Effie Briest jest powieścią na pozór miłosną, jednak wątek miłosny jest tylko "pretekstem do ukazana spraw szerszych".

Zaczynając od, z góry narzuconych przez rodzicieli, życiowych partnerów, kierując się tylko i wyłącznie majętnością, posadą czy urodzeniem pretendenta do ręki córki, nie zważając na różnicę wieku, charakterów, a co najważniejsze sam stosunek zainteresowanych stron względem siebie, idąc dalej i poruszając wątek ważności honoru dla ludzi tego okresu. Honor, który nie pozwala wybaczać, nie pozwala zrozumieć, który określa jedyne i słuszne postępowanie wobec konkretnych zdarzeń, który niszczy uczucia i więzi między ludźmi.

Bunt bohaterki wobec powszechnie przyjętym normom wśród pruskiej burżuazji kończy się jej społecznym wykluczeniem i potępieniem nawet ze strony rodziny.

W powieści można doszukać się wielu symboli. Wręcz ceremonialne topienie skórek agrestu, być może zwiastujące, już na początku książki, rychły koniec Effi? Tajemniczy Chińczyk, będący narzędziem Instettena służącym do wychowania Effi przez strach, po czym jego negatywny wydźwięk zmienia major Crampas i odtąd kojarzy się dziewczynie już tylko z niewiernością. Także przeprawa przez strumyk, w który wiatr wpycha wodę morską, a "wszystko dzieje się pod ziemią", "co jest najgorsze, to prawdziwe niebezpieczeństwo", bowiem niedostrzegane na pierwszy rzut oka. Można doszukiwać się także wyciągnięcia do Effi pomocnej dłoni jedynie przez jej służkę Rozwitę, będącą katoliczką, w odróżnieniu od protestanckiej burżuazji pruskiej, niejako wypisującą się z powszechnego potępienia kobiety i udzielającą jej przebaczenia oraz zrozumienia.

Effie Briest jest powieścią na pozór miłosną, jednak wątek miłosny jest tylko "pretekstem do ukazana spraw szerszych".

Zaczynając od, z góry narzuconych przez rodzicieli, życiowych partnerów, kierując się tylko i wyłącznie majętnością, posadą czy urodzeniem pretendenta do ręki córki, nie zważając na różnicę wieku, charakterów, a co najważniejsze sam stosunek...