Absolutnie wstrząsająca relacja, dodatkowo świetnie napisana.

Absolutnie wstrząsająca relacja, dodatkowo świetnie napisana.

Spośród wspomnień "przeżywców" (no bo jak przetłumaczyć "Holocaust survivors"?) to dzieło szczególne. Klemperer opisuje życie niemieckiego Żyda w III Rzeszy, a takich przeżyło wszak bardzo mało.

Zawdzięczał to przede wszystkim swojej żonie Aryjce, ale i szczęściu, w tym - paradoksalnie: osławionemu nalotowi na Drezno, po którym wmieszał się w masę uchodźców ze spalonego przez Amerykanów miasta.

Z naukowym chłodem i zabójczą precyzją opisywał kolejne wstrząsające fazy pozbawiania go po kolei praw przynależnych każdemu człowiekowi, ale nie Żydowi w państwie Hitlera.

Nie sposób pojąć, jak to można było znieść - chyba że właśnie pisanie dzienników (jak to często bywa) miało nie byle jaki wymiar terapeutyczny. Myślę, że ważne było też, iż nie dał sobie odebrać godności. To wszystko prawdopodobnie utrzymało w nim wolę życia. I przeżycia.

A nigdy nie zdjął swoich "żydowskich okularów", co mu proponowali niektórzy towarzysze niedoli. Jedne z najważniejszych dzienników XX wieku. Lektura obowiązkowa. W normalnym kraju jest też lekturą szkolną jak "Dziennik" Anny Frank

Spośród wspomnień "przeżywców" (no bo jak przetłumaczyć "Holocaust survivors"?) to dzieło szczególne. Klemperer opisuje życie niemieckiego Żyda w III Rzeszy, a takich przeżyło wszak bardzo mało.

Zawdzięczał to przede wszystkim swojej żonie Aryjce, ale i szczęściu, w tym - paradoksalnie: osławionemu nalotowi na Drezno, po którym wmieszał się w masę uchodźców ze spalonego...

Kronika życia w III Rzeszy spisana przez Żyda, profesora literatury to zapis narastających szykan przeciw niemieckim Żydom. Aresztuje się ich lub stopniowo pozbawia się wszelkich praw, doprowadza do nędzy i upadku. Mamy też opisane życie codzienne w nazistowskich Niemczech, pełne uległości i serwilizmu. Przygnębiająca, nieco monotonna książka, ważne świadectwo epoki państwowego terroru.

Przygnębiająca kronika rozkwitu i upadku III Rzeszy pisana z perspektywy całkowicie zasymilowanego Żyda, profesora literatury z Drezna, który dlatego tylko uniknął obozu koncentracyjnego i śmierci, bo był żonaty z Niemką. Opowiada przede wszystkim Klemperer o represjach skierowanych przeciwko Żydom w Niemczech, wielu zabito, część zmuszono do emigracji, niektórzy skończyli ze sobą, a Klemperer trwał w Dreźnie. To trwanie wymagało niezwykłego hartu ducha, bo po pierwsze poddawany był niezliczonym szykanom, które narastały z dnia na dzień. Po drugie, niemal codziennie dowiadywał się o nowych zwycięstwach reżimu i do 1943r. właściwie nie miał żadnej nadziei na upadek III Rzeszy. Zaś szykany były drobne, ale coraz bardziej dokuczliwe: najpierw wyrzucono go z pracy, od 1936r. nie mógł korzystać z czytelni w bibliotece, w 1938 r. pozbawiono go prawa jazdy, w 1939r. musiał opuścić swój dom, od 1941r. musiał nosić opaskę z gwiazdą Dawida, w 1942r. wprowadzono zakaz korzystania z tramwajów dla Żydów i zabroniono hodowania przez nich zwierząt domowych; Klempererowie musieli uśpić ukochanego kota... Takich szykan było dużo więcej zresztą Klemperer wylicza je wszystkie.

Inną dolegliwością był upadek życia towarzyskiego, jedni znajomi przestali ich znać, drudzy wyjechali, a innych aresztowano i zesłano do obozu. Poza tym małżonkowie cierpieli wielką biedę, zwłaszcza w czasie wojny. Nic więc dziwnego, że żona Klemperera, Eva, przeżywała częste załamania nerwowe, on też czuł się kiepsko. I tak przez 12 lat...

Mimo życia w tym okropnym czasie, Klemperer nie utracił zdolności obserwacji. I tak odnotowuje wielką uległość Niemców, ich całkowite podporządkowanie brutalnej i niszczącej od początku demokrację władzy: „nikt nie protestuje. Wszyscy się trzęsą ze strachu, chowają po kątach.” (1933)

Przytacza też pyszną i autentyczną historyjkę: oto naziści głęboko wierzyli, że będą panować wiecznie i w czasie egzaminów czeladniczych w 1938r. zadawali pytanie: „Co nastąpi po III Rzeszy?” Prawidłowa odpowiedź brzmiała: „Nic, bo Niemcy już zostaną takie na wieczność.” Jeśli egzaminowany naturalnie odpowiedział „Czwarta Rzesza”, to go oblewano, niezależnie od faktycznych umiejętności fachowych. No cóż, każda władza autorytarna wierzy, że będzie wieczna, jakże się myli...

Ta bardzo smutna, przygnębiająca i nieco monotonna książka jest ważnym świadectwem życia w warunkach państwowego terroru.

Kronika życia w III Rzeszy spisana przez Żyda, profesora literatury to zapis narastających szykan przeciw niemieckim Żydom. Aresztuje się ich lub stopniowo pozbawia się wszelkich praw, doprowadza do nędzy i upadku. Mamy też opisane życie codzienne w nazistowskich Niemczech, pełne uległości i serwilizmu. Przygnębiająca, nieco monotonna książka, ważne świadectwo epoki...

"Ja jestem Niemcem i czekam, że Niemcy wrócą; to oni się zagubili."

Kiedyś o takich książkach mówiło się, że są ważnym świadectwem. I jeszcze, że dzięki nim powinniśmy pamiętać. Dziś należałoby powiedzieć, że są ostrzeżeniem. Ostrzeżeniem przed pewnymi procesami, które trwają znacznie dłużej, niż nam się wydaje, gdy w nich uczestniczymy.

Gdy Victor Klemperer w 1933 roku zaczyna pisać swoje dzienniki, nacjonalizm niemiecki zaczyna dopiero się panoszyć. Inteligencja uważa, że to chwilowe, że zaraz to szaleństwo się skończy.

Ono się nie kończy, z każdym dniem posuwa się coraz dalej. Ludzie będący u władzy zaczynają podżegać społeczeństwo. Znajdują wspólnego wroga. To wciąż są czasy kryzysu gospodarczego. Ludzie są sfrustrowani potrzebują jeśli nie wsparcia i pieniędzy, to przynajmniej odreagowania. Hitler tego wspólnego wroga podaje na tacy – Żydzi. Odpowiedzialni są za wszystko, co złe.

Początkowo to są przemówienia, akty agresji ze strony zorganizowanych bojówek. Ale rok po roku państwo zaczyna jawnie wspierać tę przemoc. Kolejne dekrety dotyczące pracy, korzystania z bibliotek, konieczności dodania imion jednoznacznie żydowskich (Victor-Israel),odbieranie praw jazdy i szykany wobec ludzi, którzy pomagają Żydom. Charakterystyczna jest jeszcze jedna rzecz. Wszelkie kontrole, rewizje w domach przeprowadzają lokalni urzędnicy, ale zawsze towarzyszy im ktoś z zewnątrz. Ktoś obcy. Zwykle najbardziej brutalny, nie mający żadnych hamulców. Tę samą metodę opisuje Werfel w 40 dniach Musa Dah.

W 1936 roku wiele osób, z którymi rozmawia Klemperer uważa, że już gorzej być nie może. Część czeka na wojnę, która mogłaby być wybawieniem. Wierzą, że dzięki temu skończą się rządy nazistów.

Kolejni Żydzi opuszczają Niemcy. Klemperer jest wśród tych, którzy nie wierzą, że to zajdzie za daleko. Ma nadzieje, że ludzie się opamiętają i zbuntują przeciw nazistowskiemu rządowi. Czuje się Niemcem. Niedawno kupił dom, zrobił prawo jazdy. Gdy szykany stają się nie do zniesienia, jest już zbyt późno, żeby coś zmienić. Państwo chętnie pozbywa się “elementu”, ale nie pozwala na wywożenie jakiegokolwiek majątku. W 1938 jeśli nie stać się na opłacenie grzywny za wyjazd, prawdopodobnie wylądujesz w obozie koncentracyjnym.

W 1938 roku Klemperer zapisuje w swoim dzienniku:

" Dziwne, że obecnie, kiedy nowoczesna technika znosi wszelkie granice i skraca odległości (samolot, radio, telewizja, łączenie się organizmów gospodarczych) szaleje tak straszliwy nacjonalizm. Niewykluczone, że to ostatnie spazmatyczne podrygi czegoś, co jest już przeżytkiem."

[...]
całość:
http://www.speculatio.pl/dziennik-1933-1945/

"Ja jestem Niemcem i czekam, że Niemcy wrócą; to oni się zagubili."

Kiedyś o takich książkach mówiło się, że są ważnym świadectwem. I jeszcze, że dzięki nim powinniśmy pamiętać. Dziś należałoby powiedzieć, że są ostrzeżeniem. Ostrzeżeniem przed pewnymi procesami, które trwają znacznie dłużej, niż nam się wydaje, gdy w nich uczestniczymy.

Gdy Victor Klemperer w 1933 roku...

Wstrząsające świadectwo Holokaustu. Autor - niemiecki Żyd, profesor filologii francuskiej na uniwersytecie w Dreźnie, z fotograficzną dokładnością opisuje czasy III Rzeszy, od momentu dojścia Hitlera do władzy - do kapitulacji w 1945 roku. W ciągu tych 12 lat - systematycznie marginalizowany ze życia społecznego, a później prześladowany, ukazuję machinę narastającego niemieckiego terroru i antysemityzmu. Nieoczekiwanie, dzięki niebywałemu szczęściu, oraz aryjskiej żonie, która dzieliła z nim tragiczny los, przeżywa wojnę - a przecież Victor Klemperer był Żydem noszącym na ramieniu Gwiazdę Dawida w Dreźnie w latach 1939 - 1945. Dziennik ten nikogo nie zostawi obojętnym.
Cytat z książki: "Dlaczego jeszcze żyjesz, ty kundlu?!"

Wstrząsające świadectwo Holokaustu. Autor - niemiecki Żyd, profesor filologii francuskiej na uniwersytecie w Dreźnie, z fotograficzną dokładnością opisuje czasy III Rzeszy, od momentu dojścia Hitlera do władzy - do kapitulacji w 1945 roku. W ciągu tych 12 lat - systematycznie marginalizowany ze życia społecznego, a później prześladowany, ukazuję machinę narastającego...