Z tyłu okładki można o książce przeczytać, że jest: "mądra, pozornie chłodna, ale niezwykle poruszająca". Myślę, że to stwierdzenie doskonale określa ową książkę.

Od pierwszych zdań narracja jest przede wszystkim bardzo chłodna. Prolog, gdzie autorka opowiada o powstaniu Morza Brandenburskiego, o potwornym ciśnieniu, jakie wywierał lodowiec, przyprawia o zimny dreszcz. Wydawało mi się również, że nie przebrnę przez wyliczankę wiejskich rytuałow ślubnych i pustelnicze opisy życia ogrodnika.

Niewątpliwie z tą chłodną narracją trzeba się oswoić. Po kilkunastu stronach da się ona jednak nawet lubieć. Wprowadza w nastrój poukladanej, dbajacej o szczegóły i przede wszystkim właśnie chłodnej kultury niemieckiej. A dzięki temu nastrojowi jesteśmy w stanie poczuć i zrozumieć bohaterów, ich losy życiowe, a przede wszytskim tę pustkę zamieszkałej przez wielu różnych ludzi, a w rzeczywistości opuszczonej rezydencji.

Mieszkańcy z pozoru są bardzo różni. Każdy jednak boryka się z podobnym problemem. Każdy stara się posiadać coś w swoim życiu i każdy staje przed koniecznością utraty.
W książce przeczytać możemy następujące słowa, które pośrednio są przemyśleniami starej kobiety: "podczas ucieczki bagaż z każdym krokiem się kurczy, a rośnie sterta tego, co zostaje z tyłu, aż wreszcie w którymś momencie człowiek się zatrzymuje i już tylko siedzi, i wtedy z życia pozostaje zaledwie życie, a cała reszta leży w niezliczonych rowach wzdłuż wielu ulic, w kraju, który jest taki wielki jak powietrze."

Książka pozbawiona jest dialogów. Bohaterowie w powieści nie rozmawiają ze sobą. To w pewnym sensie samotne osoby, które przeżywają swoje dramaty życiowe, każdy na swój osobisty, samotny sposób. Wzystkich otacza pewnego rodzaju chłód i pustka. Pustka, która w końcowej części książki otacza również i działkę, na której niegdyś stał dom. "Zanim na tym samym miejscu zbudowany zostanie inny dom, natura przez krótką chwilę na powrót przypomina siebie samą."

To książka o miejscu na ziemi. To książka o ludziach, ich historiach i losach - rozciagniętych w czasie, a w pewnym sensie podobnych, powtarzalnych w swym efekcie. To historia o przemijaniu. Niezwykłe spojrzenie na coś, co dla wielu było i jest zwykłą codziennością i prozą życia.

Z tyłu okładki można o książce przeczytać, że jest: "mądra, pozornie chłodna, ale niezwykle poruszająca". Myślę, że to stwierdzenie doskonale określa ową książkę.

Od pierwszych zdań narracja jest przede wszystkim bardzo chłodna. Prolog, gdzie autorka opowiada o powstaniu Morza Brandenburskiego, o potwornym ciśnieniu, jakie wywierał lodowiec, przyprawia o zimny dreszcz....