Maurice Hannigan długo planował ten wieczór w irlandzkim barze. Dwa lata po śmierci żony i dzień po sprzedaniu domu ma do wzniesienia pięć toastów za najważniejsze osoby w swoim 84-letnim życiu. Pięć toastów, które wznosi w samotności. Kolejnym drinkom towarzyszą opowieści o osobach i wydarzeniach, które uczyniły z Hannigana człowieka, jakim jest dzisiaj: człowieka, który odniósł w życiu wiele małych zwycięstw i poniósł wiele druzgocących strat.

„Pięć toastów Hannigana” irlandzkiej pisarki Anne Griffin opowiada nam o najważniejszych wydarzeniach z długiego życia bohatera. A właściwie opowiada o nich sam Maurice, zwracając się w myślach do nieobecnego syna. Pomysł ze wznoszeniem kolejnych toastów pozwala swobodnie przenosić się w czasie: od trudnego dzieciństwa w ubogiej rodzinie, przez pełną nadziei młodość, po radości i troski dorosłego życia. Choć Hannigan zwraca się w swoim monologu do syna, to z czasem zaczynamy odnosić wrażenie, że mówi bezpośrednio do nas i trudno nie dać się wciągnąć w jego historię.

Powieść składa się z pięciu opowieści, w których przeszłość łączy się i przeplata z teraźniejszością. Poznajemy fragmenty życia bohatera, które stopniowo układają się w spójną całość. Maurice Hannigan nie stara się zaprezentować w sposób wyidealizowany: nie był doskonałym mężem ani ojcem bez zarzutu, chociaż starał się, jak potrafił. Wprawdzie odniósł w życiu sukces, ale w duchu pozostał prostym człowiekiem, wychowanym w ubogiej rodzinie i pracującym od dziesiątego roku życia. Nie chciałabym tu streszczać jego historii ani opowiadać o relacjach z kolejnymi osobami, które wspomina – najlepiej opowie on o tym sam.

Historia Hannigana jest pewnego rodzaju rachunkiem sumienia, wspomnieniem najpiękniejszych i najbardziej bolesnych chwil. To opowieść pełna nostalgii i smutku, ale też chwil radości i wzruszeń. Mówi o samotności, żałobie i stracie, a także o uniwersalnych wartościach: ciężkiej pracy, rodzinnych więziach i potrzebie przebaczenia. Maurice Hannigan nie był ideałem, ale jest wobec siebie i wobec nas uczciwy i potrafi się przyznać do swoich wad i błędów, co sprawia, że nie sposób nie poczuć do niego szacunku i sympatii w trakcie tej wciągającej podróży po meandrach jego życia.

Agnieszka Kruk