(recenzja pierwotnie ukazała się na Szortal.com)

Po dziurki w nosie...

Hubert Przybylski

Bo czasami tak jest, że autor ma dość ludzi. Jeden będzie miał dość zielonych*, inny czerwonych**, a tamten, o ten pod oknem, ten z kaprawym spojrzeniem i wyjątkowo plugawą duszą, to może nawet mieć dość całego narodu, a przy okazji nie mieć za gross humoru***. W każdym bądź razie, jak już im się tego "mienia/mania**** kogoś dość" nazbiera, to siadają i piszą. I jakoś już tak jest, że efektem takiego pisania jest przeważnie fantastyka*****. Co, oczywiście, cieszy me serce, bo fantastykę i jej mniej lub bardziej oczywiste przekazy szczególnie lubię.

Książka, którą dziś omówię, jest efektem takiego właśnie "przesytu" pewnymi ludźmi. A konkretnie, jest efektem podziurkowieniawnosie tym szczególnie "ukochanym" przez innych gatunkiem człowieka. Znaczy, politykami. Na polskim rynku nie jest to wcale pierwsza książka fantastyczna, której celem jest ukazać zwykłym ludziom prawdziwe motywy i sposoby działania polityków. Nie jest pierwsza i przychodzi jej zmierzyć się z dwiema najsłynniejszymi ostatnimi laty polskimi powieściami tego typu, które zapewne miała już okazję poznać część z Was - kultową Komusutrą Aleksandra Olina****** i Requiem dla Europy Pawła Kempczyńskiego. A jak na ich tle prezentuje się napisana przez Romka Pawlaka Krew nie woda?

Ale zanim co, troszkę o fabule. Czasy współczesne, wielkimi krokami zbliżają się w Polsce wybory do sejmu i senatu. W najgorszym okresie kampanii wyborczej marszałek Radecki******* szef rządzącej, w koalicji z ugrupowaniami ghuli i zombie, partii wampirów ma pełne ręce roboty. A to musi pilnować, żeby ghule i zombie nie wyłaziły przed wampirzy szereg, a to ludzka opozycja zaczyna mieć ździebko zbyt dobre wyniki sondaży... Ale wszystko to blednie wobec faktu, że jeden z wampirów, były premier i notoryczny hrabia Ponimirski, rzuca groźbę ujawnienia światu, zresztą, co tam światu - polskim wyborcom (!!!) faktu istnienia nieumarłych nieludzi, a potem znika. Zajęta walką każdego z każdym polsko-nieludzia scena polityczna staje w obliczu zagrożenia istnienia długo budowanego (uk)ładu. Jakby tego było mało, sprawą zaczyna się interesować Światowa Federacja Nieludzi. Czy Radeckiemu uda się opanować sytuację?

Nie będę Was tu zanudzał pisaniem o parodiach, alegoriach, czy innych personifikacjach. Od tego są na Szortalu recenzenci mądrzejsi i lepiej, humanistycznie, wykształceni. Ja Wam powiem, prosto z mostu i po chłopsku, co mnie się w Krwi... podoba. A co ździebko mniej.

Podoba mi się fabuła powieści. Jak na historię opisującą kryzys przystało, akcja rwie do przodu jak w porządnym thrillerze. Co ciekawe - napięcia nie wywołują w czytelniku bezmyślne sceny pościgów, strzelanin, morderstw czy seksu. O nie, choć zaangażowane w konflikt siły mają swoje zbrojne ramiona, i nie wahają się ich użyć, to tutaj napięcie rodzi się w nas, gdy śledzimy knowania zamieszanych w wydarzenia postaci, które, jak na polityków przystało, knują na potęgę. A że każdy z nich chce w zaistniałej i ciągle zmieniającej się sytuacji coś ugrać, to co chwila modyfikują swoje plany próbując dostosować je do działań swoich przeciwników. Dodatkowym elementem jeszcze bardziej nakręcającym i zagęszczającym fabułę jest ciągła presja czasu (wszak wybory już za dni kilka!), której są poddawani bohaterowie. Bardzo, ale to bardzo mi się coś takiego podoba. Normalnie zdrowo jak w 24 godziny, tylko parę dni dłużej.

Niektórzy czytelnicy mogą mieć problem z przypisaniem rzeczywistych osób i partii do tych z powieści. Sam z początku też tak miałem. Ale tylko do momentu, w którym zorientowałem się, że to wcale nie jest ważne, kto ma w kim odpowiednika (poza Radeckim, ofkors). Ważne są ukazywane przez autora mechanizmy zachodzące w polityce, powiązania i motywy******** działania. A to tutaj mamy wyłożone jak trzeba.

Czy Krew nie woda ma w sobie coś, co mi się nie podoba? Ma. Romkowi Pawlakowi zabrakło ździebko pazura, odrobinę bezczelności i solidnej porcji złośliwości. Jednym słowem - jego książka jest okropnie grzeczna. Nie powiem, Komusutra też była grzeczna. Ale tam była to grzeczność zamierzona, mająca złośliwie i z premedytacją uwypuklić ironiczny przekaz całości i być dodatkową fangą w nos opisywanym w niej ludziom. Tutaj tego zabrakło. I choć miałem przyjemność poznać Romka Pawlaka w "realu"*********, to nie wiem, czy to bardziej wpływ charakteru autora, czy też tego, że ostatnimi laty koncentrował się bardziej na pisaniu********** utworów dla ździebko młodszego wiekiem odbiorcy czy kobiet (zawsze tych ździebko młodszych i tych jeszcze ździebko bardziej młodszych).

Moja ocena? 7/10. Krew nie woda to dobra książka. Napisana nie tylko inteligentnie, ale i mądrze (zresztą, czego innego można się było spodziewać po autorze Cabezano. Króla karłów?). Romkowi Pawlakowi udało się w niej wypunktować to, czego ani on, ani chyba my wszyscy nie chcielibyśmy widzieć u naszych polityków: kolesiostwa, walki o wpływy, dbania wyłącznie o interesy swoje, swoich partii i organizacji przy kompletnym olewaniu reszty kraju i społeczeństwa. Pewnie Krew nie woda miałaby na mnie jeszcze mocniejszy wpływ, ale jej lektura zbiegła się w czasie z przeczytaniem Niebezpiecznych związków Bronisława Komorowskiego Sumlińskiego. Ale choć po tej ostatniej książce mało która polityczna beletrystyka mogłaby mną wstrząsnąć, to powieści Romka Pawlaka udało się skutecznie urwać kilka moich drogocennych, bo rzadkich, godzin snu. I myślę, że to najlepsza rekomendacja jego najnowszej książki.


* Jak, na ten przykład, Steaphenson.

** Jak, na ten przykład, Pilipiuk.

*** I honoru. Jak, na ten przykład... Ale przecież sami dobrze wiecie, o kogo kaman...

**** Jak już się pewnie domyśliliście, obie wymyślone przeze mnie formy rzeczownika utworzonego on czasownika "mieć" są tak eleganckie i poprawne, że od dziś możecie się nimi posługiwać. A jakby ktoś protestował, to powiedzcie, że te słowa są "Nieświeć approved".

***** Orwell, Zajdel, Wiśniewski-Snerg, Vonnegut, Sheckley, Heinlein, Pratchett, Dick, George, Drukarczyk... I legion lub dwa innych, to chyba wystarczający argument za poparciem mojej tezy.

****** Ten (albo ci), który wymyślił taki tytuł i pseudonim, bo wyimaginujcie sobie, że to nie jest prawdziwe nazwisko autora(!), powinien tylko za to dostać literackiego Nobla.

******* Normalnie zdrowo dam swojemu ukochanemu sąsiadowi to i owo (zwłaszcza ovo, a nawet ovos) wyszczerbioną kosą ogolić, jeśli zbieżność nazwiska i funkcji jest przypadkowa.

******** Znaczy, sądząc po tym, co widać na co dzień na naszej scenie politycznej, politycy mają dwa główne cele - pogrążyć ideowego przeciwnika (z lub spoza swojej partii) i nie dać się pogrążyć samemu. I nabić sobie kabzę... Trzy cele. Nasi politycy mają trzy cele... WINK

********* A kto nie jeździe na konwenty i spotkania autorskie, niech żałuje, bo rozmowa/dyskusja z tym konkretnym autorem, to zawsze wielka przyjemność.

********** Co zresztą wychodzi mu bardzo dobrze.

(recenzja pierwotnie ukazała się na Szortal.com)

Po dziurki w nosie...

Hubert Przybylski

Bo czasami tak jest, że autor ma dość ludzi. Jeden będzie miał dość zielonych*, inny czerwonych**, a tamten, o ten pod oknem, ten z kaprawym spojrzeniem i wyjątkowo plugawą duszą, to może nawet mieć dość całego narodu, a przy okazji nie mieć za gross humoru***. W każdym bądź razie,...