Religia i technika. Dwa pojęcia, które zdają się stać w opozycji wobec siebie. Rozwój jednego, wydaje się naruszać terytorium drugiego. Co, jeśli wcale tak nie jest? Jeżeli wspomniane siły wcale nie toczą z sobą walki o prym. Za to żyją w symbiozie, tworząc razem samonapędzający się mechanizm. Sedno tej sprawy postanowił zbadać David F. Noble.

Poprzez pierwsze wieki po narodzeniu Chrystusa, Noble wykazuje poszczególne przykłady na to, że technika nierozerwalnie wypływa z religii. Przytacza nauki teologów, odkrywców i wynalazców, którzy wspólnie obrali sobie za cel jak największy rozwój, ku chwale chrześcijańskiej wiary. Snuje poszczególne historie, ewolucję wierzeń i interpretacji, dzięki którym przemiany sztuk mechanicznych miały być pierwszym krokiem do zbawienia.

Ta literacka podróż nie należy do najłatwiejszych. Trudna w odbiorze, najeżona specyficznym językiem, akademicka w swej konstrukcji. Widać w tych wywodach ogromną wiedzę i masę przetworzonych przez autora informacji. Niestety ich wartość potrafi utonąć pod ciężarem użytego żargonu. To przykład szorstkiej lektury, która z jednej strony przyciąga i fascynuje, ale z drugiej potrafi odrzucić i zirytować.

Innym aspektem, który nie do końca wybrzmiewa w tej pozycji, jest główna teza. Przez połowę książki przytaczane argumenty wydają się mieć swój sens i wydźwięk. Jednak w drugiej części cała ta misterna konstrukcja się rozpada. Główny punkt zaczyna się rozmywać, a całość przybiera formę historii rozwoju, szczególnie najnowszej technologii, która nie do końca współbrzmi z początkowymi intencjami.

Nie można przy tym odrzucić tej pozycji jako całości. Wśród wspomnianych utrudnień, czy nie w pełni zrealizowanej myśli, kryje w sobie wiele intrygujących treści. Podczas czytania można poczuć się jak odkrywca, który dostaje szansę dopłynięcia na skrawek wcześniej nieznanego lądu. Religia techniki ma w sobie coś z wehikułu czasu, który przenosi nas w te mniej i bardziej zamierzchłe wieki. Oferuje pokryte kurzem i patyną skarby, które choć na pierwszy rzut oka nie robią szczególnego wrażenia, to z czasem zyskują na atrakcyjności.

I właśnie dlatego, mimo że materiał do przystępnych nie należy, zachęcałbym do zapoznania się z nim. David F. Noble nie jest idealny jeśli chodzi o formę, ale potrafi wynagrodzić cierpliwych zawartymi w swej książce informacjami. Oferuję perspektywę, z którą niekoniecznie musimy się zgadzać, ale warto przynajmniej spróbować się z nią zmierzyć. Może nie zmieni to waszego poglądu na świat, ale pozwoli spojrzeć na dwa zawarte w tytule pojęcia w zupełnie innym kontekście. 

Patryk Rzemyszkiewicz