W gruncie rzeczy to smutne, że nawet pasjonaci sportu i górskich wędrówek w czasach głębokiego komunizmu nie mogli być wolni od polityki. Uciekali w góry, ale decyzje polityczne i ówczesna ideologia dopadały ich nawet na najwyższych szczytach, a może raczej szczególnie na tych sięgających chmur. Czy losy Witalija i Jewgienija Abałakowów byłyby inne gdyby nie byli tak nieustępliwi, gdyby byli nieco gorszymi wspinaczami i gdyby nie stawiali sobie tak ambitnych celów? Zapewne tak, ale oni sami chyba nie byliby tym usatysfakcjonowani. Dwaj bracia – podobni i całkowicie różni, dwa losy – na pozór do siebie przystające, choć przecież odmienne, tak jak odmienne były ich charaktery, podejście do pracy, oraz techniki wspinaczkowe.

Z zaciekawieniem przeczytałam książkę „Alpiniści Stalina” tym bardziej, że tematyka Rosji jest mi, z racji wykształcenia, bardzo bliska. Ci, którzy interesują się historią Rosji zapewne nie znajdą tu żadnych nowych faktów, ale ciekawe jest spojrzenie na ten okres z perspektywy ludzi z pasją, która powinna przekraczać granice i łączyć ludzi różnych nacji, a tutaj skazuje ich często na poruszanie się na marginesie i oscylowanie pomiędzy chęcią pokonania własnych ograniczeń, a źle rozumianą powinnością obywatelską. Dla nas groteskowo brzmi teraz wspinanie się na niezdobyte wcześniej szczyty z popiersiami przywódców partyjnych, ale dla samych alpinistów była to walka o własne życie i to bynajmniej nie w sensie egzystencjalnym, ale jak najbardziej fizycznym. Nie doniesienie takiego obelisku mogło ich drogo kosztować, a porzucenie go po drodze było równoznaczne z wydaniem na siebie wyroku.

Warto sięgnąć po ten tytuł, aby przekonać się jak rodził się rosyjski alpinizm, w jak ciężkich warunkach, bez zaplecza sprzętowego i niezbędnego wyposażenia ówcześni alpiniści zmagali się z żywiołem i jak wreszcie polityka wdzierała się w każdą dziedzinę życia, niszcząc często osiągnięcia poprzedników.

W gruncie rzeczy to smutne, że nawet pasjonaci sportu i górskich wędrówek w czasach głębokiego komunizmu nie mogli być wolni od polityki. Uciekali w góry, ale decyzje polityczne i ówczesna ideologia dopadały ich nawet na najwyższych szczytach, a może raczej szczególnie na tych sięgających chmur. Czy losy Witalija i Jewgienija Abałakowów byłyby inne gdyby nie byli tak...