Można by uznać, że po monumentalnej biografii pióra Waltera Isaacsona o Stevie Jobsie nie da się już nic więcej powiedzieć. Jednak co pewien czas wychodzą kolejne opowieści o twórcy sukcesu Apple’a – jedne lepsze, inne gorsze, ale zawsze rzucające nowe światło na tę postać.

Pierwszą biografią Jobsa, z którą się zetknęłam, był „Steve Jobs. Człowiek, który myślał inaczej”. Po jej lekturze byłam zafascynowana założycielem Apple’a – był on przedstawiony niemal jako nadczłowiek, geniusz i wizjoner. A potem Isaacson, pisząc jedyną biografię powstałą przy współpracy z Jobsem, strącił tę ikonę IT z piedestału. Muszę przyznać, że po „Nadgryzione jabłko” sięgałam z pewną obawą. Jaki portret nakreśli była dziewczyna, matka dziecka, którego przez lata Jobs nie uznawał? Czy będzie to książka pełna jadu i nienawiści? Isaacson pokazał Jobsa nie tylko jako geniusza Doliny Krzemowej, ale również jako szaleńca i dziwaka, który pojawiał się w odpowiednim czasie i miejscu i potrafił wykorzystać do swoich celów odpowiednich ludzi. Czy Brennan skupi się wyłącznie na tym dziwnym, nieprzyjaznym Stevie?

Moje obawy rozwiały się już po kilku pierwszych stronach. Ta biografia jest osobliwa, ale i uczciwa. Chrisann Brennan maluje obraz Jobsa emocjami, które w niej wywoływał. Oscyluje od ogromnej miłości – tak, widać, że nadal jest zakochana w twórcy Apple’a – po niechęć. Może to nieco schizofreniczne i na początku ta huśtawka emocji może przytłaczać, ale z rozdziału na rozdział zaczęłam coraz lepiej ją rozumieć. Brennan jest prawdziwa w tym, co opisuje, jest – jak wspomniałam wyżej – uczciwa. Już na wstępie zaznacza, że książka jest dla niej czymś na kształt terapii.

Zanurzona w kontrkulturze lat 70. autorka podejmuje się również analizy samego Jobsa – stara się wyjaśnić każde jego zachowanie, każde dziwactwo, odnosząc się przede wszystkim do jego dzieciństwa i tego, że został adoptowany. W tych próbach widać przenikanie się teorii psychodynamicznych, modnych w latach 70. idei terapii regresywnej, buddyzmu czy zazen.

To, co dla mnie najciekawsze w tej książce, to barwne opisy tego ideowego fermentu lat 70. Brennan wprowadza nas w świat medytacji i mistrzów zen, pisze o narkotycznych wizjach po zażyciu LSD czy otwiera przed nami bramy All One Farm – komuny hippisowskiej, w której mieszkali zarówno Steve Jobs, jak i sama autorka.

All One Farm zostało założone przez Roberta Friedlanda, obecnie miliardera związanego z branżą wydobywczą. Na początku była to plantacja jabłek w Portland, należąca do wuja Friedlanda, milionera Marcela Mullera, w której on wraz z Jobsem pomagali. Zafascynowany filozofią Wschodu Friedland przekształcił farmę w komunę hippisowską, której mieszkańcy wspólnie pracowali i medytowali. To właśnie tutaj w głowie Steve’a Jobsa rodził się pomysł na założenie Apple’a, a młoda Chrisann Brennan poznała kolejne oblicze Steve’a – mężczyzny udręczonego chorobą po powrocie z Indii, osłabionego i bezbronnego – z którym przeżywała wzloty i upadki.

Autorka niezwykle barwnie przedstawia również czytelnikom jednego z najważniejszych mentorów Steve’a Jobsa – Kōbuna Chino Otogawę, japońskiego mistrza zen. To właśnie w „Nadgryzionym jabłku” po raz pierwszy została zaakcentowana rola Kōbuna w życiu Steve’a oraz zaborcza relacja mistrza i ucznia.

Czy warto sięgnąć po książkę Brennan? Jeśli interesuje was postać Steve’a Jobsa, „Nadgryzione jabłko” stanowi świetne uzupełnienie wcześniejszych biografii założyciela Apple’a. Opowieść byłej dziewczyny i matki pierwszego dziecka Jobsa jest niezwykle emocjonalna i przedstawia nam Steve’a, jakiego do tej pory żaden z biografów nie miał możliwości pokazać – pełnego sprzeczności chłopaka, zafascynowanego tantrą kochanka i niepewnego swojej przyszłości ojca.

Agnieszka Zienkowicz