Richard Rorty

Rorty [rọrti] RICHARD, właśc. R. McKay Rorty, ur. 4 X 1931, Nowy Jork, zm. 8 VI 2007, Palo Alto (stan Kalifornia),filozof amerykański;
1981–82 profesor filozofii na uniwersytecie w Princeton, 1982–98 profesor nauk humanist. na uniwersytecie w Wirginii, od 1998 profesor literatury porównawczej Uniw. Stanforda; od 1979 prezes Amer. Tow. Filozoficznego; przedstawiciel postmodernizmu; jego myśl pozostaje w specyficznych związkach z analityczną filozofią języka, hermeneutyką i pragmatyzmem, z ironią i rezerwą odnosił się do tradycyjnych kategorii prawdy, wiedzy, obiektywności, zastępując je swobodną odmianą pragmatyzmu. Rorty w swej koncepcji prawdy zajmował kryt. postawę wobec filozofii eur., której historia stanowi jego zdaniem ciąg następujących po sobie zwrotów, a każdy z nich kończy się klęską; uważał, że obecna filozofia mająca roszczenia do uzasadnienia i naukowości nie ma już przyszłości; dlatego jako „post-filozoficzną” określał on kulturę, w której filozofia nie stawia siebie ponad nauką, sztuką lub religią, ale jest częścią ogólnego kontekstu mowy; dla Rorty’ego filozofia nie ma charakteru konstruktywnego, lecz terapeutyczny. W swej najbardziej znanej pracy Filozofia a zwierciadło natury (1979, wyd. pol. 1994) dokonał dekonstrukcji (dekonstrukcjonizm) epistemologii eur. w imię tezy o przygodności wiedzy, a szerzej — ludzkiej egzystencji. Podważając filoz. uniwersalizm, dążył jednak do podtrzymania dyskursu społ. i odkrywał na nowo znaczenie ironii i solidarności. Inne prace: The Linguistic Turne (1967),Przygodność, ironia, solidarność (1989, wyd. pol. 1996),Konsekwencje pragmatyzmu (1991, wyd. pol. 1998),Interpretacja i nadinterpretacja (1992, wyd. pol. 1996, wspólnie z U. Eco),Truth, Politics and Post-Modernism (1997),Truth and Progress (1998),Philosophy and Social Hope (2000).