Fotografia na okładce (z którego roku fotografia? Wygląda na to, że co najmniej sprzed półwiecza) przedstawia grupę chłopców wypatrujących czegoś poza kadrem, spoglądających zgodnie w jednym kierunku, spoglądających właśnie: KU. Ku czemu? Ku przyszłości czy przeszłości? Ku sprawom tego czy innego świata? Poezja ma wskazać trop, zasugerować azymut, poprowadzić czytelnika, a raczej ustawić jego uwagę tak, by też spojrzał KU. Widok nie będzie prostym pejzażem; wiersze pokażą świat w całej złożoności, chropowatości, tyglu znaczeń, do których dociera się (jeśli w ogóle) poprzez nieustanną próbę odcyfrowania poszczególnych elementów, złożenia ich w całość, dojścia do sedna metodą prób i nieufności wobec tego, co z oddali wydaje się gładkie, a z bliska okazuje się gęstą siatką zależności.
Poezja Suchanka metodycznie, wiersz po wierszu, rozprawia się z tym wszystkim, KU czemu okładkowi młodzieńcy spoglądają, rzuca na tę wypatrywaną rzeczywistość światło, a raczej wiele świateł, pod różnymi kątami, o różnym natężeniu, ukazując jej podszewkę, ukryte struktury, pęknięcia i niedoskonałości.

Już przy pierwszej lekturze Ku (właśnie: „lektura ku” – czy to kolejny klucz do tytułu?) zauważa się, że to nie „tomik”, zbiór, do którego autor wybrał i ułożył teksty, a raczej właśnie „książka poetycka” – pomyślana i napisana od początku z pomysłem na całość. Już same tytuły (zazwyczaj jednowyrazowe) sprawiają wrażenie całości. Są przy tym niezwykle zmyślne słowotwórczo (Sercko, Zręcznik, Omknięcia),dają przedsmak przygody: poeta będzie nas wodził po labiryncie konceptów, suspensów i skojarzeń. Trudna podróż, chwilami męcząca, chwilami niepokojąca, a jednak w finale okaże się, że nie była sumą przypadków czy błądzeniem, a heurezą, docieramy bowiem do gabinetu niuansów, choć po drodze niejednokrotnie wytrąceni z równowagi tym żywiołem. Jak zręczne są te zabiegi, pokazuje choćby przykład wiersza (nomen omen):

Występuje często, choć występuje rzadko, jest
taką zagadką, której lepiej nie odgadywać, każde
rozwiązanie jest gumką, która wymazuje ślad
ołówka, jaki się z mozołem gryzmoliło, i ślady
na ołówku, który się gryzło, aż drzazgi wbijały
się w wargi i w skargi całowanej cery, (...)
[Zręcznik]

Poeta bawi się słowem, jego znaczeniami, rodzącymi się „na pniu” skojarzeniami, rymem i brzmieniem. Czy to jednak zabawa dla zabawy? Przecież przywołany fragment traktuje – nie do końca poważnie – o czymś niezwykle poważnym. Jeśli mówi: „każde rozwiązanie jest gumką, która wymazuje ślad ołówka, jaki się z mozołem gryzmoliło”, to tak naprawdę obnaża epistemologiczny dramat: dążymy do prawdy, w tym dążeniu (KU?) odnajdując sens, a kiedy już do niej docieramy, odkrywamy, że niweczy ona dotychczasowe treści, zamazuje to wszystko, co mozolnie szkicowaliśmy, unieważnia cały nasz trud (w drodze KU?),skoro znikają nawet dowody naszych zmagań: „ślady na ołówku, który się gryzło, aż drzazgi wbijały się w wargi”. Warto te wiersze czytać na głos, np.

Jeśli nie wiadomo, to wiadomo. Jeśli wiadomo
to niewiadomo. Jakby nie owinąć. Kłamstwem
czy prawdą. Nie wiadomo różnicy. Wiadomo
niewiadomo. Owiniętego się nie odwija, zatrute
się wypija. Wiadomo niewiadomo, ale wiadomo,
że w pieluchę flagi i we flagę pieluchy się owija
to, co niewiadomo wiadomo. Różniczki z róży,
może: różki. Zdrobnienia zdobią i bodą, drobią,
podrabiają i rąbią kłamstwa i prawdę. Drwa na
drzazgi drwiny. Mętne wody winy przemieniają
w wino. (...)
[Kronia Polskie]

by dobrze uchwycić ciągi brzmień, a jednocześnie intensywność języka, siłę słów, które – jak klocki domina – kładą się jedno na drugie, pchane siłą pierwszego skojarzenia, nabierajątempa, po drodze prezentując erudycję autora oraz jego poetycki temperament, wirtuozerię we władaniu słowem, władzę nad tekstem, architekturą wiersza. Konstrukcje słowne Suchanka – gdyby chcieć je przestawić graficznie – mogły by przypominać budowle Gaudiego: secesyjna ornamentyka, rozmach wyobraźni podparty przewrotnymi pomysłami na inspiracje i gotowością eksperymentowania, a przy tym przecież płynność, spójność, wewnętrzna logika, a nad tym wszystkim – piękno.
(...)
/Izabela Fietkiewicz-Paszek
Migotania, przejaśnienia, nr 2/3(27/28)/2010

cały tekst recenzji:


http://alternet.poezja-art.eu/artykuly/recenzje-i-omowienia-ksiazek-poetyckich/jerzy-suchanek-ku-migotania-przejasnienia-2010/

Fotografia na okładce (z którego roku fotografia? Wygląda na to, że co najmniej sprzed półwiecza) przedstawia grupę chłopców wypatrujących czegoś poza kadrem, spoglądających zgodnie w jednym kierunku, spoglądających właśnie: KU. Ku czemu? Ku przyszłości czy przeszłości? Ku sprawom tego czy innego świata? Poezja ma wskazać trop, zasugerować azymut, poprowadzić czytelnika,...