W maju 1995 roku Jürgen Habermas i Richard Rorty spotkali się w Warszawie na debacie poświęconej dziedzictwu Oświecenia i wyzwaniom stojącym przed świeckim modelem kultury. Leszek Kołakowski fizycznie w debacie udziału nie wziął, ale dołożył się do dyskusji dwoma tekstami.

- Habermas popełnił skondensowaną, wyrafinowaną prozę filozoficzną i wielką stratą jest, że nie udało się włączyć jego późniejszych odpowiedzi udzielanych w czasie debaty w treść książki.
- Rorty robi to, co robił zawsze i w czym był świetny, czyli snuje marzenie o przyszłości wolnej od platońskich dualizmów.
- Kołakowski propozycji Rorty’ego zwyczajnie nie chce zrozumieć i odpowiada chybionymi zarzutami i konserwatywnym pohukiwaniem, w czym jest generalnie reprezentatywny dla pozostałych uczestników debaty (nie wszystkich). Doprawdy nie można nie być rozczarowanym, kiedy Kołakowski chce podważyć pragmatystyczne propozycje nazywając je arbitralnymi, bo w pierwszej kolejności trzeba być zakładnikiem platonizmu, by w ogóle uznawać rozróżnienie na sądy obiektywnie obowiązujące i na takie, które są zaledwie przygodnie arbitralne, a to jest przecież idea, którą Rorty chce porzucić raz na zawsze.

Co prawda Rorty mógł zrobić więcej w kierunku zabezpieczenia się przed łapaniem go za słówka, ale nie jest tak, że kluczowych kwestii nie wyraził jasno. Nie da się też zaprzeczyć, że polemika Kołakowskiego i tak trzyma wysoki poziom w porównaniu z wypowiedziami niektórych innych uczestników. A było tak, że trzy razy w czasie lektury łapałem się za głowę.
Pierwszy raz: Tekst Ernesta Gellnera jest regularnie, konsekwentnie żenujący. Podany infantylno-zaczepnym, pyszałkowatym tonem, kreśli groteskowy wizerunek teorii krytycznej, zrównuje pragmatyzm z permisywizmem, beztrosko nazywa Hegla i Marksa oszustami, a Derridę i Foucaulta kontrkulturowymi klownami, ale przynajmniej dla równowagi twierdzenia Quine’a również są, rzecz jasna, po prostu błędne – i w tym całym harmidrze Gellner zapomina o choćby cząstce argumentu na rzecz swojego stanowiska.
Drugi raz, kiedy Marek Bielecki rzuca w Rorty’ego cytatem z Milla, dziwiąc się, że Rorty troszczy się o los poszkodowanych grup społecznych, a nie chce zauważyć, że „sytuacja kobiet staje się znacznie gorsza w czasach niewiary w rozum i argumentację”, co świetnie ilustruje wskazany wcześniej przeze mnie moment niezrozumienia – że tylko oparcie w czymś wiecznym i powszechnym jest na tyle pewne, by uzasadnić nasze poczynania i zagwarantować rozumną wymianę zdań.
I trzeci raz, kiedy Andrzej Grzegorczyk pyta Rorty’ego, dlaczego ten nie powołuje się, jako na swoich poprzedników, na Lenina i Stalina [odgłos wybuchającego mózgu].

Tym większe mam uznanie dla Rorty’ego, że na te nisko latające insynuacje potrafił odpowiedzieć z doskonałym wdziękiem i pragmatystyczną swobodą.

W maju 1995 roku Jürgen Habermas i Richard Rorty spotkali się w Warszawie na debacie poświęconej dziedzictwu Oświecenia i wyzwaniom stojącym przed świeckim modelem kultury. Leszek Kołakowski fizycznie w debacie udziału nie wziął, ale dołożył się do dyskusji dwoma tekstami.

- Habermas popełnił skondensowaną, wyrafinowaną prozę filozoficzną i wielką stratą jest, że nie udało...