Inwentarze i spisy majątków z czasów przedrozbiorowych zawsze wydawały mi się interesujące: czytając szczegółowe opisy wszelkich okiennic, antabek, „popsowanych” dachów czy drzwi, przy których „zamka nie masz”, dotykamy materialnej realności ówczesnego życia. A co dopiero, gdy mamy do czynienia z opisem nie jakiegoś nikomu nieznanego folwarku, lecz samego Stołecznego Miasta Krakowa – no, nie całego, ale tych jego nieruchomości, które stanowiły własność municypalną.
Tuż przed upadkiem Rzeczypospolitej magistraccy urzędnicy przeszli się murami (które, z wyjątkiem Bramy Floriańskiej, zburzono już 25 lat później),obeszli ratusz (który wkrótce spotkał ten sam los),wdrapali się na wieżę ratuszową i hejnałową Wieżę Mariacką (która jako strażacki punkt obserwacyjny najwyraźniej nie była własnością kościelną, lecz miejską),obeszli kramy na Rynku Głównym, weszli do koszar wojskowych mieszczących się w dawnym nowicjacie Jezuitów i do szkółki parafialnej przy kościele Mariackim. Potem napisali konkretny i rzeczowy raport, wskazując niebezpieczne uszkodzenia gmachów oraz konieczne reperacje. Owi urzędnicy z pewnością by się zdziwili, gdyby ktoś im powiedział, że po 221 latach ten suchy tekst będzie czytany niczym literacka ewokacja nieistniejących lub gruntownie zmienionych części miasta. 50 kolorowych rysunków z epoki przedstawiających opisane obiekty to coś więcej niż dopełnienie tekstu – to odrębne i równie wartościowe źródło historyczne.

Inwentarze i spisy majątków z czasów przedrozbiorowych zawsze wydawały mi się interesujące: czytając szczegółowe opisy wszelkich okiennic, antabek, „popsowanych” dachów czy drzwi, przy których „zamka nie masz”, dotykamy materialnej realności ówczesnego życia. A co dopiero, gdy mamy do czynienia z opisem nie jakiegoś nikomu nieznanego folwarku, lecz samego Stołecznego Miasta...