Między Placem Bohaterów a Rechnitz. Austriackie rozliczenia
- Kategoria:
- publicystyka literacka, eseje
- Seria:
- Linia Teatralna
- Wydawnictwo:
- Wydawnictwo Ha!art
- Data wydania:
- 2016-12-22
- Data 1. wyd. pol.:
- 2016-12-22
- Liczba stron:
- 440
- Czas czytania
- 7 godz. 20 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788365739056
- Tagi:
- Austria rozliczenia z przeszłością publicystyka literacka
- Inne
Między Placem Bohaterów a Rechnitz. Austriackie rozliczenia to książka o odkłamywaniu historii. Znalazły się w niej rozmowy z Elfriede Jelinek, Gerhardem Rothem, Peterem Turrinim i Ulrichem Seidlem, a także rozmowy o Thomasie Bernhardzie i Wernerze Schwabie. To twórcy austriaccy, którzy wkładali palec w ranę, mówiąc o tym, co wyparte i zapomniane. Również za ich sprawą austriackie społeczeństwo po kilkudziesięciu latach uśpienia zbiorowego sumienia mitem „pierwszej ofiary Hitlera”, dokonywało rewizji pamięci i przejmowało odpowiedzialność. Kulminacją narodowej histerii rozliczeniowej stała się pamiętna prapremiera ostatniej sztuki Thomasa Bernharda Plac Bohaterów (Heldenplatz). Dwadzieścia lat później Elfriede Jelinek w Rechnitz (Anioł Zagłady) opowie przejmująco o sile i bezsile przypominania.
Książka o austriackich rozliczeniach z przeszłością stwarza pretekst do dyskusji o funkcjonowaniu historii w pamięci zbiorowej również w kontekście polskich debat historycznych z ostatnich lat. Droga od amnezji do amnestii jest trudna, bo prowadzi przez bolesne przypomnienia, ale bez nich nie ma wybaczenia i ostatecznie: zapomnienia.
Integralną częścią książki jest dramat Elfriede Jelinek Rechnitz (Anioł Zagłady)w tłumaczeniu Moniki Muskały. Rechnitz to miejscowość w Burgenlandzie, gdzie pod koniec wojny dokonano masakry 200 robotników przymusowych (w większości węgierskich Żydów) podczas przyjęcia na zamku hrabiny Margit von Betthyány. Uczestniczyli w niej lokalni notable z Gestapo i SS. Grobów nigdy nie odnaleziono, winni nigdy nie zostali osądzeni. W sztuce Rechnitz (Anioł Zagłady) Jelinek oddaje głos posłańcom, którzy relacjonują tamte wydarzenia. Jednak odsłaniając kolejne fakty, zaciemniają oni, relatywizują lub podważają prawdziwość poprzednich. To sztuka o złudności przypominania historii poprzez jej zagadywanie, a także o perwersji języka debat publicznych, w których roztrząsa się moralne ekscesy, zbrodnie i ludobójstwa.
• • •
Pasjonujące jest w tej książce wyjście poza sztukę, która rozliczenie, co prawda, umożliwia, ale zarazem niesie pokusę łatwego rozgrzeszenia. W Między Placem Bohaterów a Rechnitz działa bowiem osobliwy mechanizm, w którym przypomnienie automatycznie wyzwala odruch zapominania. Autorka przenikliwie eksponuje jego działanie, pokazując jak anamneza dopomina się o amnestię, prowokującą ostateczną amnezję.
Wiele bym dał, żeby polskiego czytelnika Bernharda czy Jelinek przyłapać na gorącym uczynku bilansowania austriackich rozliczeń. Już widzę, jak kojarząc wątki i wczytując się w świetnie zaprojektowaną panoramę, co jakiś czas z ulgą konstatuje, „ach, jak dobrze, że to nie my, że to nie ja”, by za chwilę siebie samego dopytać, „czy aby na pewno?”.
Janusz Margański
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Książka na półkach
- 80
- 22
- 10
- 2
- 2
- 2
- 1
- 1
- 1
- 1
Cytaty
Bądź pierwszy
Dodaj cytat z książki Między Placem Bohaterów a Rechnitz. Austriackie rozliczenia
Dodaj cytat
OPINIE i DYSKUSJE
Lekarstwo na kłamstwa historyczne.
Niezwykle kompleksowe ujęcie tzw. zbiorowej amnezji Austriaków dotyczącej II wojny światowej. Problematyki dla pewnych środowisk drażliwej, ale potrzebnej.
Publikacja stanowi antidotum na fałszowanie historii, ponieważ władze austriackie długie nie chciały uznać swych przewinień. Czego dobitnym przykładem był Kurt Waldheim (1918-2017, polityk, dyplomata. W 1986 roku ujawniono, że należał do SA. Przypuszcza się też, iż uczestniczył w zbrodniach Wermachtu na Półwyspie Bałkańskim. Polityk zaprzeczał, oficjalnie nic mu nie udowodniono).
Monika Muskała przeprowadziła wywiady z austriackimi twórcami: Elfriede Jelinek, Gerhard Roth i Peter Turrini, Urlich Seidle, którzy powiedzieli nie zakłamanej polityce historycznej. Nie godzą się i nie akceptują oficjalnego dyskursu przemilczania i wypierania przeszłości.
Po latach kraj ten znany jest jako ''Pierwsza ofiara Hitlera" ( doktryna, która narodziła się w 1943 roku. Została ujęta w tzw. deklaracji moskiewskiej. Postulowano, że Austria, jako pierwsza padła ofiarą reżimu niemieckiego dyktatora).
Lektura wymaga zaangażowania i uwagi. Zawiera trafne analizy wszystkich problemów historycznych Austrii. Niewątpliwą zaletą publikacji są świetne zdjęcia.
Czytajcie!
Lekarstwo na kłamstwa historyczne.
więcej Pokaż mimo toNiezwykle kompleksowe ujęcie tzw. zbiorowej amnezji Austriaków dotyczącej II wojny światowej. Problematyki dla pewnych środowisk drażliwej, ale potrzebnej.
Publikacja stanowi antidotum na fałszowanie historii, ponieważ władze austriackie długie nie chciały uznać swych przewinień. Czego dobitnym przykładem był Kurt Waldheim (1918-2017,...
Autorka przyznaje, że jedną z przyczyn jej zainteresowania Austrią była fascynacja prozą Gerharda Rotha. Chyba dobrze, że nie zdecydowała się jednak pisać naukowo o literaturze, bo omówienia prozy to najmniej pogłębione partie książki. Natomiast bardzo dobrze i erudycyjnie są przeprowadzone wywiady z pisarzami, a partie o dramacie są fascynujące. Szkoda, że większość omawianych autorów (bo niestety Muskała pisze o tylko jednej autorce, mianowicie Jelinek) jest tak mało znana (czytaj: tłumaczona) w Polsce.
Autorka przyznaje, że jedną z przyczyn jej zainteresowania Austrią była fascynacja prozą Gerharda Rotha. Chyba dobrze, że nie zdecydowała się jednak pisać naukowo o literaturze, bo omówienia prozy to najmniej pogłębione partie książki. Natomiast bardzo dobrze i erudycyjnie są przeprowadzone wywiady z pisarzami, a partie o dramacie są fascynujące. Szkoda, że większość...
więcej Pokaż mimo to