Kiedy usłyszałam o tej książce pierwszy raz, pomyślałam, że jakaś babka zafascynowana Dickensem wymyśliła własną teorie na temat jego romansu z Ellen Ternan i ujęła w formie beletrystycznej. Tytuł również nie był zbyt porywający, a do tego natrafiłam na pewną wypowiedź jakiejś pani profesor pseudo-feministki, w której to mówiła o Dickensie jak nie wiadomo o jakim zbrodniarzu traktującym kobiety jak szmaty, popychadła itp. Jako, że to zdanie wykształciło się pod wpływem tej książki, stwierdziłam, że nie będę jej czytać. Jednak kilka miesięcy później, znajdując się w księgarni, zobaczyłam "Sekretną kochankę Dickensa" na półce książek przecenionych. Stała tak samotnie, nikt jej nie chciał kupić. Zrobiło mi się jakoś jej żal i kupiłam ją. A potem wróciłam do domu i zaczęłam czytać...
Już od pierwszego rozdziału wiedziałam, że zakup był udany. Claire Tomalin nie tylko we wnikliwy sposób opowiada historie Ellen, również przybliża nam postać Dickensa. Stara się wyjaśnić w jaki sposób funkcjonowało wiktoriańskie społeczeństwo i co najważniejsze pokazuje jakie skutki wywołał romans między Dickensem, a Nelly. Choć biografia nie zawiera szczególnych zabiegów artystycznych, naprawdę czyta się ja przyjemnie, wręcz z zapartym tchem. Tomalin przytacza jedynie fakty, wypowiedzi biografów powieściopisarza i stawia pewne hipotezy. Jednak żadna z hipotez nie jest opowieścią powstałą na skutek zbyt bujnej wyobraźni, a opiera się na logicznych przemyśleniach. Do tego autorka daje nam wybór: możemy przyjąć jej domysły bądź nie. Ona sama nie wie jaka jest prawda.
To co również spodobało mi się w tej biografii to stosunek Tomalin do Dickensa. Powieściopisarz w tej książce gra role drugoplanową. Choć biorąc pod uwagę fakty, autorka mogłaby ocenić Dickensa, nazwać go amoralnym moralistą, lecz ona tego nie robi. Pozwala nam samemu ocenić Dickensa i jego kochankę. Widać, że pisarka nie tyle uwielbia i idealizuje, co bardziej szanuje artystę.
Co do Nelly... Książka przedstawia historie rodziny Ternan o kilka pokoleń wstecz. To bardzo pomaga zrozumieć sytuacje kochanki autora "Klubu Pickwicka". Myślę, że najbardziej może zaskakiwać przymus stworzenia nowej tożsamości przez Ellen po śmierci Dickensa czy czas w którym romans nie został odkryty. Lecz przede wszystkim zasmucają nas skutki związku Dickensa z kochanką na dzieci obojga.
Trudno oceniać zarówno Ellen jak i powieściopisarza. Możemy się jedynie delektować tym co dobrego narodziło się z tego związku- mianowicie najbardziej dojrzałych i wspaniałych powieści Dickensa.

Kiedy usłyszałam o tej książce pierwszy raz, pomyślałam, że jakaś babka zafascynowana Dickensem wymyśliła własną teorie na temat jego romansu z Ellen Ternan i ujęła w formie beletrystycznej. Tytuł również nie był zbyt porywający, a do tego natrafiłam na pewną wypowiedź jakiejś pani profesor pseudo-feministki, w której to mówiła o Dickensie jak nie wiadomo o jakim...