Trudno jest dzisiaj czytać Księcia.

Mamy XXI wiek. Za nami kilka potężnych, ludowych rewolucji, których echo ciągle mocno wpływa na kształt naszego społeczeństwa.

Machiavelli, jako florencki dyplomata, Księcia pisał patrząc z poziomu na którym stoi książęcy tron. Nie patrzył w dół, na lud, patrzył na możnowładców otaczających księcia, na skarbiec księcia, na jego armię. Patrzył na skomplikowaną sieć sojuszy, układów i przepychanek o władzę, jaką były ówczesne, pocięte na miasta-państwa, Włochy.

Patrzył na aparat polityczny, diagnozując go i proponując lekarstwa, oparte na wieloletnich studiach historycznych.

Dzisiaj kojarzy się Księcia głównie ze zdania, że cel uświęca środki. To automatycznie może wywołać szok u ludzi, którym przyszło uczyć się na historii o praktycznym zastosowaniu doktryn totalitarnych. Tymczasem Machiavelli podkreślał, że nadmierne używanie przemocy i okrucieństwa jest niewskazane, wskazywał że prowadzi do upadku. Trzeba zaznaczyć, że takie pragmatyczne podejście mogło wynikać z niestabilnej sytuacji politycznej we Włoszech.

Interesujące było też, że Machiavelli zdecydowanie odchodzi od wizji utopijnej jaką znamy np. z Państwa Platona. Co ciekawe, niemal równocześnie z Księciem (powstałym w 1513, wydanym dopiero w 1532) powstawała Utopia Morusa (1516), prezentująca idealny ustrój z odwrotnej perspektywy; z perspektywy ludu.

Mimo świadomości, z czego ów pragmatyzm i pozbawione złudzeń podejście do ludzkiej natury pochodzi, momentami nie mogłam się oprzeć delikatnemu dreszczowi obrzydzenia widząc, jak przedmiotowo Machiavelli traktuje społeczeństwo.

Ciężko określić czym ta książka jest. Najbardziej przypomina techniczny podręcznik, podręcznik do rządzenia, który w tamtych czasach mądrze zastosowany musiał być kluczem do sukcesu.

Po prawdzie dziś, po drobnej korekcie również może być bardzo użyteczny.

Trudno jest dzisiaj czytać Księcia.

Mamy XXI wiek. Za nami kilka potężnych, ludowych rewolucji, których echo ciągle mocno wpływa na kształt naszego społeczeństwa.

Machiavelli, jako florencki dyplomata, Księcia pisał patrząc z poziomu na którym stoi książęcy tron. Nie patrzył w dół, na lud, patrzył na możnowładców otaczających księcia, na skarbiec księcia, na jego armię....