Przez cztery lata nauki w liceum, na lekcjach chemii wpatrywałam się w piękną twarz Marii Skłodowskiej-Curie, spoglądającą z portretu hipnotycznym wzrokiem na naszą klasę. Postać wielkiej uczonej, witająca też na studentów z pomnika przed lubelskim uniwersytetem jej imienia, przez wiele lat była bez skazy. W ostatnich latach, w związku ze 150. rocznicą jej urodzin na rynku wydawniczym ukazało się sporo pozycji burzących ten wizerunek. Do czytelników docierało coraz więcej szczegółów skandalu obyczajowego z Madame Curie w roli głównej. Książka Irene Frain „Kochanek. Nieznany romans Marii Skłodowskiej Curie” jest także jedną z wersji opowieści o tych, bulwersujących opinię publiczną Francji i nie tylko, wydarzeniach z roku 1911, kiedy jednocześnie z informacją w prasie o przyznaniu uczonej drugiej Nagrody Nobla za osiągnięcia w pracy nad radem, zbiegła się publikacja intymnych listów Marii Curie i Paula Langevina, demaskująca ich romans.
Autorka skupia się na krótkim wycinku z życia noblistki, mającym istotne znaczenie dla opisywanej historii. Źródłem wielu jej wywodów są szczegółowe zapiski wydatków finansowych, czynione obowiązkowo z uwagi na zewnętrzną pieczę nad małoletnimi córkami, sierotami po Piotrze Curie. Wnioski, do jakich dochodzi są niekiedy zaskakujące i oryginalne. Niemniej minusem jest, moim zdaniem, zbyt daleko idąca próba rekonstrukcji wydarzeń, co odbiera chwilami książce walor dokumentu. Mimo to liczba odniesień do źródeł jest spora i czytelnik jest w stanie odróżnić prawdę od fikcji literackiej. Minusem jest także zupełny brak fotografii. W książce zabrakło mi choćby jednego zdjęcia najważniejszych aktorów dramatu. Za to mamy szczegółowe opisy zdjęć i widocznych na nich osób, do jakich dotarła autorka podczas kwerendy w archiwach. Jednak to przecież nie to samo.
Książkę, mimo słabych stron (do tego korekta) naprawdę warto przeczytać z kilku powodów. Poznajemy w niej wielką Madame Curie jako kobietę. Najpierw rozpaczającą po stracie męża, potem zakochaną i zdecydowaną na „wszystko”, dalej zaszczutą i przerażoną, a w końcu jednak pokonującą wszystkie przeciwności. Udaje jej się to przy aktywnym udziale i wsparciu grupy wiernych przyjaciół, których nazwiska wszyscy znamy z podręczników fizyki, chemii i matematyki. O kogo chodzi? Wystarczy sięgnąć po książkę.

Przez cztery lata nauki w liceum, na lekcjach chemii wpatrywałam się w piękną twarz Marii Skłodowskiej-Curie, spoglądającą z portretu hipnotycznym wzrokiem na naszą klasę. Postać wielkiej uczonej, witająca też na studentów z pomnika przed lubelskim uniwersytetem jej imienia, przez wiele lat była bez skazy. W ostatnich latach, w związku ze 150. rocznicą jej urodzin na rynku...