Czy zdarza się wam, że zazdrościcie komuś idealnego życia? Samantha James (nazywana zazwyczaj Sam) ma 37 lat i jest piękną, pewną siebie, tryskającą energią i zarażającą optymizmem kobietą. Od sześciu lat pracuje jako psycholog w Centrum Psychiatrycznym Tyflos na Manhattanie (Nowy Jork, USA) i jest tam wielkim autorytetem. Ponadto jest związana z przystojnym, eleganckim mężczyzną, który ma świetną pracę, mnóstwo pieniędzy i obsypuje swoją dziewczynę drogimi prezentami.

Ten piękny obrazek w rzeczywistości jest fałszywy w każdym calu, a prawda nie jest godna pozazdroszczenia. Samantha uważa, że tak naprawdę niewiele różni się od swoich pacjentów (choć w przeciwieństwie do nich ma klucz do swojego pokoju!), i trudno nie przyznać jej racji: nigdy nie znała swojego ojca, wcześnie straciła matkę, z którą nie miała zbyt dobrych relacji, od lat cierpi na depresję, prawie codziennie płacze po powrocie do domu, pali dużo papierosów, a co najgorsze – jest alkoholiczką, do czego sama przed sobą nie chce się przyznać, udając, że ma wszystko pod kontrolą. Jej chłopak, Lucas, nie jest dla niej wsparciem, ponieważ zmaga się z uzależnieniem od kokainy, a kiedy nadużywa alkoholu – co dzieje się dość często – staje się damskim bokserem. Samantha udaje więc tylko, że ma idealne życie, po kryjomu wymiotując co rano do kosza na śmieci, by zmniejszyć skutki kaca, oraz maskując siniaki odzieżą i makijażem po kolejnej przeprawie z Lucasem. Część prawdy zna tylko jej kolega z pracy i wieloletni przyjaciel, David.

Losy Samanthy zdają się potwierdzać obiegową tezę, że psychologiem zostaje człowiek, który nie radzi sobie ze sobą. Panna James stwierdza: „(…) jeśli nie umiesz sobie pomóc, spróbuj pomóc komuś innemu” (s. 13). Codziennie stawia się więc w pracy, by pomagać potrzebującym, lecz coraz częściej zdaje sobie sprawę z tego, że jej życie rozpada się na kawałeczki, a jej niestabilność może zaszkodzić pacjentom. A to dopiero początek kłopotów!

Jednym ze stu sześciu podopiecznych szpitala Tyflos jest Richard McHugh, z którym nikomu z terapeutów nie udało się dotąd nawiązać oczekiwanej zawodowej relacji. To człowiek-zagadka, o którym niewiele wiadomo, za to krążą o nim niepokojące plotki – siedział w więzieniu, nie chce odpowiadać na pytania, by uzupełnić dokumentację, zachowuje się dziwnie i podobno zamordował kiedyś swojego terapeutę. Kolejni pracownicy centrum Tyflos szybko się poddają, ale pojawia się iskierka nadziei, kiedy Richard żąda, by zajęła się nim Samantha. Kobieta szybko (zbyt szybko?) dochodzi do wniosku, że mężczyzna nie stanowi dla niej zagrożenia, ale terapia nie posuwa się ani trochę naprzód. Być może on w ogóle jej nie potrzebuje? W dodatku wkrótce okazuje się, że pan McHugh bacznie obserwuje Sam i wie o niej stanowczo za dużo. Teraz już nie tylko David zna jej niechlubne tajemnice.

„Na krawędzi” pretenduje do miana thrillera psychologicznego. Jeśli jednak poszukujecie wartkiej i pełnej szybkich zwrotów akcji czy dreszczyku emocji, możecie się zawieść. Akcja powieści toczy się bowiem dość leniwie, nieśpiesznie, pozwalając czytelnikowi stopniowo oswajać się z trudną tematyką, rozsmakować się w niej i ją przetrawić. Oprócz pary głównych bohaterów – Samanthy i Richarda – możemy poznać pacjentów szpitala zmagających się z rozmaitymi problemami psychicznymi, pracowników centrum Tyflos, którzy też mają nieraz pod górkę, czy wreszcie znajomych Sam. Autorka powieści A.F. Brady, która notabene sama jest psychoterapeutką, bardzo realistycznie opisuje poszczególne przypadki różnych zaburzeń i nałogów, przedstawiając odbiorcy zawiłości ludzkiej psychiki. Daje nam to obraz środowiska, w którym na co dzień przebywa Sam. O niej samej dowiadujemy się wszystkiego z narracji pierwszoosobowej, prowadzonej z rozbrajającą szczerością: znamy najskrytsze myśli i lęki, do których bohaterka nie przyznaje się przed innymi. Jest to naprawdę rzetelne studium alkoholizmu. Nie raz, nie dwa przyjdzie nam kręcić głową nad tym, czego dopuszcza się panna James, aby ukryć prawdę i zatuszować skutki swoich zaniedbań. Razem z nią będziemy się też zastanawiać, kim jest Richard i do czego zmierza.

Autorka sprytnie porozrzucała w swej powieści subtelne podpowiedzi rozwiązania tej zagadki. Na ich podstawie czytelnik może stopniowo scalać elementy tej dziwnej układanki, a jeśli ich nie dostrzeże, może mieć na koniec nie lada niespodziankę. „Na krawędzi” to powieść z tajemnicą intrygującą odbiorcę od pierwszej do ostatniej strony. Można nawet zaryzykować stwierdzenie, że obok Samanthy i Richarda trzecim głównym bohaterem jest właśnie zagadka, której rozwiązanie poznajemy w ostatnim rozdziale.

Aleksandra Dolęga