Klasyczny Choromański. Mistrz budowania klimatu i nastroju. Płynnie i nieśpiesznie prowadzona akcja. Jak niemal zawsze u niego, oś akcji opiera się na zagadnieniu moralno- etycznym, które widzimy oczami całej galerii bohaterów, przy czym postacie teoretycznie drugoplanowe są tak samo ważne jak główni bohaterowie. Akcja toczy się głównie w prowincjonalnym szpitalu, i tylko pod koniec przenosi się do Warszawy; dla mnie to ważny szczegół, bo szczególnie lubię te powieści autora, które dotyczą wydarzeń umiejscowionych w Polsce; te emigracyjne nie przemawiają już do mnie tak bardzo. Jak zwykle w przypadku Michała nie potrafię przytoczyć jakiegoś konkretnego ulubionego cytatu, ale język całej książki jest po prostu narkotycznie urzekający. Polecam.

Klasyczny Choromański. Mistrz budowania klimatu i nastroju. Płynnie i nieśpiesznie prowadzona akcja. Jak niemal zawsze u niego, oś akcji opiera się na zagadnieniu moralno- etycznym, które widzimy oczami całej galerii bohaterów, przy czym postacie teoretycznie drugoplanowe są tak samo ważne jak główni bohaterowie. Akcja toczy się głównie w prowincjonalnym szpitalu, i tylko...

Leżałam w szpitalu jako nastolatka, dawno. W tamtych czasach, podobnie, jak w tej powieści wizyty bliskich dozwolone były raz czy dwa razy w tygodniu, w określonych godzinach. Poza tym czasem szpital, oddziały żyły swoim wewnętrznym życiem. Chorzy tworzyli społeczności sal, oddziałów...
To wszystko przypomniało mi się podczas lektury. Dodatkowo izolację szpitala podkreśla lokalizacja - na peryferiach wszystkiego.
Czy dzisiaj jest podobnie? Myślę, że do pewnego stopnia tak, z tym, że chorzy przebywają w lecznicach znacznie krócej, a sale są mniejsze. Ale kiedy odwiedzam kogoś chorego, czekam na korytarzu, siedzę dłużej obok łóżka - widzę to samo. Personel biega, porozumiewa się jakimś swoim, niezrozumiałym dla gości językiem. Gości nie widzi, tylko czasem usuwają bezceremonialnie, jak mebel, gdy trzeba zabieg wykonać, zmianę opatrunku czy leki podać.
ten klimat, to powstanie nowego życia obok tamtego, zostawionego gdzieś w dalekim świecie Choromański świetnie oddał. Tu się teraz, zwłaszcza dla "chroników", czyli przewlekle chorych dzieje wszystko - są narodziny, dorastanie, zdobywanie i porzucanie, jest śmierć. W dodatku rzecz pisana jest wspaniałym, staroświeckim już, lecz pełnym urody językiem, niemal poetyckim. Te określenia - chrupot sztywnych sukien zakonnic, szale śniegu, czarne koronki jesiennych liści, czas rozciągający się bez smaku i sensu... Nikt tak dzisiaj nie pisze. Nawet poeci.
A przy tym to znakomite studium zawodu lekarza - dającego i odbierającego życie. Jedni radzą sobie ze stałym stresem nadludzką pracą, inni inaczej próbują odreagować.I żaden sposób nie jest dobry.
Czytałam inne wydanie, pierwsze w Polsce z 1959 roku. Powieść powstała przed wojną, jest zapisem przeżyć związanych z leczeniem się autora z gruźlicy. Pożółkłe kartki, miękkie, ale suche kartki wydzielające zapach kurzu były dodatkowym walorem wprowadzającym w nieco duszny klimat szpitala pod "krwawiącym" krzyżem.

Leżałam w szpitalu jako nastolatka, dawno. W tamtych czasach, podobnie, jak w tej powieści wizyty bliskich dozwolone były raz czy dwa razy w tygodniu, w określonych godzinach. Poza tym czasem szpital, oddziały żyły swoim wewnętrznym życiem. Chorzy tworzyli społeczności sal, oddziałów...
To wszystko przypomniało mi się podczas lektury. Dodatkowo izolację szpitala podkreśla...

Jeśli ktoś czytał "Zazdrość i medycynę" i ma ochotę na podobne szaleńcze zgłębianie ludzkiej psychiki to bardzo mi przykro, ale się zawiedzie. Szczerze to nawet zastanawiałem się czy te dwie powieści napisał ten sam autor, ponieważ różnica między subtelną, ale zarazem błyskotliwą charakterystyką bohaterów "zazdrości" zostaje zastąpiona tutaj przerysowanymi, pozbawionymi kukiełkami. Dwójka głównych bohaterów (chirurgów) przypominała mi czsami parę antagonistów wyrwanych z komiksu - jeden mówił sam do siebie "trzeba być złym!" i śmiał się po kątach, a drugi to uosobienie supermana, niepoprawnego dobroczyńcy, który tak się zatracił w poczuciu własnej moralności, że zachowuje się jak człowiek pozbawiony resztek zdrowego rozsądku.

Mimo tak ogromnej wady jak całkowita klęska w przedstawieniu głównych bohaterów książka ma swoje zalety. Choromański idealnie oddał atmosferę, której dzisiaj już raczej nie poznamy (chyba nie trzyma się już "chronicznie chorych" w szpitalach?) i o ile jak pisałem, główne postacie kuleją to drugoplanowe przedstawiają się całkiem dobrze. Każdy ma swoją unikalną historię, w której autor zawarł cały charakter postaci. Mi osobiście "podchodzi" taki sposób opisu bohaterów - jak najmniej zbędnych przymiotników, a jak najwięcej treści. Po prostu jakaś drobna anegdota lub historia z życia postaci pozwala mi lepiej zrozumieć jej charakter niż wypisanie kilku określeń pod rząd typu "pijak, maniak, grubas". Choromański to rozumiał i w formie małego emblematu z życia postaci potrafił ująć najważniejsze cechy osobowości.

Jeśli ktoś czytał "Zazdrość i medycynę" i ma ochotę na podobne szaleńcze zgłębianie ludzkiej psychiki to bardzo mi przykro, ale się zawiedzie. Szczerze to nawet zastanawiałem się czy te dwie powieści napisał ten sam autor, ponieważ różnica między subtelną, ale zarazem błyskotliwą charakterystyką bohaterów "zazdrości" zostaje zastąpiona tutaj przerysowanymi, pozbawionymi...

Styl Choromańskiego jest jedyny w swoim rodzaju - dziwne i trochę śmieszne zachowania bohaterów, tajemnicze sytuacje, które czasami się wyjaśniają, a czasami nie, natomiast zakończenia często po prostu nie ma. W tych niesztampowych powieściach można jednak odnaleźć cenne przemyślenia i spostrzeżenia autora, dlatego warto po nie sięgnąć.

Styl Choromańskiego jest jedyny w swoim rodzaju - dziwne i trochę śmieszne zachowania bohaterów, tajemnicze sytuacje, które czasami się wyjaśniają, a czasami nie, natomiast zakończenia często po prostu nie ma. W tych niesztampowych powieściach można jednak odnaleźć cenne przemyślenia i spostrzeżenia autora, dlatego warto po nie sięgnąć.