W każdej niemal historii wojennej dotyczącej terroru II wojny światowej czy horroru Auschwitz pobrzmiewa ostrzeżenie - nie pozwólmy, aby ten koszmar kiedykolwiek się powtórzył. Dlaczego więc wciąż się powtarza? Pod okiem świata, który nie reaguje? Dlaczego politykom i przywódcom tak łatwo skłonić żyjące w harmonii nacje do wzajemnej, bratobójczej walki? I o co tak właściwie chodzi z tymi Bałkanami?

Joanna, studentka z Krakowa, wyjeżdża na stypendium do Sarajewa. Początkowo sceptycznie nastawiona to tego multikulturowego miasta, szybko zakochuje się w nim bez pamięci. Poznaje wszystkie jego smaki, wzajemnie przenikające się nuty wschodu i zachodu, radość i gościnność jego mieszkańców, historyczną architekturę i sztukę. Tutaj poznaje też Sejo, zielonookiego, przystojnego studenta, z którym zaczyna ją łączyć wyjątkowa więź. Plany wspólnej przyszłości krzyżuje jednak wybuch wojny. Joanna, już po powrocie do kraju, czeka w rodzinnym Krakowie na przyjazd Sejo. On wcielony do armii zaczyna długą walkę o przetrwanie swoje i Sarajewa.

Asia ma związane ręce. Bezczynne obserwowanie sytuacji z bezpiecznego Krakowa męczy ją, sporadyczne wiadomości od ukochanego, opóźnione o wiele miesięcy, nie rozwiewają strachu o jego życie. Ale co można zrobić? Sarajewo jest całkowicie odcięte od świata, a sytuacja ludności cywilnej dramatyczna. Joanna zbiera wszystkie siły i uruchamia wszystkie kontakty, aby dowiedzieć się czegokolwiek o losach Sejo, usłyszeć jego głos przez głuchą najczęściej linię telefoniczną, aby przesłać mu paczki. I w końcu - aby przedostać się do oblężonego Sarajewa. Po dwóch latach rozłąki, w strachu przed snajperami, Joanna i Sejo pobierają się w ukochanym, okaleczonym wojną mieście. Wspólne szczęście nie trwa jednak długo. Asia musi wracać do Polski, zanim krótkie zawieszenie broni przestanie obowiązywać, zanim Sarajewo na powrót zostanie całkowicie odcięte od świata. Ale powrót do kraju, wszystko co zobaczyła na zrujnowanych teraz Bałkanach, załamuje ją. Ciągły strach o ukochanego, bezsilność, trud tej podróży odcisnęły na niej bolesne piętno. Trawi ją depresja, z której ciężko się podźwignąć... Joanna walczy teraz o ukochanego i o siebie, czekając na koniec wojny, na wyzwolenie Sarajewa i na połączenie z Sejo.

Sięgając po książkę Joanny Stovrag obawiałam się nieco mdłej, łzawej miłosnej historii. Nic bardziej mylnego! Być może tak sugeruje tytuł - „Chwila na miłość”, uzupełnione wznowienie opublikowanej już pod wcześniejszym tytułem powieści „Jeszcze żyję...”. W rzeczywistości to fascynujący reportaż z kraju, który był wspólną ojczyzną kilku nacji, poróżnionych pewnego dnia przez nacjonalistyczne zapędy polityków. Kraju, który rozgorzał ogniem wojny i spłonął pod nosem bezczynnej Europy. W tle Joanna opowiada nam o swojej własnej wojnie, wojnie o miłość życia, wojnie o przetrwanie ukochanego mężczyzny, wojny o samą siebie i wspólną przyszłość.

Zdecydowanie polecam nie tylko entuzjastom tematu wojny czy entuzjastom Bałkanów, miłośnicy podróży z pewnością znajdą tu świetne przygotowanie do wyprawy w świat byłej Jugosławii. Joanna dzieli się bowiem z nami wieloma wskazówkami podróżniczymi, zachęcając tym samym do eksplorowania jej ukochanej Bośni i Hercegowiny.

Joanna Jurzyk