i empatii, uważności i wspieraniu tych, którym życie zgotowało wyjątkowo wyboistą drogę. Choć sama cierpiała z powodu nielojalności przyjaciół i rodziny, zawsze szukała sposobu na zwrócenie uwagi społecznej ku potrzebujacym. Śmiała, uczciwa, towarzyska i wstająca po wielokroć z kolan. Taka była Nellie Bly, a książka Nicoli Attadio oddaje to w wyśmienity sposób. Autorka tylko w małych fragmentach, na początku rozdziałów, zwraca się z czułością do swojej bohaterki. Ale te kilka zdań sprawia, że fakty mocniej na nas oddziałują, a życie niezwykłej kobiety wnika nam pod skórę.

Doskonała książka, łącząca pasję bohaterki i fascynację autorki. Uczy, porusza, daje głos sile i słabościom. A tym, którzy chcą uważniej prześledzić losy Nellie, dobrze posłuży bibliografia i wskazanie internetowych źródeł informacji. Jestem pod wrażeniem tej nowej "znajomości", polecam gorąco.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem Znak Koncept.

Ktoś, kto podobnie jak ja lubi poznawać historię przez życiorysy ciekawych postaci, nie mógłby sobie wyobrazić ciekawszej lektury. Nicola Attado pisze w sposób świetnie oddający fascynację słynną dziennikarką, dba o detale dotyczące specyfiki czasów, w których Nellie Bly rozwijała karierę, dodaje fragmenty autentycznych materiałów i przemyca własne, silne uczucia wiążące ją...

Sally Diamond nie płacze, jej emocjonalność praktycznie nie istnieje, w postrzeganiu świata jest bardzo dosłowna i dziecinna. Unika zewnętrznego świata i kontaktu fizycznego. Mogłaby być idealnym przykładem aspołecznej, introwertycznej, nawet autystycznej dziewczyny. Tyle, że Sally ma 42 lata i mieszka z ojcem, psychiatrą otaczającym ją opieką i akceptującym jej inność. Kiedy ten umiera, kobieta działa bez emocji, dosłownie traktuje jego polecenie wyrzucenia zwłok do śmieci i zostaje na świecie kompletnie sama. Bez rodziny. Czyżby?

Książka Liz Nugent zaskoczyła mnie w niezwykle pozytywny i angażujący sposób. Porusza znane, bolesne kwestie, oparta jest na wzorcach psychologicznego thrillera ale nic tutaj nie jest przewidywalne ani oczywiste. Jeśli porwanie, to szokujące; jeśli pranie mózgu, to skierowane w zaskakującym kierunku; jeśli wykorzystywanie, to skrajne; jeśli uporządkowanie, to tymczasowe.

Mały miś przesłany od tajemniczego S. staje się małym kamyczkiem uruchamiającym lawinę zdarzeń, a zamknięcie w małej irlandzkiej wiosce przydaje całej opowieści duszności, spotegowanej kolejno odkrywanymi faktami dotyczącymi przeszłości bohaterki. Dodatkowo, pojawia się drugi tor, prowadzący nas do lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku i przesuwający naszą uwagę na nowe postaci i ich życie w Nowej Zelandii. Poznając opowieści Sally i niejakiego Petera, coraz bardziej wpadamy w wir wydarzeń, które zaskakują, obrzydzają, wprawiają w stupor i niedowierzanie. Prosty choć enigmatyczny początek zmienia się w kontynuację poruszającą kwestie bestialskich zachowań, chorych preferencji, kłamstw i ludzi, o których istnieniu nie wiedział nikt.

Pisanie o kolejnych wypadkach byłoby grzechem recenzenckim, bo tutaj każdy zwrot akcji ma kolosalne znaczenie dla dalszego oddziaływania tekstu. To właśnie oszołomienie kolejnymi wiadomościami sprawia, że wśród wielu thrillerów ten wzbudza niezwykle silne emocje. Układ powiązań, znakomicie dawkowana wiedza i energiczny sposób kreowania opowieści pozwalają na całą serię zaskoczeń, czasem zapierających dech przerażeniem. Tutaj nawet tak zwana miłość zwala z nóg, a genetyka nie zna litości, przekazując potomkom najsilniejsze i najbardziej mroczne cechy.

Znakomicie przełożony przez Kaję Gucio tekst prowadzi nas od zainteresowanego uśmiechu w świat dramatu wzmocnionego solidną dawką wiedzy o przykurzonych tramach, którym wystarczy iskra, by wybuchły na nowo. Uzależnienie, dehumanizacja, rasizm, kłamstwo, agresja, rozczarowanie, nieprzystosowanie spoleczne, aseksualność wyrosła z wypartych wspomnień - nie sposób wymienić wszystkich brudów, z jakimi przyjdzie się zmierzyć "Dziwnej Sally Diamond" lub wyłaniającym się z zapomnienia innym bohaterom. Książka jest wstrząsająca, świetnie skomponowana i zdecydowanie zasługująca na wyjątkowo mocne polecenie. Trzeba to przeczytać, trzeba przyjąć bez akceptowania zachowań lecz z podziwem dla pracy autorki.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem Znak Crime.

Sally Diamond nie płacze, jej emocjonalność praktycznie nie istnieje, w postrzeganiu świata jest bardzo dosłowna i dziecinna. Unika zewnętrznego świata i kontaktu fizycznego. Mogłaby być idealnym przykładem aspołecznej, introwertycznej, nawet autystycznej dziewczyny. Tyle, że Sally ma 42 lata i mieszka z ojcem, psychiatrą otaczającym ją opieką i akceptującym jej inność....

Lubię sięgać po dramaty wojenne ale tylko te, których autorzy prócz popisywania się znajomością broni i stylu walk prowadzonych w danym zakątku świata, są w stanie dostarczyć mi wiedzy i objaśnić realia miejsc obranych na miejsce akcji. "Afghan Narcos" z pewnością można zaliczyć do takiej literatury.

Intensywne działania szpiegowskie, zmiany układów sił, sterowanie akcją czynnego wojska to bez wątpienia efektowna siła tej opowieści. Ale dla mnie bardziej przekujące były idealnie wplecione informacje, które sprawiły, że stałam się czytelnikiem świadomym, zorientowanym geopolitycznie i umiejętnie wiążącym przeszłość z przewidywaniami, które konstruują przyszłe wydarzenia. Dzięki tej wiedzy, przejście od chwili obecej do wydarzeń roku 2025 wydało mi się doskonale uargumentowane bieżącą sytuacją.

Bohaterami są żołnierze, obecni oraz ci, którym po latach działań bojowych pozostała w umysłach trauma, niewygoda emocjonalna i nieumiejętność odcięcia się od uprzednich przeżyć. Artur należy do takich osób. Wiedzie pozornie stabilne życie, ale gdzieś w tle nadal tli się nieugaszony pożar wyrzutów sumienia i przekonanie, że w Afganistanie podjęto fatalne decyzje. Kiedy więc ma szansę uciszyć myśli humanitarną pomocą, w którą chce go zaangażować była kochanka i towarzyszka broni, nie waha się ani przez moment. Wraca by pomóc, będzie to jednak zupełnie inna pomoc, niż się spodziewał.

Prócz bohatera, który prowadzi nas przez świat układów, zależności i podstępów, dostajemy cały wachlarz postaci wyrosłych z warunków panujących nie tylko w Afganistanie ale i innych krajach, powiązanych z produkcją i handlem opium. I znów należy zwrócić uwagę na ogromną wiedzę Szymańskiego, który jasno określa dramatyczną sytuację kraju szarpanego wpływami amerykańskimi i rosyjskimi, dodatkowo pozostającego obecnie pod okupacją Talibów.

Nasze osądy zmieniają się wraz z wnikliwą obserwacją życia Shahrukha i Kazimiego. Przyjaźń i lojalność mieszają się z uzasadnionym strachem i zależnością od władz, które połykają nawet swoich popleczników. Zaś cały kraj, którym bawią się handlarze narkotyków, rosyjscy oligarchowie i ci, którzy upatrują w nim okazji dla łatwego zarobku, jawi się jako piekło dla niemal wszystkich jego mieszkańców. Może z wyjątkiem robiącego lukratywne interesy 'narkotykowego króla' Bashida.

Ktoś chce zniszczyć narkobiznes, naprawić błąd wynikły z porzucenia kraju w skrajnej biedzie. Trudno będzie osiągnąć to pokojowo, gdy połowa ludności wierzy, że choć Allah nie dał im pieniędzy, dał ziemię idealną do uprawy maku. Na pohybel reszcie świata. Niestety także na pohybel rodakom i córce Artura, który musi żyć ze świadomością jej uzależnienia.

Książka jest niezwykle bogata tematycznie, porusza kwestie dawnych wojen i prawdopodobnej przyszłości. Zabiera nas w miejsca, w których mieszają się wpływy i zacierają granice - czasem trudno ocenić gdzie władzę trzymają Wagnerowcy, gdzie Tadżycy a gdzie tak zwany legalny rząd afgański. Jednocześnie autor dba o to, byśmy mieli popartą faktami pewność, że daleko książce do science-fiction. Potrafi też tak poprowadzić akcję, że trudno oderwać się od kolejnych wydarzeń, dialogów, decyzji podejmowanych w chwili zagrożenia. Sporo tu opisów, ale to one przynoszą ze sobą wspomnianą jasność sytuacji. Są też odniesienia do wyposażenia armii, niemniej nawet dla laika są one jasne i ciekawe. Dostajemy inteligentny i wartki miks walki, emocjonalnego zaangażowania bohaterów i emocji wypływających z miłości do rodziny, dla której można poświęcić wszystko, nawet samego siebie.

Jestem pod wielkim wrażeniem stylu autora, to niemała sztuka pisać o walce tak, że całość angażuje także kobiety i to w sposób niezwykle emocjonalny. Znaczniki pipowadzą mnie do zgłębienia tematu a tymczasem polecam z pełnym przekonaniem książkę wyjątkową, świetnie spisaną i niestety budząca obawy, że opisany rejon na zawsze pozostanie wrzącym tyglem ścierających się wpływów i walki o władzę. Czytajcie.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem Bellona

Lubię sięgać po dramaty wojenne ale tylko te, których autorzy prócz popisywania się znajomością broni i stylu walk prowadzonych w danym zakątku świata, są w stanie dostarczyć mi wiedzy i objaśnić realia miejsc obranych na miejsce akcji. "Afghan Narcos" z pewnością można zaliczyć do takiej literatury.

Intensywne działania szpiegowskie, zmiany układów sił, sterowanie akcją...

W kończący się Tydzień Bibliotek, który nota bene powinien w czytelniczych umysłach trwać cały rok, idealne wpisuje się dzisiejsza premiera książki Michiko Aoyamy. I tytuł i zawartość prowadzą nas do świątyni książek, w tym przypadku usytuowanej w swego rodzaju dzielnicowym domu kultury. Pięć opowieści połączy książka, której żaden z bohaterów nie zamierzał wypożyczyć i filcowy dodatek, którego symbolika poprowadzi nas do duchowych odkryć.

Tego typu literatura azjatycka nie aspiruje do miana mistrzowskiej ale osoby, które po nią sięgają wiedzą, że proste zdania i nienachalne narracje zawsze prowadzą do uroczych, bardzo motywujących, często znanych lecz pogubionych w biegu wniosków. Biblioteka będzie tu punktem, z którego ruszymy nie tylko w pozornie niepasujący do nas świat opowieści ale też przypomnimy sobie o własnej wartości i możliwościach, które spychamy na margines obawiając się niepowodzenia lub krytyki.

Bajka dla dzieci, atlas roślin, ewolucyjne teorie, poezja - wszystko to może wskazać nam malutkie światło, które zmieni perspektywę. Autorka wykorzystując faktycznie istniejące dzieła, od wielkich ksiąg po mangi, buduje świat prostych wniosków, na których można oprzeć pozytywny stosunek do świata. Pozornie nie dzieje się nic ważnego, ale te małe zdania i przypadkowe zdarzenia czynią bohaterów bardziej odważnymi i otwartymi. Bez względu na to, czy właśnie opuścili szkołę czy są na emeryturze, czy mają za sobą lata kariery zawodowej czy nadal szukają swojego miejsca na Ziemi. Owszem, to bardzo typowe, często powielane treści ale podane w pluszowy, daleki od moralizowania sposób, zawsze niosą ze sobą rodzaj uśmiechniętej, potrzebnej medytacji.

Nie zawiodą się także ci, którzy w przytulnej japońskiej literaturze szukają elementów egzotycznej kultury. Są przypisy i przepisy, zwyczaje i style zachowań, naiwność reakcji i mądrość zamknięta w trafnych spostrzeżeniach. Stylem, formą i tematyką książka nie odstaje od podobnie tkanych, spokojnych ale i wzruszających opowieści o pięknie słowa, uważności i o tym, co każdy z nas może znaleźć wewnątrz własnego umysłu. Wystarczy czasem wejść do biblioteki, odpowiedzieć na pytanie "Czego szukasz?" a potem dać się zaskoczyć.

Uroczy zbiór dla miłośników wyciszenia i otulania samego siebie w azjatyckim stylu. Plus książki i inne niepozorne przedmioty o wielkiej mocy oddziaływania, także astralnego. W księgarniach, sklepach ze starociami, małych centrach kultury, parkach, wydawnictwach znajdziemy pocieszenie. Łyżeczka, kot, samolocik i krab mogą stać się inspiracją. A nad wszystkim unoszą się słowa, te, które znajdziemy w każdej bibliotece.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem Relacja

W kończący się Tydzień Bibliotek, który nota bene powinien w czytelniczych umysłach trwać cały rok, idealne wpisuje się dzisiejsza premiera książki Michiko Aoyamy. I tytuł i zawartość prowadzą nas do świątyni książek, w tym przypadku usytuowanej w swego rodzaju dzielnicowym domu kultury. Pięć opowieści połączy książka, której żaden z bohaterów nie zamierzał wypożyczyć i...

Wspaniała to książka, która mogłaby się składać z bólu odchodzenia i relacji z życia dwóch sióstr - (prawie)czterdziestolatek, tórym przyszło wyczekiwać już tylko pożegnania ojca - gdyby Anna Dziewit-Miller nie uczyniła z niej przekornej i ironicznej opowieści o wszystkim, o życiu. O przeszłości, która wdziera się na Mazury historią i śląska odmiennością, ale też fantazjami zalegającymi po poprzednich związkach i pragnieniem wniknięcia w nowe tu i teraz. O przyszłości, która okupiona kredytami rysuje się raczej koślawo, lub nie ma szans w zderzeniu z detetminacją wpływającą pod skórę hormonami. I o teraźniejszości, która raz jest tak przejmujaca, że tylko płakać a raz tak kuriozalna, że tylko się śmiać. Albo na odwrót.

Dwie kobiety, półsieroty z urodzenia (albo prawie), odmienne fizycznie i mentalnie, siostry od świąt do świąt, rzadko pomiędzy - to one są tutaj gwiazdami przedstawienia. Szaleją i łkają, boją się i buntują, każda sobie gotuje los wedle wymagań społecznych, rodzinnych lub własnych, tych najbardziej nieskutecznych. Aleksandra, matka po trzykroć, żona zaniedbana, chce napisać książkę - daleką od "misiów", opiewającą wybitną astronomkę, który w siedemnastym wieku bardziej przylegała do pojęcia 'czarownica'. Marianna, prześliczna królowa paznokci i internetu, z niemal wrzaskliwym uporem dąży do macierzyństwa, które w jej mniemaniu odkupi zarzucany grzech. Ogień i woda, dzień i noc a w drugoplanowych rolach mężowie. Choć i dla ich przezroczystości autorka znajduje zastosowanie, poruszając sprawy najwyższej wagi - tej, gdzie główne skrzypce gra szacunek dla życia i pokora postawiona ponad oczekiwaniami.

Idealnie wpasowane cytaty z najwyższej literatury, stanowią komentarz do pozornie zwykłego życia. Zabawa językiem, inwersje, jadowicie kpiarskie zdrobnienia dają poczucie igrania z powagą każdej sytuacji. A tam, gdzie trzeba, żal przelewa się w tak pięknych metaforach, że potoki łez nie mogą wyhamować. Świetnie sobie autorka radzi z dwubiegonowością życia, z błotem i kwiecistą łąką codzienności rodzinnej, politycznej i mikrospołecznej. A my tak sobie niespiesznie podążamy za bardzo kobiecym tekstem, w którym i przekląć wolno i się poetycko rozczulić, i do lęku przed śmiercią się przyznać i stanąć przed słoniem i tupać w jego rytm.
Tu się można ubeczeć jak dziecko i łapać powietrze z rozpaczy i śmiać półgębkiem z samych siebie. Taka to 'powieść współczesna' do cna, przez którą prowadzi narrator - mistrz ceremonii. Forma i treść, że palce lizać. Polecam natrętnie.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem W.A.B.

Wspaniała to książka, która mogłaby się składać z bólu odchodzenia i relacji z życia dwóch sióstr - (prawie)czterdziestolatek, tórym przyszło wyczekiwać już tylko pożegnania ojca - gdyby Anna Dziewit-Miller nie uczyniła z niej przekornej i ironicznej opowieści o wszystkim, o życiu. O przeszłości, która wdziera się na Mazury historią i śląska odmiennością, ale też fantazjami...

Każdą kolejną część autobiograficznych powieści Mai Angelou zarzucam znacznikami i notatkami. Nie inaczej jest w trzeciej książce, opowiadającej o życiu Marguerite - czarnoskórej, dumnej i upartej dziewczyny, która sama dla siebie kształtowała świat. W "Śpiewaj, tańcuj i wesel się" przemierzamy z nią kraje, zmieniamy wizję czarno-białego podziału i tęsknimy za tym, co najcenniejsze. I znów robimy to z pasją, energią i szeroko otwartymi oczami.

To w tej książce bohaterka staje się Mayą Angelou - artystką, śpiewaczką i tancerką, ale zanim to nastąpi jeszcze raz zabierze nas do rodzinnego domu, umocni w przekonaniu o nierównościach społecznych i rasowych, pokaże źródło niechęci zawracające nasze myśli aż do czasów niewolnictwa. Te wyniesione z domu postawy będą jej towarzyszyły w podróży życia, będą one ewoluowały pod wpływem wolności artystycznego świata i zmieniały się wraz z przenikaniem się kultury amerykańskiej i europejskiej. Mocne granice staną się płynne, konserwatywna chęć bycia przykładną panią domu runie wraz z nieudanym małżeństwem a różnice, przed którymi zostanie postawiona młoda artystka, będą nauką i umocnieniem wiary w swoją wartość.

Książka może śmiało pretendować do miana mini przewodnika po miejscach i mentalności ludzi, którzy ponad podziały stawiają piękno, przyjaźń i pasję. Ulegamy tu zachwytom Włochami, Izraelem i Paryżem, widzimy ogrom biedy i podziałów w uwielbianym Egipcie, zderzamy się z ciemiężeniem ludności komunistycznej Jugosławii. Wbrew tytułowi, nie będzie nas otaczała permanentna radość, będzie czas na uwielbienie i sławę ale też na zazdrość, prawne kruczki i niezrozumienie. Będzie się działo prawdziwe życie lat pięćdziesiątych, przepuszczone przez barwny kalejdoskop światowego tournée. Przez romanse, odkrycia i niepokorę przebijało zaś będzie łamiące serce poczucie winy, spowodowane oddaleniem od ukochanego syna.

Tutaj każde zdanie jest odkryciem. Realnym obrazem, na który nakładają się sławne nazwiska, jak Tennessee Williams, Brigitte Bardot czy Ray Bradburry. Melancholijnym spojeniem wspólnych dla czarnych Amerykanów i Izraelitów czy Egipcjan przepraw na drodze do wolności. Ugładzeniem rasowego buntu zderzonego z uwielbieniem dla sław. Namysłem nad podobieństwami i różnicami ludzi o ciemnej skórze mieszkających w Stanach, Kanadzie i Afryce Północnej. Nade wszystko, jest odkryciem dorosłości, określaniem priorytetów i zadumą nad nadrzędnymi celami. Wszystko ubrane zostało w olśniewający opis miejsc, do których natychmiast chce się biec, by poczuć oddany przez Angelou klimat.

Piękna i mądra książka, która raz jeszcze wskazuje na autorkę jako niebywale utalentowaną gawędziarkę. W tle rozbrzmiewa jazz i calypso, czarne rytmy mieszają się z operą, cytaty z pieśni ilustrują nie tylko występy ale też myśli i podróże. Wiele za mną biografii i opowieści o wlasnym życiu ale to, jak pisze o sobie Maya Angelou, pozostaje dla mnie objawieniem. Polecam gorąco siedząc z bohaterką na hawajskiej plaży i wierząc, że rodzinne więzi przetrwają najgorsze próby. Mam nadzieję, że niebawem ciąg dalszy nastąpi.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem Relacja

Każdą kolejną część autobiograficznych powieści Mai Angelou zarzucam znacznikami i notatkami. Nie inaczej jest w trzeciej książce, opowiadającej o życiu Marguerite - czarnoskórej, dumnej i upartej dziewczyny, która sama dla siebie kształtowała świat. W "Śpiewaj, tańcuj i wesel się" przemierzamy z nią kraje, zmieniamy wizję czarno-białego podziału i tęsknimy za tym, co...

Skojarzenie z klasycznym tytułem jest tutaj jak najbardziej właściwe, bowiem to młody Charles Dickens jest bohaterem powieści. Utrzymana w wiktoriańskim klimacie, łącząca dwa morderstwa książka mocno kojarzy się z pisarstwem Dickensa, a zawiłości śledztwa można śmiało porównać z tymi kreowanymi przez mistrzów gatunku. Nie jest to powieść wybitna ale na pewno świetnie oddająca klimat czasów i ulic Londynu.

Język opowieści bywa tu niezgrabny, niemniej niesie ona ze sobą sporo prawd na temat warunków socjalnych, różnorodności społecznej i skomplikowanych układów rodzinnych epoki. Sporo osób wysoko urodzonych ubożało i często uciekało od sztywnych konwenansów do zajęć mniej szanowanych przez stare rody. Mamy tu więc aktorki i osoby, które tylko z pozoru wiodą życie zgodne z tradycją. Sam Dickens pracuje jako dzienikarz, w wolnych chwilach zarabiając pisaniem szkiców literackich, często zaangażowanych społecznie. W rodzinach dochodzi do przemocy, rodzą się dzieci z nieprawego łoża, a każda szlachecka posiadłość kryje brudne tajemnice. No, może z wyjątkiem tej jednej, w której mieszka wybranka serca bohatera.

Postaci są rozrysowane barwnie, co daje sporo przyjemności podczas podążania szlakiem śmierci dwóch młodych dziedziczek. Sprawy dzieli cały rok ale nie można uniknąć wrażenia, że łączy je bardzo wiele. Przez kilkaset stron Dickens stara się połączyć nitki i znaleźć winnego, Często ulega przy tym mylnym wrażeniom i wyciąga pochopne wnioski by potem prostować podejrzenia. A jest co prostować, trzeba skupienia by relacje łączące bohaterów nie związały nam się w ciasny supeł.

Sensacja i tło społeczne czynią z książki Heather Redmond powieść ciekawą i angażującą, może nieco przydługą i pod koniec zbyt zagmatwaną, ale nadal momentami zaskakującą i trudną do rozszyfrowania. Sporo tutaj ważnych kwestii - od miłości i zazdrości po biedę i trud przetrwania w mieście, sporo też urokliwych momentów i mrocznych spowiedzi z grzechów życia. Sprawia to, że książka jest dobrą lekturą dla tych, którzy prócz kryminalnych treści lubią zanurzyć się w epokę, w której są one umiejscowione.
Warto przeczytać w wolnej chwili.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem Skarpa Warszawska

Skojarzenie z klasycznym tytułem jest tutaj jak najbardziej właściwe, bowiem to młody Charles Dickens jest bohaterem powieści. Utrzymana w wiktoriańskim klimacie, łącząca dwa morderstwa książka mocno kojarzy się z pisarstwem Dickensa, a zawiłości śledztwa można śmiało porównać z tymi kreowanymi przez mistrzów gatunku. Nie jest to powieść wybitna ale na pewno świetnie...

Zanim zacznie się czytać książkę Sebastiana Sadleja, warto mieć świadomość, że nie sięgamy po typowy kryminał, raczej po thriller, w którym za tło rozważań służy przedziwna sprawa czterech ciał odnalezionych w górskiej chacie. Jeśli wyruszymy w mroźną, górską podróż z oczekiwaniem opowieści o decyzjach, rodzinnych relacjach i poszukiwaniu odpowiedzi - także tych dotyczących śmierci - dostaniemy lekturę, która może bardzo zaciekawić i zamienić rozrywkę w formę sięgającą głębiej w strefę emocji.

Dwutorowe relacje dzieli ledwie kilka dni. Jedna prowadzi nas w moment, gdy młoda, sławna alpinistka przybywa w góry na wieść o śmierci matki. Druga stara się opowiedzieć historię sięgającą kilka dni ale i wiele lat wstecz, by stworzyć wątek wyjaśniający powody zaistniałej sytuacji. To, co dotyczy Alicji, uparcie odrzucającej jako rozwiązanie sprawy wypadek czy samobójstwo, poprowadzi nas nie tylko w miejsce tragedii ale też w jej myśli. Doda aspekty społeczne, pokaże trud pracy ratowników górskich, objaśni mentalność ludzi, wspinających się do nieba wbrew rozsądkowi i kroczącej u ich boku śmierci. To zaś, co skupia się na Jadwidze, opowie o relacjach rodzinnych, przeszłości budzącej po latach wyrzuty sumienia i ogromnej samotności, którą sama bohaterka zgotowała dla siebie i córki. Całość zwiąże się w węzeł spełniania oczekiwań, w ucieczkę od świata i opowieść o punkcie, w którym pasja przeradza się w obsesję, a przygoda w porzucenie odpowiedzialności za bliskich.

Książka będzie niezwykle ciekawa dla miłośników gór, dla ludzi, którzy zastanawiają się nad sensem oddania serca himalaizmowi, dla tych, którzy kryminalną zagadkę chcą zmieszać z rozważanieniem o priorytetach. Akcja toczy się wartko, kilka zwrotów zdecydowanie zaskakuje, a finał prowadzi do smutnych wniosków.

Podobało mi się przejście poza świat pozornego szczęścia i sławy, poza egoizm i granicę swoich możliwości. Podobała mi się siła i ogromna niemoc, fizyczny chłód i emocjonalna gorycz bohaterów. "Za szczytem" kryją się prawdy, które utkane są z przewinień, niedopatrzeń i niemożności wybaczenia.
Uważam, że warto sięgnąć po książkę, która łączy mentalne, głęboko ukryte przed światem rozterki i sensację efektownie umiejscowioną na zboczu Śnieżnika. Dobra lektura.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem SQN

Zanim zacznie się czytać książkę Sebastiana Sadleja, warto mieć świadomość, że nie sięgamy po typowy kryminał, raczej po thriller, w którym za tło rozważań służy przedziwna sprawa czterech ciał odnalezionych w górskiej chacie. Jeśli wyruszymy w mroźną, górską podróż z oczekiwaniem opowieści o decyzjach, rodzinnych relacjach i poszukiwaniu odpowiedzi - także tych dotyczących...

Mówią, że najbardziej emocjonujący efekt osiąga się zaczynając od trzęsienia ziemi, a potem napięcie ma tylko rosnąć. W książce Mahsy Mohebali ziemia zatrzęsie się dosłownie oraz w bardzo symbolicznym wymiarze. Drżał będzie grunt pod nogami, także polityczno-spoleczny, drżały będą rodzinne więzi, przyjaźnie, zaufanie i jego brak. Wpadnie w drżenie cały Iran, szarpany rewolucyjnymi ruchami ale i ten konsumpcyjny, skory do agresji i gnieciony hasłami, które być może tym razem będą niosły zmiany.

Iran z "Nie ma co" to miejsce złe. Dysfunkcyjne rodziny, tradycja zmieszana w kuriozalnych proporcjach z pędem ku nowemu, uzależnienia i segregacje, podwórka pełne dziwaków i młodych ludzi, którzy muszą patrzeć na kraj przez opiumowe okulary, żeby nie oszaleć - tak wygląda to miejsce na ziemi młodej narratorki. Trzęsie się ziemia i świat w głowie, a ona - oddzielona od realiów narkotykiem - przechodzi przez chaos malowany krzykliwym graffiti pełnym energii, agresji, gniewu i paniki.

W trakcie jednej teherańskiej doby, bohaterka będzie bardziej obserwatorką niż uczestniczką, bardziej oczami i sumieniem niż aktywną postacią zmieniającą rzeczywistość. Towarzyszyła jej będzie empatia wobec przyjaciół, sama przez nią uznawana za naiwną. Ciepło skierowane będzie ku starej miłości, obcemu chłopakowi i psu, bo tylko te postacie zdają się mieć w sobie odrobinę normalności. A kolejne kroki napędzi narkotykowy głód, za który po każdym kolejnym obrazie, coraz mniej będziemy winić wybudzoną z depresyjnego letargu dziewczynę.

"Nie ma co" to obraz społeczeństwa skrajnie różnego, uciekającego lub plądrującego, wrzeszczącego lub udającego obojętność, podlegającego słusznej krytyce i odizolowanego od świata. Iran jest tutaj rozedrganą wyspą, na której nie ma miejsca dla młodzieńczych wyobrażeń. Trzęsą się mury, a dziewczyna marzy tylko o kolejnej kuleczce ulgi i o tym, aby cegły i cały świat spadł jej na głowę w przyjaznym miejscu.

Gwałt, bunt, wspomnienie wcześniejszych zrywów podane raz z szacunkiem dla starszego pokolenia raz z kpiną, prowadzą nas przez kraj nieokiełznany i daleki od rozumienia słowa 'dom'. To zaś, co uczyniła z powieścią tłumaczka zasługuje na ogromny szacunek. Aleksandra Szymanek podeszła bowiem do tekstu z niezwykłą drobiazgowością i świadomością, że dla polskiego czytelnika obraz przedstawiony w powieści musi mieć znacznie poszerzony drugi plan. Opatrzyła zatem przekład ogromną ilością przypisów, dzięki którym obca kultura przenika do nas z każdej strony. Mamy szereg odniesień kulturowych i historycznych, opis miejsc, które układają się w mapę targanego niepokojem miasta, precyzyjne połączenie wspominanych postaci z rolą, jaką odgrywają w polityce i mentalności Irańczyków. Nie brak objaśnień stereotypów czy folklorystycznych i religijnych niuansów. Jeśli dodamy do tego fakt, że książka przesycona jest cytatami z wierszy, piosenek i innych popularnych tekstów, stajemy się emocjonalnymi uczestnikami tej gwałtownej i absurdalnej wyprawy 'po kolejną działkę'.

Tutaj każde słowo ma znaczenie, każde miejsce niesie dodatkowy przekaz. Całość ma jaskrawy wydźwięk, który idealnie wpasowuje się w pojęcie ironicznej i gniewnej krytyki. To mała książka wołająca wielkim głosem o tym, że nierówności, uzależnienia, skrajne zachowania władz i zwykłych mieszkańców muszą doprowadzić do trzęsienia ziemi. Może się okazać, że klęska żywiołowa jest niczym w porównaniu z dramatem, jaki rośnie w ludzkiej mentalności, na każdym szczeblu społecznej drabiny.
Trzeba wyjść z domu i popatrzeć na Iran przez pryzmat młodego pokolenia rozsypanego w pył. Jak cały kraj. Polecam.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem Glowbook

Mówią, że najbardziej emocjonujący efekt osiąga się zaczynając od trzęsienia ziemi, a potem napięcie ma tylko rosnąć. W książce Mahsy Mohebali ziemia zatrzęsie się dosłownie oraz w bardzo symbolicznym wymiarze. Drżał będzie grunt pod nogami, także polityczno-spoleczny, drżały będą rodzinne więzi, przyjaźnie, zaufanie i jego brak. Wpadnie w drżenie cały Iran, szarpany...

To jest książka dwubiegunowa. Zbudowana z dnia, jak te pierwsze majowe, gdy słońce pada prosto w oczy, a my skaczemy z radości. I z nocy, listopadowej i mokrej, kiedy najmniejszy ruch powoduje ból. Z jaskrawych barw i szarości, z naćpania miłością i śmierci pijanej w sztok. Z Ameryki, która spełnia sen o wolności i z Polski, w której i wtedy i teraz wspomnienia mają pokraczną twarz.

Ruszamy w górę kolejką górską, wbrew problemom z wizami, wbrew aspiracjom poszkolnym, i nawet wbrew logice, bo gdzie pracować i spać, czym przemierzać przestrzenie, gdzie się kochać by nie widział cały świat. Ta pierwsza część "West Farragut Anenue" jest dwudziestoletnia, szalona, zakurzona jak Route 66 i szczęśliwa tak, że każdy opis ma za mało mocnych przymiotników i wykrzykników. Pachnie miłością, śmierdzi brudem i potem, skacze przy Beastie Boys i pije po dniu upokarzającej pracy. Musi się zejść z tej kolejki, trochę z nierównoległej miłości, bardziej z tego, że jedno świat widzi nadal po polsku, a drugie już umie oddychać tylko Zachodem.

Wiemy od początku, że Długi nie żyje. Że był wypadek i skończyło się nagle życie najpiękniejszej istoty na ziemi. Ideał sięgnął bruku... dosłownie. Jak opisać ból i żal, stupor i traumę po miłości, która się nie zdarza? Agnieszka Jelonek potrafi. Do zamknięcia, do skowytu, do niewiary pomimo zdjęć, do pogrzebu na tamtej ziemi. A potem jest i powrót. Potrzebny albo nie, weryfikujący pamięć, składający do kupy cząstki szyby, której nie było. Powrót, którego czasem lepiej nie dokonać, nawet jeśli wygna ze snów obserwatora z zaświatów, nawet jeśli objaśni i naprostuje.

Każdy ma swoje "West Farragut Avenue". Swoje Chicago, w którym zostało wspomnienie i gdzie mylą się pory roku. Gdzie układają się wersy książki o stracie z poszarpanych dwadzieścia lat wcześniej imion i wydarzeń.
Każdy ma sterty zdjęć, w które po latach ktoś dokłada swoje, zupełnie inne ujęcia tych samych dni. Każdy ma swoją Blankę i Drobnego zakochanego w Ameryce. A może i w czymś innym? Może jedni mają radomskie bloki i tęsknotę, a inni zerwaną opowieść?

Rozszalała się we mnie książka Agnieszki Jelonek a potem obudziła żal i tęsknotę. Może i jej i mnie odpowiedziała na niepotrzebne pytania, może zawróciła jej czas w mojej głowie. Przeczytałam ją z pasją i westchnieniami, z zazdrością i empatią, z miłością do szaleństwa i pokorą wobec prawd, które już się nie odwrócą. A to wszystko na mniej niż 160 stronach nie do zapomnienia. Do czytania jeszcze raz od początku. Znakomicie.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem Cyranka

To jest książka dwubiegunowa. Zbudowana z dnia, jak te pierwsze majowe, gdy słońce pada prosto w oczy, a my skaczemy z radości. I z nocy, listopadowej i mokrej, kiedy najmniejszy ruch powoduje ból. Z jaskrawych barw i szarości, z naćpania miłością i śmierci pijanej w sztok. Z Ameryki, która spełnia sen o wolności i z Polski, w której i wtedy i teraz wspomnienia mają...

Australia to upał, duże przestrzenie, miasta z widokówek, koala i dziobak, jednym słowem luz i spokój. Otóż niekoniecznie i nie do końca. Będzie śnieg, dużo śniegu, będzie pensjonat z ciasnymi domkami, miejsce schowane w głębi map i zjazd rodziny, która ma za uszami więcej, niż niejedno małe państewko. Humor, żart i komediowy sznyt autora? Oczywiście. A poza tym sporo prawd i wcale niewesołych zdarzeń. A co ma do tego 'medalowy' gołąb z okładki? O, do tego trzeba dotrzeć czytając do ostatniej kropki. A jeśli jesteśmy przy kropce, to i ona ma ogromne znaczenie.

Od razu powiem jasno - bawiłam się świetnie. Było ciekawie, angażująco i zaskakująco. Powieść to inteligentna, myląca tropy, wprowadzająca do rodziny poprzez wydarzenia z przeszłości i intrygująca osobą narratora, który jednocześnie jest bohaterem i detektywem na miarę wspomnianych w tekście mistrzów - Agathy Christie, Le Carry'ego i innych. Ten to narrator, autor poradników dla twórców kryminałów, ma wiedzę teoretyczną, standupowe poczucie humoru i rodzinę, której podpadł po procesie brata. Po trzech latach przychodzi mu uczestniczyć w powitaniu Michaela, który wychodzi z więzienia z niewiadomym nastawieniem. Miejscem spotkania jest zaś, z niejasnego powodu, górski kurort. Stawić ma się cała armia Cunninghamów, wraz z przyległościami. Ach, co najważniejsze!, zaraz na początku pojawi się trup. Nierodzinny.

Opis sugeruje prostą formę opartą na dobrych wzorcach, ale "Washington Post", nazywając książkę 'wariacją na temat klasycznej powieści kryminalnej', nie mógł trafić celniej. Raz - od pierwszej strony uczestniczymy w zjeździe rodzinnym i w procesie twórczym. Dwa - autor trzyma się kodeksu z lat 30tych, nakazującego i zabraniającego pewnych zabiegów literackich, i robi to tyleż zabawnie, co przekonująco. Trzy - dodatkowe komentarze i uwagi narratora są nie tylko bystre i zabawne ale też poszerzają naszą wiedzę o mistrzach gatunku czy zwrotach zaczerpniętych z klasyki. Jednym słowem, sprawa kryminalna toczy się swoim ciekawym torem, zaś mijany krajobraz dodaje tyle smaku, że nudzić się nie sposób.

Fabuła książki bynajmniej nie należy do prostych. Trzeba czytać uważnie, polegać na pamięci i spostrzegawczości, liczyć trupy, wracać do zakończonych małżeństw i relacji, nawet wygrzebywać z ziemi stare trumny (i nie jest to metafora). Autor dba o to, byśmy nie zgubili się w labiryncie zdarzeń, połączyli śmierci i zaginięcia sprzed trzydziestu lat z teraźniejszością i nie zapomnieli o wydarzeniach, które po długim czasie wrócą niczym duchy (ale bez duchów!). Będzie krew, kłamstwa i spotkania z ex-partnerami, będzie śnieg, ogień i popiół, będzie też seryjny morderca. Nie zapomnijmy też, że wszyscy bohaterowie są zabójcami, choć niekoniecznie mordercami. Dzieje się, oj dzieje...

Cała sensacyjna warstwa opiera się na rodzinie. To ona jest tu dobrem i złem, potęgą, która daję siłę i która bezwzględnie niszczy. Nie brakuje więc w tym "gołębim puchu" miejsca na zadawnione żale i tajemnice zamiatane pod dywan.
Lektura daje poczucie znakomitego i angażującego odpoczynku, w czasie którego tyle samo razy parskamy śmiechem, co marszczymy brew w zadumie lub intensywnym łączeniu kropek. I tak wracamy do gołębia i kropki. Małe znaki wielkiej wagi. Sama siebie zaskakuję pisząc, że chyba właśnie pokochałam australijski kryminał łamany przez humor. I tyle. Kropka.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem W.A.B

Australia to upał, duże przestrzenie, miasta z widokówek, koala i dziobak, jednym słowem luz i spokój. Otóż niekoniecznie i nie do końca. Będzie śnieg, dużo śniegu, będzie pensjonat z ciasnymi domkami, miejsce schowane w głębi map i zjazd rodziny, która ma za uszami więcej, niż niejedno małe państewko. Humor, żart i komediowy sznyt autora? Oczywiście. A poza tym sporo prawd...

Wspaniała książka, którą w moim odczuciu najlepiej definiują często powtarzające się, występujące w jednym zdaniu, określeniu czy opisie słowa - spokój i siła. Emocji jest tutaj krocie, podobnie jak trudnych przeżyć - trauma, rozczarowanie, gniew, niezgoda, bunt, ucieczka - wszystkie mają wielką wagę w kreowaniu fabuły, ale to właśnie siła i spokój zdają się być odpowiedzią i rozwiązaniem.

Każda z postaci, na których bazują "Zwierzęta łowne" jest inna. Główny bohater to rozczarowany i poraniony chłopak zaś kobiety, które mu towarzyszą to ciotka budująca życie na wyselekcjonowanym zapominaniu i Szeptucha z otwartymi oczami i profetycznym ostrzeganiem przed nami samymi. I jeszcze kobiety powracające, chcące zamknąć drzwi, przez który niesie się stary przeciąg uniemożliwiający zaczynanie od nowa. Mloda aktywistka, którą wygnały złe języki i starsza od niej matka, chcąca jeszcze raz poszukać chłopca, który dawno temu wszedł w las.

Zaczyna się zaginięciem i łagodnymi powrotami do sielskości miejsc pamiętanych z dzieciństwa. Ale gdy zaczynają się ze sobą łączyć opowieści o ekonomicznej zależności, brutalności układów, bezpardonowym pozbywaniu się ludzi myślących i czujących odmiennie, zalewa nas fala brudnej wody, niszczącego ognia, czerwonych od wściekłości twarzy i tajemnic, przekładanych na szyderstwo. Naprzeciw ubojni, zastraszania, wykorzystywania pracowników stoi las. Las, który jest ostoją, w którym pojawiają się subtelności, zranione nogi znów są gotowe do marszu a miłość nie zna ograniczeń wieku ani płci.

Podział na drapieżników i "zwierzęta łowne" zdaje się przesądzać o przewadze tych pierwszych. Ale nie tak widzi to Szeptucha, nie tak czują to ludzie zebrani w czasie pokotu dla nagłośnienia bestialstwa. Jest w tej książce niezwykle odmienna nadzieja - oparta na tych dwóch słowach, które nieustannie krążą w mojej głowie po lekturze. Siła i spokój - szansa dla doświadczonych złym losem i dla wchodzących w życie z już wykształconą odrazą przed tym, co robimy z naszym światem.

Można posądzać Annę Mazurek o truizmy i powielanie poruszanych już tematów ale to, jak łączy obrazy znanego nam świata z wglądem w umysły bohaterów sprawia, że książka jest wyjątkowo angażująca. Stare pokolenie jest tutaj dwojakie, o pewnych ludziach można myśleć tylko z gniewem i odrazą, od innych uczyć się prawd, które muszą się sprawdzić także dla młodszych od nich. To kolejne pokolenie chce wolności w wyrażaniu uczuć, chce troski skierowanej na nich i na otaczający nas świat, chce ucieczki od złego poprzez izolację albo walkę pozbawioną przemocy.

Książka ma wielką moc ale spisana jest językiem jasnym, nawet smutek ma tutaj prześwity jak leśna przecinka. Autorka potrafiła napisać powieść głęboką w sposób, który pozwala oddychać, pozwala znaleźć przestrzeń dla dobra nawet tam, gdzie leje się krew. I chyba waga problemów i sposób ich podania sprawiają, że podobnie jak Jurek po prostu wierzymy, że się uda. Polecam.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem W.A.B.

Wspaniała książka, którą w moim odczuciu najlepiej definiują często powtarzające się, występujące w jednym zdaniu, określeniu czy opisie słowa - spokój i siła. Emocji jest tutaj krocie, podobnie jak trudnych przeżyć - trauma, rozczarowanie, gniew, niezgoda, bunt, ucieczka - wszystkie mają wielką wagę w kreowaniu fabuły, ale to właśnie siła i spokój zdają się być odpowiedzią...

Książki, które poruszają temat ucieczki od biedy i poniżenia do pozornie lepszego świata, nie należą do rzadkości. Często też, bohaterka jest silną, upartą i waleczną postacią, co przydaje rumieńców walce z przeciwnościami losu i obłudą ludzi, obiecujących złote góry. To, co zaskakujące w "Domu pożądania" to fakt, że akcja toczy się w wampirycznym klimacie i mrocznym otoczeniu. Właśnie to umiejscowienie akcji, pomiędzy smogiem miasta a oceaniczną przestrzenią sprawiło, że po książkę Alexis Henderson sięgnęłam z ciekawością.

Nierówności społeczne, osierocenie, gwałtowność uzależnionego brata - to wszystko sprawia, że łatwo ulec pokusie dostatniego życia. Nawet, jeśli ma się to odbyć kosztem dostarczania krwi spragnionym 'atrakcji' potomkom szlacheckich rodöw Północy. To wprowadzenie i odwaga w podjęciu szybkiej, stoczonej po walce decyzji, obiecuje ciekawe rozwinięcie akcji. Niestety, wraz z kolejnymi rozdziałami opisującymi pobyt Marion wśród podobnych jej krwiopanien, zaczynamy odczuwać kręcenie się wokół własnego ogona. Powtarzalność, oczywistość kolejnych scen, nadmierne epatowanie sztucznie wzmacnianymi wrażeniami sprawia, że z przyjemności przechodzimy w dyskomfort.

Warto docenić walkę o pierwszeństwo, odkrywanie tajemnic, dążenie do prawdy i siłę siostrzeństwa, które rodzi się wraz ze świadomością zagrożenia. Rozumiem też zamysł autorki, by zgodnie z obranym gatunkiem szokować opisami zachowań, snów zmieszanych z obłędem i uczuć opartych na wyzysku. Niemiej, szok przechodzi w znużenie i już tylko czekamy na to, co jest oczywiste od pierwszego zetknięcia się Marion z bogatym, ekscentrycznym światem groteskowych postaci żyjących hedonizmem i kłamstwem.

To był bardzo dobry pomysł, nieźle osadzony w skrajnościach ekonomicznych, moralnych i etycznych. Jednak język pozostawia dużo do życzenia a przewidywalna akcja odbiera największą czytelniczą przyjemność - zaskoczenie.
Można czytać tę powieść z lekkością, pomijając nieścisłości i przydługie opisy uniesień wszelkiej maści. Można potraktować ją jako przygodowe czytadło na ponury dzień, bo klimatycznie z pewnością będzie odpowiednia. Albo można przeczytać inną wampiryczną opowieść, która poruszy ważne kwestie w lepszym stylu.
Dla mnie "Dom pożądania" mieści się w granicach przeciętnej literatury, w której jednak można znaleźć ekscytujące momenty i kilka ciekawostek. Szkoda, że literacko poziom nie sięgnął pomysłu. Średniaczek z plusem.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem Mova.

Książki, które poruszają temat ucieczki od biedy i poniżenia do pozornie lepszego świata, nie należą do rzadkości. Często też, bohaterka jest silną, upartą i waleczną postacią, co przydaje rumieńców walce z przeciwnościami losu i obłudą ludzi, obiecujących złote góry. To, co zaskakujące w "Domu pożądania" to fakt, że akcja toczy się w wampirycznym klimacie i mrocznym...

Czarna sukienka i białe perły - mundur klasycznej elegancji, powściągliwości i klasy. Tak prezentuje się bohaterka wydanej w 1980 roku powieści Helen Weinzweig - kanadyjskiej pisarki o polsko-żydowskich korzeniach. Zważywszy na pochodzenie autorki, zaskakujacym jest fakt, że odkrywamy ją dopiero teraz. Ale, po lekturze niewielkiej gabarytowo ale bardze głębokiej powieści, dochodzę do wniosku, że jest to idealne potwierdzenie powiedzenia: lepiej późno, niż wcale.

Na powierzchni pływa ekscytująca historia kobiety związanej romansem ze szpiegiem. Ich tajemna miłość musi obfitować z częste zmiany miejsc i sposobów na spotkanie. Przemierzamy więc świat samolotami i pociągami w poszukiwaniu idealnego miejsca na schadzki dojrzałej, wyzwolonej kobiety i idealnego kochanka, którego nagłe pojawienie się i znikanie oraz zaangażowanie w sprawy polityczne dostarcza dreszczyku emocji. Tym razem Shirley, przedstawiająca się fałszywym nazwiskiem, musi jednak z tropikalnej destynacji zawrócić do Toronto - miasta, w którym zostawiła męża, dzieci i przeszłość. I to jest punkt, w którym zanurzamy się coraz głębiej w historię daleką od przewidywanego, erotycznego thrillera.

Miasto ma swoje zakamarki i tajemnice, wciąga bohaterkę w poszukiwanie wskazanego przez kochanka miejsca i w całą przestrzeń wspomnień, które bynajmniej nie są ograniczone do Toronto. Spotkania i miejsca zawiodą ją do biednego radomskiego dzieciństwa, emigracji, poszukiwania miejsca dla siebie wśród informacji wiodących przez getto do zamożnego, kanadyjskiego domu, od opowieści kobiet na skraju samobójstwa do biologicznych rozpraw o chorobie wiązów.

Wszystko, czego dotyka rozmowa lub wspomnienie prowadzi do podszytych ironią wniosków o roli, jaką kobieta odgrywa w świecie nieustannie rządzącym się patruarchalnymi prawami. Podległość z miłości i potrzeby ejscytacji, samotność w związku i poza nim mocno odbijają się od turystyczno-emicjinalnego tła. Ważniejsze są tajemnice państwowe lub ukochana klacz, mocniejsze ego wyniesione z zachowania niż szlachetna czułość wobec stojącej u boku kobiety. Niektóre ten niegodziwy los opłakują piblicznie, niektóre znikają w szarości obowiązków, niektóre uciekają by odkryć, że wpadają w kolejny wir osamotnienia.

Książka kieruje myśli "Loli" ku muzyce i sztuce, to galerie i biblioteki dają oddech w oczekiwaniu na tajemniczego Coenraada. "Przyzwyczaiłam się do czekania" stwierdza bohaterka, krążąc od kinowych "Komediantów" do Guerniki, od grupy poetów do cierpiących Madonn, wsłuchując się w klasykę i wdając w dyskusję z postaciami obrazów. Gdzie kończy się czekanie a zaczyna szaleństwo? Gdzie wspomnienie o mężu zmienia się w kuriozalny dialog z jego nową partnerką? I czy to wszystko jest prawdą czy tylko dopełnieniem dokumentacji z kliniki?

Niezwykła to książka, pozornie surowa relacjami z odwiezionych miejsc, zaskakująca mieszaniem się namacalnych faktów z ucieczką w wyobraźnię. Warto poświęcić czas na komentarz Magdy Heynen, która nie tylko książkę przełożyła ale też opatrzyła dodatkowymi infurmacjami i przemyśleniami. Zostałam po lekturze z poczuciem krążenia wokół własnej osi, gdzieś pomiędzy kobiecością a kpiną ze świata, który krzywdzi bez pardonu pomimo zmieniających się miejsc i sytuacji. Gdzieś tutaj jest miejsce na pozbycie się mundurka kochanki, udawanego zadowolenia i pozorów. Na założenie letniej sukienki i powiedzenie dość. Czy to będzie oznaczało wolność i szczęście? Oceńcie sami.
Zdecydowanie polecam, warto obrać te 200 stron z miliona warstw.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem Drzazgi

Czarna sukienka i białe perły - mundur klasycznej elegancji, powściągliwości i klasy. Tak prezentuje się bohaterka wydanej w 1980 roku powieści Helen Weinzweig - kanadyjskiej pisarki o polsko-żydowskich korzeniach. Zważywszy na pochodzenie autorki, zaskakujacym jest fakt, że odkrywamy ją dopiero teraz. Ale, po lekturze niewielkiej gabarytowo ale bardze głębokiej powieści,...

"Szept" dzieje się dwutorowo. Mamy rok 1973 i zaginięcie Ani oraz chwilę obecną, która dodatkowo rozdziela się na obraz widziany oczami Kai oraz ten, wynikajacy z relacji Dominiki - policjantki wracającej do pracy po trzyletniej przerwie. Taki podział sprawia, że autorka efektownie odchodzi do sztampowego, jednowątkowego prowadzenia akcji. I to jest duży plus. Kolejnym jest z pewnością świetne opanowanie języka, który z jednej strony pełen jest poruszających, emocjonalnych treści, z drugiej zaś potrafi porwać akcją i intensywnością.

Pierwsza część opowieści znakomicie buduje klimat, choć niecierpliwe osoby mogą utyskiwać na zbyt wolno zmieniającą się sytuację. Jest to jednak szansa na dobre poznanie bohaterów i zorientowanie się w ich wyjątkowości. To kieruje moją uwagę na największy walor książki - oparcie akcji na postaciach w pewien sposób odmiennych od otoczenia. Ania i Kaja, rozdzielone pięćdziesięcioma latami, są tak samo delikatne, nieświadome swojej urody, subtelnie tkwiące w świecie wykreowanym z otaczającego je piękna. Jest też Piotrek, zamknięty w sobie, zafascynowany sowami, skrywający cierpienie przed światem. To oni są ofiarami - znikają, umierają lub są łatwym kąskiem dla tych, którzy dokonali kiedyś strasznego czynu, a teraz szukają kozła ofiarnego.

Rozbudowany świat kobiet sprawia, że książka otwiera się na całą gamę doznań. Dominika walczy z patriarchalnym układem w policji i z uprzedzeniami wobec jej związku. Ania i Kaja z byciem pistrzeganymi jako 'mniej normalna' siostra. Jest tu też miejsce na ciekawe postaci męskie, jak kapelan, który jako jedyny prócz Dominiki wątpi w winę młodego chłopaka. Całość dzieli świat na subtelne ofiary i bezwzględnych oprawców i trzeba przyznać, że robi to dobrze, cierpliwie splatając przeszłą zagadkę z obecną sprawą, która w finale z impetem zmierza ku rozwiązaniu.

Gdyby nie było za mną mnóstwa lektur o podobnej formie i treści, z pewnością byłabym bardziej zadowolona. Doceniam niewątpliwy talent, mnóstwo odniesień do sytuacji rodzinnych i społecznych oraz bardzo szczegółowe rozrysowanie postaci. Jest to książka dobra, rozbudowana i dotykająca czułych punktów, niemniej znam mnóstwo pozycji, które te same tematy prezentują w sposób bardziej intensywny, żywiołowy, wstrzymujący serce i burzący nasze poczucie komfortu i stabilności w postrzeganiu dobra i zła.
"Szept" mnie nie zaskoczył ani nie zaangażował w stopniu, jakiego pragnęłam, ale z pewnością dla osób, które wkraczają w świat thrillerów opartych na sekretach małych społeczności, rodzinnych tajemnic i spraw prowadzących daleko w przeszłość, będzie to książka ciekawa i emocjonalnie poruszającą.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem Czwarta Strona

"Szept" dzieje się dwutorowo. Mamy rok 1973 i zaginięcie Ani oraz chwilę obecną, która dodatkowo rozdziela się na obraz widziany oczami Kai oraz ten, wynikajacy z relacji Dominiki - policjantki wracającej do pracy po trzyletniej przerwie. Taki podział sprawia, że autorka efektownie odchodzi do sztampowego, jednowątkowego prowadzenia akcji. I to jest duży plus. Kolejnym jest...

Nie przesadza się starych drzew, bo tam, gdzie wiodły życie, w ich konarach szumią wspomnienia. Liście drżą od opowieści, które jak wiatr skręcają raz w stronę realnych chwil - strasznych, udręczonych ale i pięknych miłością i dobrowolnym trudem, innym razem w stronę wiary, która miesza ufność Bogu ze starymi wierzeniami, budzącymi trwogę i szacunek dla mądrości starych ludzi.

Starym drzewem jest w powieści Artura Żaka babcia chłopaka, który wraca po maturze na przesiąknięte pracą i miłością tereny. To tutaj uczył się życia, dostawał nauczki, słuchał słów dziadka, który umiłował ziemię ponad wszystko. Drzewem innego wymiaru jest Dusza, która przejmując w niektórych rozdziałach rolę narratora, snuje opowieści o wydarzeniach, rysujących rodzinną historię Piotrka. To, co nie wychodzi z ust żyjących, składa się na opowieść dziadka Bronka, który odszedł z tego świata, choć nie cały. Pozostała na ziemi jego Dusza, obserwatorka mająca za zadanie opiekę, uwolnienie udręczonych zmarłych i odszukanie odpowiedzi wśród żywych. Wiejska codzienność jest tu więc w połowie realna niczym uderzenie, wódka i krew, w połowie zaś wyrasta z pełnej religii i magii drogi, którą trzeba przebyć, by wreszcie trafić do Źródła.

Lata, które opisuje autor to także czas mojego dorastania, obfitującego w wizyty u dziadków na wsi. Lektura budziła więc we mnie tyle samo nostalgii co refleksji nad światem, które obserwowałam oczami dziecka. Wiejska mentalność, prostota podejmowanych decyzji, czasem grubiaństwo i męskość pojęta jako nieustępliwość i upór - wszystko to tliło się w mojej pamięci, tak pięknie i żywo pobudzonej "Kołataniem". Kto znał lasy i pola zawieszone pomiędzy biedą, silną wiarą, znojem i zabobonem, ten doceni drobiazgowość opowieści i jej jednoczesną magię.

Powroty sięgają czasów wojny, niesnasków i lęków, które wyrosły tuż po niej. Jest przyjaźń wyniesiona ze wspólnej walki o przetrwanie, są wyznaczone role rodzinne, są ucieczki do miasta, przemoc wzmacniana alkoholem. Są straszne czyny czerwonoarmistów i niemiecka okupacja, są stare obyczaje często sprzedające córki za możliwość wyjścia z długów.
Obraz jaki roztacza Żak, malując życie w Strudze i Piotrkowie jest tak rozległy, że nie sposób wymienić wszystkich jego elementów. A robi to pięknie, subtelnie wtrącając filozoficzne rozważania, stroniąc od upominania, raczej ucząc wyciągania wniosków z wydarzeń i obserwacji Duszy Bronka.

Pewne sytuacje nie znajdują tutaj racjonalnego wyjaśnienia. Można szukać Cienia, by znaleźć ułomność w ludziach, można też uznać opowieści babci, wierzącej w obecności zmarłego męża i ufać jej intuicji. Pomiędzy tym, co realne i tym, co duchowe, panuje spokojna równowaga, która nie czyni z książki ani fantastyki ani prostej opowieści o życiu sprowadzonym do chłopskiej codzienności. Sam bohater jest chłopakiem z Łodzi, z miasta, które czyni ludzi anonimowymi, więc powroty do miasta i wspomnień przypominają o tym co jest nam bliższe. O tym co, choć zawieszone w dwudziestym wieku, dobrze odzwierciedla odmienność miejskiego życia. To jeszcze jeden odważnik służący zachowaniu równowagi.

Jestem oczarowana prawdą bijącą z powieści jak i symboliką służącą refleksji nad dojrzewaniem, dostrzeganiem i pojmowaniem. Siła miłości łamie tu prawa, odbrane życie nakazuje wybaczenie lub odwet, suruwa troska przeważa nad ckliwą głupotą. Nad całością unosi się zaduma nad przemijaniem, zmianami, które niekoniecznie zmierzają ku dobremu i siłą wiary, która nie zawsze oparta jest na jasnym przesłaniu. Język zachwyca mieszaniną ballady i konkretnych sprawozdań, proste dialogi przechodzą w mgliste, tkane z legend przemyślenia.

Piękna to lektura i smutna, czasem dająca nadzieję, czasem zaś niosąca mrok. Jeśli dodać do tego niezwykle subtelne, choć efektownie zdobione wydanie, książka zasługuje na podziw czytelniczy i wizualny. Bardzo się cieszę, że dane mi było zagłębić się w ten wieloznaczny świat. Polecam gorąco.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem Dobra Literatura.

Nie przesadza się starych drzew, bo tam, gdzie wiodły życie, w ich konarach szumią wspomnienia. Liście drżą od opowieści, które jak wiatr skręcają raz w stronę realnych chwil - strasznych, udręczonych ale i pięknych miłością i dobrowolnym trudem, innym razem w stronę wiary, która miesza ufność Bogu ze starymi wierzeniami, budzącymi trwogę i szacunek dla mądrości starych...

Bieszczady to góry mroczne i tajemnicze. Mieszkanie dla wilków i samotników, ostoja dla zmęczonych innymi ludzmi. Tu zniknęły całe wioski - niektóre z opuszczenia, inne pod wodami Solińskiego Zalewu. Czasem chata samotnie stoi w lesie, czasem unosi się dym nad ostatnimi retortami. To tutaj Igor Brudny szuka spokoju po gwałtownych wydarzeniach. Niestety, choć książka zaczyna się z cichą bieszczadzką łagodnością, ten spokój nie będzie mu dany.

Może gdyby turystyki nie zatrzymały się na moment u Igora, sprawa ominęłaby go szerokim łukiem. Ale poznał je więc gdy gruchnęła wieść o zaginięciu, dusza detektywa upomniała się o działanie. A jeżeli wsadzi się palec w mrowisko, można spodziewać się tego, że mrówki, wieści, legendy i podejrzenia rozbiegną się we wszystkie strony. To lubimy w powieściach Przemysłowa Piotrowskiego - zaangażowanie w sprawy bieżące, sięganie po mądrości starych ludzi, snucie podejrzeń i ich obalanie, drążenie w światku samozwańczych 'bogów' i autorytetów, które budzą lęk. Wszystko znajdziemy w "Smolarzu".

Autor przyzwyczaił nas do plastycznych opisów ale muszę przyznać, że czytając odnaleziony pamiętnik smolarza zamarłam na długą chwilę. Powrót do mordu sprzed lat i czasów napaści UPA na polskie wioski także pełen jest drastyczności, którą może wywołać tylko jaskrawy opis ludzkich zbrodni. Gdy tajemnice wychodzą na jaw, kulimy się od tego co przemilczano, snując w zamian legendę o ponurym smolarzu i zrzucając winę na tych, którzy leżą na wierzchu. A prawda jest głęboko i potęguje przerażenie.

Układy, kłamstwa i zbrodnie. Gwałtowność natury i ohydne ludzkie praktyki, opowieści pełne gniewu, żałoby i historycznych dramatów, które kładą się cieniem na chwili obecnej. To wszystko sprawia, że Brudny znów staje w szranki z najciemniejszą stroną ludzkiej natury. Dodajmy do tego bystry humor w relacjach z Julką, odkurzenie postaci smolarzy i szeptuch, mroczny klimat bieszczadzkich ostępów i rezydencję zbudowaną na krzywdzie i chorych instynkach.
Zadziwiająca jest wyobraźnia Piotrowskiego, który już szósty raz zaskakuje, przeraża i fenomenalnie angażuje. Wielki talent, świetny język i straszne prawdy ukryte nawet w miejscach będących dla wielu końcem świata. Czego chcieć więcej? Oczywiście kolejnego tomu opowieści o Igorze Brudnym. Polecam, to mocna lektura, która wzbudza całą gamę emocji.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem Czarna Owca

Bieszczady to góry mroczne i tajemnicze. Mieszkanie dla wilków i samotników, ostoja dla zmęczonych innymi ludzmi. Tu zniknęły całe wioski - niektóre z opuszczenia, inne pod wodami Solińskiego Zalewu. Czasem chata samotnie stoi w lesie, czasem unosi się dym nad ostatnimi retortami. To tutaj Igor Brudny szuka spokoju po gwałtownych wydarzeniach. Niestety, choć książka zaczyna...

Właściwie każdy, kto lubi czytać Ali Smith mógłby znaleźć inne uzasadnienie dla fenomenu jej prozy. Dla mnie jest to zawsze mnogość niezwykle angażujących dygresji, zbudowanych wokół pozornie prostego, niewymagającego głównego wątku. "Piąta pora roku" także powstaje wokół swego rodzaju, lockdownowej 'inwazji barbarzyńców' a cała literacka otoczka nadaje jej kształt kręgów na wodzie, które rozchodzą się w przeróżnych kierunkach, by wreszcie uspokoić się w finalnym połączeniu pozornie odległych opowieści.

Izolacja kojarzy się z samotnością i spokojem. Z samotnością, w której wedle autorki towarzyszyć nam mogą jedynie myśli, książki, czasem pies. Bohaterce w tym abstrakcyjnym czasie towarzyszy także niepokój wywołany nagłą chorobą ojca. Nie moglibyśmy sobie wyobrazić gorszego czasu na hospitalizację niż pandemia ale i ona służy autorce do ciekawych obserwacji ludzkich zachowań, wyciągania wniosków i oddania hołdu służbom medycznym. Dodatkowo jest to też impuls do rodzinnych wspomnień z dość problematycznym ojcem w roli głównej. Wraca też postać matki, która dawno zniknęła z życia artystki.

Odrębnym torem toczy się kuriozalna zmiana sytuacji domowej, którą inicjuje niespodziewany telefon od dawnej koleżanki ze studiów. To, co wciąga w życie bohaterki całą rodzinę obcych jej ludzi, zawieszone jest pomiędzy slapstickową czarną komedią a wnikliwą analiza społeczną - od przepaści pokoleniowej, przez neutralność płciową aż po konflikt przechodzący w zainteresowanie. To tutaj jest też miejsce na typowy dla Ali Smith komentarz spraw bieżących, także politycznych.

Opowieść i literatura tworzą niezwykłe tło dla sytuacji roku 2021go. Znajdzie się miejsce na analizę wiersza, sens tworzenia obrazów ze słów, powrót do klasyki angielskiej i ciekawą rozprawę o wieloznaczności prostego słowa 'hello'. I niby są to bardzo poboczne wtrącenia a jednak ściśle współgrają one z tekstem i prowadzą do zupełnie nowego rozumienia sytuacji. Co zaś do opowieści, to z pozornie abstrakcyjnego wtrącenia historii o dziewczynie parającej się kowalstwem, zrodzi się przeszłość wiążąca dramat z późniejszymi decyzjami, zaś sama bohaterka jeszcze raz powróci do tematu matki.

Ali Smith pisze tak, że z banalności wchodzi się w absorbującą ciekawość, a z chaosu wykluwa się spójna całość. Trudno oderwać się od fragmentów odbiegających od głównego wątku - są piękne literacko, zmienne stylistycznie i sprawiają, że w finale odzywa się niezwykła świadomość powiązania wszystkich rozsypanych fragmentów. Powieść szczególnie przypadnie do gustu tym, którzy ukochali sobie język jako narzędzie i literaturę traktowaną zarówno jako opowieść jak i wgląd w proces twórczy.
Oczywiście polecam wszystkim ale ze świadomością, że tego typu lektury są wymagajace i wbrew powieściowej formie, nie każdy znajduje w nich plynną rozrywkę. Dla mnie było to kolejne spotkanie z niezwykłą prozą wysokich lotów.

Katarzyna
we współpracy z Wydawnictwem W.A.B.

Właściwie każdy, kto lubi czytać Ali Smith mógłby znaleźć inne uzasadnienie dla fenomenu jej prozy. Dla mnie jest to zawsze mnogość niezwykle angażujących dygresji, zbudowanych wokół pozornie prostego, niewymagającego głównego wątku. "Piąta pora roku" także powstaje wokół swego rodzaju, lockdownowej 'inwazji barbarzyńców' a cała literacka otoczka nadaje jej kształt kręgów...