Ostatni IV tom "Pism filozoficznych" Cycerona traktuje o rzeczach - wydawałoby się - mniej ważnych, niż państwo, prawa, ustroje, etc. Bo czyż możemy się spodziewać poważnego wywodu i wzniosłych słów na tematy tak "błahe" jak przyjaźń lub starość? Otóż u tego wybitnego męża stanu wszystko miało swą wagę. Nie rzucał on słów na wiatr. Każde z nich było bardzo mocno przemyślane i każde musiało mieć swój sens i głębię. Dzisiaj może nam się wydawać cokolwiek dziwnym, że polityk liczy się ze swoimi wypowiedziami, dba o ich wydźwięk i to, jak zostaną odebrane. Z potoku aktualnej bezmyślnej paplaniny najczęściej nic nie wynika, a o mężach stanu, którzy chociaż w ćwierci dorównywaliby intelektowi i charakterowi Cycerona, możemy raczej zapomnieć. No dobrze, ktoś może powiedzieć, że przecież to był wielki filozof i jako taki przemawiał w swych pismach. Jest to po części prawda, ale nie ulega wątpliwości, że czasy w których żył Cyceron produkowały ludzi zupełnie inaczej podchodzących do spraw państwa (na hipotetyczny zarzut, że były to lata burzliwe, lata wojen i bratobójczych walk odpowiem: a które nie były? Sądzę, że gdyby dzisiejsze miernoty polityczne przenieść 2 tysiące lat wstecz, to albo nie wyszliby jeszcze ze swoich jaskiń, albo, jako barbarzyńcy, patrzyliby z wielkim zdziwieniem i nie mniejszym brakiem zrozumienia na cywilizację rzymską czasów Republiki).
Wracając do "Pism filozoficznych" i ich tomu IV. Zawiera on, jak i poprzednie, szereg znakomitych refleksji. O losie, przyjaźni i prawdzie Cyceron powiada: "Bo fortuna nie tylko sama jest ślepa, lecz przeważnie oślepia swych wybrańców. Toteż wzbijają się oni zazwyczaj w pychę i stają się zuchwali, a nie może być już nic bardziej nieznośnego niż uprzywilejowany przez los głupiec"; "Toteż prawdziwych przyjaciół najtrudniej jest znaleźć pośród tych, którzy ubiegają się o zaszczyty tudzież zajmują się sprawami publicznymi"; " Jeśli zaś czyjeś uszy zamknięte są dla prawdy, tak iż nie jest zdolny usłyszeć jej od przyjaciela, należy wyzbyć się nadziei jego ocalenia".
Na koniec zacytuję wypowiedź, która, może nie brzmi nazbyt optymistycznie, ale świadczy o świadomości wielkiego dystansu, jaki dzielił filozofa od ludzi, z którymi dane mu było chwilę przebywać na tym padole: "Jakże szczęśliwy będzie dzień, w którym opuściwszy tę bezładną zbieraninę ludzką podążę tam, gdzie przebywają i gromadzą się boskie duchy".
Aby to stwierdzenie, a także całą twórczość Cycerona, osądzić sprawiedliwie, należy poświęcić mu i filozofii trochę czasu. Pochopne, a tym samym pobieżne sądy są tutaj niewskazane. Oczywiście nikt nikomu nie broni ich wyrażać, wszakże nietrudno być częścią "bezładnej zbieraniny ludzkiej".
Wszystkie cztery tomy "Pism filozoficznych" liczą grubo ponad dwa tysiące stron. Lektura tych dzieł jest czasochłonna, ale na pewno nie można powiedzieć, że jest to czas stracony.

Ostatni IV tom "Pism filozoficznych" Cycerona traktuje o rzeczach - wydawałoby się - mniej ważnych, niż państwo, prawa, ustroje, etc. Bo czyż możemy się spodziewać poważnego wywodu i wzniosłych słów na tematy tak "błahe" jak przyjaźń lub starość? Otóż u tego wybitnego męża stanu wszystko miało swą wagę. Nie rzucał on słów na wiatr. Każde z nich było bardzo mocno przemyślane...