Już kiedyś zaciekawiła mnie wiara niektórych ludzi, że w Kaszmirze znajduje się grób Jezusa. Nie zgadza się to z moją wiarą w zmartwychwstanie Chrystusa, niemniej rozumiem, że tak jak ktoś (np ja) chce wierzyć w zmartwychwstanie, ktoś inny chciałby dla Chrystusa śmierci po spełnionym w człowieczeństwie do końca życiu i pamiątki w postaci grobu. Jeśli będę w Kaszmirze, odwiedzę ten grób.
Ta książka opowiada o niewspomnianych w Ewangeliach i dla większości z nas nieprawdopodobnych latach wędrówki Jezusa do trzydziestego roku życia po Indiach.
Rzeczywiście, co się działo z Jezusem między 12 a 30 rokiem życia, Ewangelie milczą. Ten czas owiany tajemnicą aż prosi się o dopełnienie w opowieści.
I Elizabeth Clare Prophet przedstawia nam taką opowieść. Już samo jej nazwisko wzbudziło we mnie nieufność. Dostała jej od męża, samozwańczego proroka amerykańskiego, którego przedstawiała po śmierci jako Posłańca Wniebowstapionych Mistrzow, w poprzednim wcieleniu Lancelota.

Czytałam więc z dużą ostrożnością,. Niemniej też i ciekawością. W książce zaprezentowano zapis Rosjanina Mikołaja Notowicza, który twierdzi, że w 1887 roku podczas podróży po Indiach odkrył w Ladakh w buddyjskim klasztorze Himis koło Leh "Żywot świętego Issy", opowieść o przebywaniu Jezusa w Indiach, nauczaniu tych, którzy znaleźli się na dole systemu kastowego, przywracaniu im ich prawa do godności, zagrożeniu, jakie swymi naukami wzbudził w stojących najwyżej w hierarchii braminach. W książce znajdziecie - jeśli ktoś po nią sięgnie - zapis jego podróży i przetłumacz oby z zapisków klasztornych "Żywot świętego Issy, najlepszego z ludzi".
Kolejnym dowodem na wędrówki Jezusa po Indiach poznawanie nauk od hinduskich i buddyjskich guru, nauczanie w Waranasi nad Gangesem, Puri nad Zatoką Koronandelska, w Leh w Himalajach są zapiski bengalskiego swami z Bengalu Abhedanandy "W Kaszmirze i w Tybecie". Przedstawia on tu swoją podróż z 1922 w Himalaje i tłumaczenie "Żywotu Issy" z rękopisu odnalezionego w Himis.
Autorem kolejnej przedstawionej tu relacji są fragmenty z książki znów Rosjanina, cudownego malarza Himalajów Mikołaja Roericha "Ałtaj-Hmalaje", "Serce Azji" i " Himalaje" opowiadają o jego pięcioletniej podróży m.in.po Himalajach,
(1923-28) o zasłyszanych w wioskach legendach o wędrowaniu Jezusa kiedyś przez te ziemie. Roerich również dołącza do swych notatek tłumaczenie rękopisu z Himis.
Ostatnia z opowieści jest relacja Elizabeth Caspari, uduchowionej pianistki, z czasem propagatorki szkół Montessiri podróżującej z mężem po Ladakh w 1937 roku. Jej też - jak mówi - ku jej zaskoczeniu pokazano w klasztorze Himis rękopis opisujący życie Jezusa w Indiach.

Największą radość sprawiło mi wędrowanie z wymienionymi ludźmi przez Indie. Czytając podróżowałam dwutorowo: z nimi w latach ... i wspominając swoje podróże z 2017 i 2019 roku.
Najwięcej czasu - czytając - przebywałam w Ladakh, żałując, że w rzeczywistości byłam tam zbyt krótko, obiecując sobie powrót i odwiedzenie klasztoru Hemis, w podróży do którego przeszkodziło nam przeziębienie. Szkoda, trzeba było jechać choćby przeziębionym. I tak w tym osłabieniu wspinaliśmy się do górującego nad miastem pałacu, na którego tarasach Roerich wdychał w siebie Himalaje (wydychał je potem w cudownych w kolorach obrazach). My nieświadomi obecności Roericha w Leh powędrowaliśmy opuściwszy pałac wyżej ku klasztorowi. Ale nie Hemis. Nie Hemis!

Opowieść Notowicza, jego wędrówka z Rawalpindi do Kaszmiru, że Srinagaru do Ladakh. Tongą! Gdy mnie w czas monsunu jazda autobusem po Himalajach niepokoiła. A tu w deszczu, z noclegami na ziemi w strachu przed skorpionami. Przeżywałam czytając. Pierwszy raz słysząc taką historię, jak ta o skażeniu mleka wzrokiem, w której Notowicza słyszy od hindusa w 1887 roku:
"Prawo mówi, że jeśli ktoś nie z naszej kadry wpatruje się długo w coś, co jest nasza własnością, powinniśmy ten przedmiot obmyć, a jedzenie wyrzucić. Jak widzisz, sahibie, zanieczyściła moje mleko i nikt go już nie zechce pić. Nie tylko wpatrywałeś się w nie, ale też wskazałem na nie palcem".
Wymyśl autora, próba wyłudzenia pieniędzy u naiwnego cudzoziemca, czy rzeczywiście mocno rozwinięta potrzeba czystości w hinduizmie?
Notowicz pisze też o monoteizmie Wed zniekształconym przez braminizm, w politeizm.
Wspomina legendę, zgodnie z którą dolina Kaszmiru była kiedyś morze. Z czasem morze wyschło zostawiając po sobie jezioro Dal i rzekę Jhelum.
Opisując Srinagar Notowicz wyczarowuje przed czytelnikiem obraz raju - Himalajów odbitych w wodzie jeziora, jeszcze bez obecnych tam dziś kilkuset tysięcy żołnierzy armii indyjskiej próbujących ujarzmić muzułmański Kaszmir. Ale i w jego oczach rajem jest tylko przyroda, bo jak pisze: "Smutno się robi na widok kontrastu między bogactwem i obfitością natury, a pożałowania godną kondycja ludzi odzianych w łachmany". Pisze też "Prawdziwi władcy Wschodu to kij i rupia". Zaskakuje mnie też informacja o popularnej w Ladakh przynajmniej w końcu XII wieku poliandrii. Nie sprawdzałam tej wiadomości jeszcze u innych autorów.
Notowicz komentuje też urzekająca mnie modlitwę za pośrednictwem wiatru:
Spotkamy przez niego ubrany w żółtą szatę mnich rozmawiając poruszał trzymaną w ręce chorągiewka z napisaną na niej modlitwą. "W ten sposób nieustannie się modlił, a modlitwy zaś - unoszone wytwarzanym tak wiatrem - szybciej docierały do nieba". "Wielu pobożnych buddystów wykorzystuje w tym celu rzekę. " wspomina Notowicz o wałach z wyrytymi modlitwami poruszanych nurtem rzeki. Zwalnia to ludzi od trudu modlitwy, czy zwielokrotnia ją.

Notowicz opisuje pewien klasztor, który obudził we mnie wspomnienie innego widzianego przez mnie w Himalajach "przycupnięty przy ścianie samotnej skały - równowagę utrzymuje chyba cudem. W klasztorze nie ma schodów. Z piętra na piętro można się dostać tylko za pomocą liny na zewnątrz zaś można się wydostać tylko przez labirynt przejść i korytarzy. Poniżej klasztoru, go okna przypominają gniazda wielkich ptaków...znajduje się gospoda". Odwiedziny przeze mnie klasztor stanowił mniej ekstremalne wyzwanie dla poruszania się, niemniej miał coś z ucha tego opisu.
W jego opowieści pojawiają się nazwy znane mi potem z walk między Indiami a wyodrębnionym z nich 60 lat później Pakistanem - Uri, Kargil.
Notowicz pisze "W sensie religijnym Ladakh podlega Lhasie, stolicy Tybetu i rezydującemu tam Dalajlamie". Ponad stulecie później buddyjski Ladakh indyjski rząd oderwie od wciąż zbuntowanego muzułmańskiego Kaszmiru, Lhasą od połowy XX rządzić będą zwalczajacy buddyzm Chińczycy, a Dalajlama znajdzie azyl w indyjskiej części Himalajów. " Gdzie są niegdysiejsze śniegi", pisał ponad 500 lat temu Villon.
Notowicz o Bogu:
"Ludzka nicość i niedoskonałość sprawiają, że człowiek nie jest w stanie uświadomić sobie niewidzialnych duchowych więzi łączących go z Bogiem. Tym można wytłumaczyć fakt, że nie docenia on pierwiastka boskiego i odwołuje się do tego, co oczywiste i namacalne".

W przedstawionym przez niego rękopisie o Jezusie mowa, że Issa opuścił swój dom, gdy zaczęto go swatać i udał się na wschód do Indii.
Coś, nie mogę wciąż porzucić Notowicza w Ladakh, by przejść do kolejnej dużo bardziej intrygującej mnie postaci do Roericha.

Roerich, którego obrazów szukałam w Indiach szczególnie mnie zaciekawia. Jego opis pięcioletniej podróży (ty we fragmentach) mnie porwał.

Roerich w swej podróży nieraz słuchał legend muzułmanów o Issie. W oparciu o rękopis z Hemis pisze o tym, że za pomoc w odzyskiwaniu godności przez najniżej stojących w systemie kastowym pogardzający nimi bramini wydali wyrok na Jezusa. Ostrzeżony przez siudrow uniknął go odchodząc w Himalaje.


Niemniej wdzięczna byłam Elizabeth Caspari za jej relacje z podróży, podczas której,. Jak pisze "przewodnicy kazali jej i mężowi jechać przez góry w całkowitym milczeniu, by głos rozmowy nie sprowadził lawiny . Milczenie, grożą, lód i skały. To przemawia do mojej wyobraźni.

CYTATY:
- "Powinniście poznać życie nomadów w pustyni. Tylko w ten sposób nauczycie się walczyć z przeciwnościami losu - w sytuacji, gdy każde niepewne stąpnięcie może oznaczać śmierć. Tu zapomina się o upływających godzinach i dniach. Tu gwiazdy jaśnieją jak niebieskie runy. Fundamentem każdej nauki jest wyzbycie się lęku. Jasności myśli i zaradności można nauczyć się ....w surowych górach. Nie podczas wykładu w ogrzewanej sali, ale na lodowcu człowiek zdaje sobie sprawę z oporu materii i zaczyna rozumieć, że każdy koniec jest początkiem czegoś znacznie ważniejszego i piękniejszego.
Znów potworna wichura. Ogień przygasa. Skrzydła namiotu trzepoczą - chciałyby pofrunąć." Roerich

- "Leh jest niezwykłym miejscem. Tutaj, jak głosi legenda, skrzyżowały się ścieżki Buddy i Chrystusa. Budda wędrował przez Leh na północ. Issa obcował ty z ludźmi w drodze z Tybetu."
O pałacu górującym nad miasteczkiem Leh
"Z tego miejsca kazań Chrystusa, z tych wysokich tarasów można malować i malować. W rejonach ch wysoko, smaganych wiatrem, dostrzec można wielką jedność ducha. Oczywiście wszystko tu się zmieniało, po zniszczeniu zabierano się do odbudowy. Zdobywcy przynosili że sobą coś nowego. Lecz pierwotny kształt tego miejsca pozostał niezmieniony. Tak samo niebieskie tło otula ziemię, świeca te same gwiazdy. I to samo ogłuszające wycie wiatru omiatającego ziemię".
S.139 Roerich

Z E. Caspari
"Chorągwie modlitewne powiewały z niemal każdego dostępnego miejsca. Młynki z wypisanymi modlitwami można było dostrzec na ścianach, zwłaszcza klasztorów, w dłoniach pielgrzymów lub umocowane na wiosłach i i ustawione w strumieniach, jakby w nieustannym stanie czuwania.
Tutejsi ludzie wierzyli, że wirowanie młynków i powielanie chorągiewek jest równoznaczna z szeptaniem wypisanych na nich modlitw. Być może tak rozumieli przykazanie Módl się bezustannie."

Już kiedyś zaciekawiła mnie wiara niektórych ludzi, że w Kaszmirze znajduje się grób Jezusa. Nie zgadza się to z moją wiarą w zmartwychwstanie Chrystusa, niemniej rozumiem, że tak jak ktoś (np ja) chce wierzyć w zmartwychwstanie, ktoś inny chciałby dla Chrystusa śmierci po spełnionym w człowieczeństwie do końca życiu i pamiątki w postaci grobu. Jeśli będę w Kaszmirze,...

Polecam

Polecam