"Żywot własny" Benjamina Franklina dzisiaj moglibyśmy zaliczyć do tzw. poradników samodoskonalenia. Szczególnie pierwsza połowa obfituje w rozważania o samodyscyplinie i pracy nad własnym charakterem.
Interesujące jest zestawienie trzynastu cnót, które autor uznał za najważniejsze w swoim życiu. Sporządził pewnego rodzaju kodeks moralny:

"1. Umiar. - Nie jedz do otępienia, nie pij do podniecenia.
2. Milczenie. - Mów tylko to, co może przynieść pożytek innym lub tobie, unikaj próżnej rozmowy.
3. Ład. - Niech wszystkie twoje rzeczy mają swoje miejsce; niech wszystkie twoje sprawy mają swój czas.
4. Postanowienie. - Postanów sobie czynić, co powinieneś; czyń bez zawodu to, coś postanowił sobie.
5. Oszczędność. - Nie czyń wydatków, chyba dla dobra innych lub swego; to znaczy nic nie marnotraw.
6. Pracowitość. - Nie trać nigdy czasu; bądź zawsze zajęty czymś pożytecznym; unikaj wszelkich niepotrzebnych działań.
7. Szczerość. - Nie uciekaj się do krzywdzącego oszustwa; myśl niewinnie i sprawiedliwie, a kiedy mówisz, mów podobnie.
8. Sprawiedliwość. - Nie krzywdź nikogo wyrządzając mu zło lub pozbawiając pożytków, jakie mu się od ciebie należą.
9. Powściągliwość. - Unikaj krańcowości; nie odczuwaj krzywd w tym stopniu, jak twoim zdaniem na to zasługują.
10. Czystość. - Nie pozwalaj na żadną nieczystość ciała, odzienia czy mieszkania.
11. Spokój. - Niech ci nie zamącają umysłu drobnostki lub też zdarzenia pospolite i nieuchronne.
12. Surowość cielesna. - Rzadko używaj płci, tylko dla zdrowia albo potomstwa, nigdy do otępienia, osłabienia lub szkody w twoim czy cudzym spokoju i opinii.
13. Pokora. - Naśladuj Jezusa i Sokratesa".*

Franklin był erudytą, uwielbiał czytać i w autobiografii bardzo często odwoływał się do starożytnych filozofów,  poetów oraz Biblii, np. jednym ze swoich życiowych mott, uczynił słowa Cycerona z "Tuskulańskich rozmów":

"O vitae philosophia dux! O virtutum indagatrix expultrixque vitiorum! Unus dies, bene et ex praeceptis tuis actus, peccanti immortalitati est anteponendus".
("O przewodniczko życia, filozofio! O strażniczko cnót, o pogromicielko występków! Jeden dzień spędzony dobrze i wedle twoich przykazań wart jest więcej niż grzeszna nieśmiertelność").*

O ile pierwsza połowa tej autobiografii jest rzeczywiście interesująca i pełna nie tylko moralizatorskich myśli, ale również zabawnych zdarzeń z życia autora, to czytanie drugiej części nie sprawia już takiej samej przyjemności, tok narracji staje się monotonny, brak tej poprzedniej błyskotliwości języka i ciekawych historii. Opisy stają się zwyczajnie zbyt rozwlekłe i przegadane.

Poza tym nie umniejszając osiągnięć tego człowieka, jego pracowitości, uzdolnień,  niesamowitej wręcz witalności i zaangażowania w sprawy narodu amerykańskiego, nie mogę się jednak oprzeć wrażeniu, że na sukces Franklina w ogromnej mierze wpływ miały tzw. koneksje, znajomości, które przez całe swoje życie pieczołowicie wypracowywał, podtrzymywał, i nie tylko... Nawet słowem nie wspomniał o tym, że w 1731 r. przystąpił do loży masońskiej. Miał wtedy zaledwie 25 lat i oczywiście decyzja ta nie wpłynęła na całą jego późniejszą ścieżkę kariery... ;)

Książka ta to bardzo dobry PR, ubolewam tylko nad tym, że nie do końca szczery, vide: punkt 7. spośród trzynastu jego przykazań.**
 
*źródło cytatów: Benjamin Franklin: Żywot własny, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1960

** Recenzja po raz pierwszy zamieszczona 24.06.2017 r. na stronie: www.bookfreak.pl

"Żywot własny" Benjamina Franklina dzisiaj moglibyśmy zaliczyć do tzw. poradników samodoskonalenia. Szczególnie pierwsza połowa obfituje w rozważania o samodyscyplinie i pracy nad własnym charakterem.
Interesujące jest zestawienie trzynastu cnót, które autor uznał za najważniejsze w swoim życiu. Sporządził pewnego rodzaju kodeks moralny:

"1. Umiar. - Nie jedz do otępienia,...