Urocza książka. Urocza, dlatego że czytana w okresie Świątecznym. Choinka – symbol bez którego Boże Narodzenie nie może się odbyć. Symbol ciepła, magii i wspólnego rodzinnego świętowania. Wielkie było moje zdziwienie kiedy odkrywałem na kartach książki, że choinka pojawiał się „stosunkowo niedawno” biorąc pod uwagę dwa tysiące lat chrześcijaństwa. Autor analizuje początki tradycji choinkowej, zastanawia się nad jego źródłami sięgając również do tradycji pogańskiej.
W dalszej części omawia różne tradycje świętowania Bożego Narodzenia najwięcej miejsca poświęcając tym wywodzącym się z ziem polskich.
Książkę czyta się lekko, język jest płynny bo i materia jest „wdzięczna”.
Bardzo polecam – zwłaszcza czytanie w okresie Świąt Narodzenia Jezusa. Wtedy jakby głębiej można przeżyć te treści i jeszcze mocniej ucieszyć się i uradować Świętami.

Urocza książka. Urocza, dlatego że czytana w okresie Świątecznym. Choinka – symbol bez którego Boże Narodzenie nie może się odbyć. Symbol ciepła, magii i wspólnego rodzinnego świętowania. Wielkie było moje zdziwienie kiedy odkrywałem na kartach książki, że choinka pojawiał się „stosunkowo niedawno” biorąc pod uwagę dwa tysiące lat chrześcijaństwa. Autor analizuje początki...

Choinka.

Zapewne zdecydowana większość z nas na jakimś etapie swojej edukacyjnej kariery miała sposobność dowiedzieć się, że tradycja ta narodziła się w Niemczech i stamtąd zawędrowała do nas. I to by w zasadzie było na tyle. Ale w jaki sposób trafiła do Polski? I dlaczego zwyczaj w takiej akurat postaci pojawił się u naszych zachodnich sąsiadów?

Pewnego grudniowego dnia ujrzałam na półce z nowościami w bibliotece niniejszą książę. Przekartkowawszy ją ujrzałam, że jest bogato opatrzona pięknymi ilustracjami oraz że prawdopodobnie dowiem się z niej wielu interesujących rzeczy na temat tej znanej nam wszystkim tak dobrze bożonarodzeniowej tradycji. Postanowiłam wypożyczyć ją jak tylko zwolni mi się miejsce na koncie bibliotecznym.

Niestety ze względu na brak czasu i natłok obowiązków książki nie udało mi się dokończyć przed świętami.

Nie zawiodłam się. Autor przedstawia genezę choinki, jej symbolikę, dlaczego jest to akurat wiecznie zielone drzewko (a nie np. drzewo liściaste),dlaczego wieszamy na nim lampki, jaki był pierwotny wystrój drzewka i jak się zmieniał, obecność motywu choinki w literaturze itp.

Ponadto bardzo obszernie (niemal 1/3 książki) została przedstawiona historia choinki i jej poprzedników w Polsce, w jaki sposób je ubierano, jako że nie każdy z nas wie, że coś takiego dawniej istniało.

Choinka.

Zapewne zdecydowana większość z nas na jakimś etapie swojej edukacyjnej kariery miała sposobność dowiedzieć się, że tradycja ta narodziła się w Niemczech i stamtąd zawędrowała do nas. I to by w zasadzie było na tyle. Ale w jaki sposób trafiła do Polski? I dlaczego zwyczaj w takiej akurat postaci pojawił się u naszych zachodnich sąsiadów?

Pewnego grudniowego dnia...

Książka napisana przez księdza, profesora , historyka. Wszyscy znamy tradycje świąteczne , ale nie zawsze zdajemy sobie sprawę z ich pochodzenia i znaczenia, po prostu tak jest. W książce poznajemy historię narodzin choinki w różnych krajach, skąd się wzięła i dlaczego, gdzie była pierwsza, jak wyglądała, jak się zmieniała. Liczne cytaty z gazet, ksiąg, ryciny z komentarzem , anegdoty. Choinka w literaturze , na dworach i na wsi ,w Watykanie . Jej również świeckie znaczenie współcześnie.Nie jest wszystko jednoznaczne,oprócz faktów jest miejsce na subiektywny punkt widzenia. Czyta się szybko przy kominku w zimne deszczowe wieczory.

Książka napisana przez księdza, profesora , historyka. Wszyscy znamy tradycje świąteczne , ale nie zawsze zdajemy sobie sprawę z ich pochodzenia i znaczenia, po prostu tak jest. W książce poznajemy historię narodzin choinki w różnych krajach, skąd się wzięła i dlaczego, gdzie była pierwsza, jak wyglądała, jak się zmieniała. Liczne cytaty z gazet, ksiąg, ryciny z komentarzem...

Zielona, pachnąca, przystrojona różnokolorowymi ozdobami, święcąca światełkami choinka błyskawicznie kojarzy nam się z atmosferą świąt Bożego Narodzenia. Nie wyobrażamy sobie, by mogło jej zabraknąć w naszych domach. A czy zastanawialiśmy się kiedyś nad tym, w jaki sposób do nich trafiła? Dlaczego w tym zimowym czasie bożonarodzeniowe drzewko zamiast rosnąć w lesie zdobi nasze mieszkania? Od jak dawna choinka jest nieodzownym elementem grudniowych świąt? Na te pytania odpowie nam ksiądz Józef Naumowicz, historyk wczesnego chrześcijaństwa, autor znakomitej książki pt.: "Historia świątecznej choinki", który przedstawia czytelnikom początki choinkowej tradycji dokonując udanej próby ustalenia czasu i przestrzeni, w których pojawiło się pierwsze w historii świąt Bożego Narodzenia, wigilijne drzewko - symbol wiecznego życia.

Badania nad przeszłością świątecznej choinki trwają od stuleci. Historycy wciąż prześcigają się w hipotezach dotyczących bożonarodzeniowego drzewka. Jedni widzą w nim pokłosie pogańskich tradycji rzymskich lub słowiańskich, drudzy zaś upatrują początków choinkowej tradycji w biblijnej Księdze Rodzaju. Do tych ostatnich należy właśnie ksiądz Józef Naumowicz, który przedstawia historyczne ujęcie tej świątecznej tradycji w oparciu o świadectwa z chrześcijańskiego kręgu kulturowego. Dzięki niemu czytelnicy dowiedzą się, w jaki sposób choinka nawiązuje do biblijnego drzewa życia i skąd pomysł, by wieszać na niej jabłka, orzechy i opłatki, czyli charakterystyczne ozdoby choinkowe doby renesansu. Zapowiada się ciekawie? A to dopiero początek świątecznej opowieści o zielonym drzewku.

Jodła i świerk, te dwa gatunku drzew iglastych od kilku stuleci goszczą w naszych domach. Minęły jednak długie stulecia zanim zwyczaj ubierania choinki pojawił się na terenie dzisiejszej Polski. To dzięki przybyszom z Niemiec bożonarodzeniowe drzewko pojawiło się w XIX wieku w Gdańsku, a potem w innych częściach ziem polskich, administrowanych przez państwa zaborcze. Jednak gdyby nie pewien Polak, tradycja ubierania choinki nie stałaby się popularna w kolebce chrześcijaństwa, we Włoszech. To z inicjatywy papieża Jana Pawła II w 1982 roku na głównym placu Watykanu stanęła choinka, która po dziś dzień każdego roku zdobi znane wszystkim wierzącym miejsce. Ten polski akcent w opowieści o świątecznej choince, to jeden z najbardziej wzruszających fragmentów tej wspaniałej monografii.

Szczególnie cennymi rozdziałami w "Historii świątecznej choinki" są te, w których autor przywołuje fragmenty polskich i obcojęzycznych dzieł literackich wykorzystujących motyw bożonarodzeniowego drzewka. Znajdziemy tu baśnie Andersena, opowiadania Dickensa, powieść Tomasza Manna, teksty Goethego i Dostojewskiego, a także cytaty z "Chłopów", zapiski z "Kroniki tygodniowej Prusa", czy sceny świąteczne z opowiadań Marii Dąbrowskiej. A to zaledwie garstka informacji na temat literackich wizji choinki, które przedstawia nam autor tej książki. Jego rozległa wiedza na opisywany temat i niebywała erudycja sprawiają, że "Historia świątecznej choinki" na długo zapadnie nam w pamięci.

Książka ks. Józefa Naumowicza zachwyca czytelników nie tylko pod względem treściowym. To pozycja bogato ilustrowana rycinami, obrazami i fotografiami, które budzą zachwyt czytelników i znakomicie ilustrują opisywane treści. Dawno już nie miałam w rękach równie pięknej, dopracowanej w każdym calu pozycji, której lektura sprawiłaby mi tak wiele przyjemności. Jestem przekonana, że "Historia świątecznej choinki" przypadnie do gustu wszystkim, którzy znają i kultywują bożonarodzeniowe tradycje, niezależnie od tego, czy w te grudniowe święta zdobią drzewko, jołkę, sad, podłaźnik, czy bardziej popularną współcześnie choinkę.

Zielona, pachnąca, przystrojona różnokolorowymi ozdobami, święcąca światełkami choinka błyskawicznie kojarzy nam się z atmosferą świąt Bożego Narodzenia. Nie wyobrażamy sobie, by mogło jej zabraknąć w naszych domach. A czy zastanawialiśmy się kiedyś nad tym, w jaki sposób do nich trafiła? Dlaczego w tym zimowym czasie bożonarodzeniowe drzewko zamiast rosnąć w lesie zdobi...

Poniższa recenzja ukazała się również na moim blogu Świat według Lilii:
http://swiatwedluglilii.pl/dla-domu/historia-swiatecznej-choinki/

Kiedy nie było Was jeszcze na świecie, ani Waszych rodziców i dziadków, świąteczne drzewko ozdobić mogli wyłącznie dorośli. Na jego pachnących lasem gałęziach zawieszali dorodne jabłka, wyszukane słodycze, opłatki, niewielkich rozmiarów książki, lalki oraz podarki, które miały sprawić radość milusińskim. Ci zaś, stłoczeni przed drzwiami, podglądali ekscytujące przygotowania przez dziurkę od klucza, odliczając chwile do Bożego Narodzenia.

Obecnie, nawet jeśli nie uczestniczymy duchowo w grudniowych uroczystościach, ciężko nam wyobrazić sobie ten wyjątkowy czas bez obecności choinki. Może być miniaturką, postawioną na biurku, symbolicznymi gałązkami, wetkniętymi do wazonu, zwisającym z sufitu wieńcem, ekologiczną wersją najpopularniejszego wigilijnego symbolu.

Powinniście jednak wiedzieć, iż minęło sporo czasu odkąd nabrała charakterystycznego kształtu i zaczęto umieszczać u jej podstawy najróżniejsze prezenty. Ciekawym może wydawać się również fakt, iż to nie Świętemu Mikołajowi, a komuś o nadnaturalnych zdolnościach, przypisywano funkcję świątecznego darczyńcy.

Wraz z popularną kolędą potrafiła choć na chwilę pogodzić zwaśnionych żołnierzy, którzy podczas I Wojny Światowej czas oczekiwania na Zbawiciela spędzali na froncie. Przypominała zalążek domu, przebywającym na obczyźnie emigrantom. Wzbudzała pozytywne emocje w zatwardziałych sercach.

Oto Historia Świątecznej Choinki, lektura adekwatna do pory roku oraz książka, która zaintryguje nawet ateistów.


Sztuką jest nadać faktom formę nostalgicznej opowieści, zachowując dystans wobec własnych przekonań. Ksiądz Józef Naumowicz, autor opisywanej książki, z powyższego zadania wywiązał się celująco. Sądziłam, iż sięgając po opowieść o bożonarodzeniowym drzewku, napisaną przez osobę duchowną, będę miała do czynienia z tekstem, którego pomysłodawca za główny cel postawi sobie nawrócenie czytelników, narzucenie im swej wiary. Aż wstydzę się przyznać, jak bardzo obawiałam się słownej manipulacji, religijnego bełkotu, sprytnie przemyconego pomiędzy artystyczną szatą graficzną.

Tymczasem praca przedstawiciela kleru okazała się skarbnicą wiedzy, źródłem cennych informacji, anegdot, odniesień do perełek światowej kultury. Czytając, przenosiłam się w czasie. Opracowanie stanowiło bilet, wejściówkę do maszyny, za pomocą której cofnęłam się o kilka wieków. Odbyłam podróż, umożliwiającą mi uczestnictwo w wigilijnym cudzie w belgijskiej Flandrii, widziałam pierwszą, ofiarowaną przez Norwegów choinkę, która ozdobiła Trafalgar Squre, ujrzałam podarek od pramatki Ewy, odwiedzającej narodzone w stajence Dzieciątko. Przypomniałam sobie baśnie Andersena (Dziewczynka z zapałkami, Jodła),fragmenty Cierpień młodego Wertera oraz Dziadka do orzechów.

Ksiądz Józef Naumowicz nie tylko Biblię traktował jako filar swej opowieści. Sięgał do dzieł twórców literatury, objaśnił tajemnice ilustracji, iluminacji, rycin, obrazów oraz propagandowych plakatów, zamieszczanych w prasie (np. ,,Bezbożnik u Stanka”),grafiki z żydowskiego pisma o tematyce satyrycznej. Odwoływał się do owoców pracy Juliusza Kossaka (Wigilia),Jana Feliksa Piwiarskiego, Johna Leecha (Duch Bożego Narodzenia z Opowieści Wigilijnej),Otto Gunthera (Niemiecka choinka w Galerii Chwały w Wersalu).

Kilka smaczków, pochodzących z książki, które warto przytoczyć.

Wedle dawnych wierzeń to nie brzuchaty brodacz, odziany w czerwony uniform, przynosił dzieciom prezenty. Za ofiarodawcę uznawano… Dzieciątko Jezus i do niego milusińscy kierowali swe świąteczne prośby.

W połowie XXVI wieku powstał tekst do pierwszej, bożonarodzeniowej pieśni, której tematem przewodnim była choinka. O Tannenbaum wielokrotnie poddawano modyfikacjom, a w XIX stuleciu osiągnęła status popularnej kolędy.

Jeśli sądzicie, iż w Europie zbyt szybko pojawiają się bożonarodzeniowe akcenty, wydłużając czas oczekiwania na święta, wyobraźcie sobie, iż Filipińczycy swe choinki ubierają już w październiku. Najdłużej zielonymi symbolami cieszą się mieszkańcy USA. Wszelkie ozdoby znikają z ich domów i posesji wraz z końcem lutego.

Osobą, która zapoczątkowała tradycję stawiania choinki na placu św. Piotra w Watykanie był… Polak. Cytując tytuł biograficznego filmu ,,Karol, człowiek, który został papieżem”. Jego następcy nie zrezygnowali z powyższego przedsięwzięcia, trwającego nieustannie od 1982 roku. Za każdym razem świąteczne drzewko przybywa z innej części naszego kontynentu.

Trudno poczuć magię świąt, nastawiając się jedynie na ich materialne oblicze. Komercjalizacja Bożego Narodzenia sprawiła, że wyzbyliśmy się radości, wynikającej z przeżywania samego faktu wiekopomnych wydarzeń. Zmieniająca się aura (brak śniegu) potęguje powyższe odczucia. Wiele osób znacznie przekracza swoje możliwości finansowe, fundując najbliższym stoły, uginające się od potraw, prezenty, będące spełnieniem marzeń. Jednak zamiast spędzić ten czas na rozmowach, na wspólnym kolędowaniu, uczestnictwie w Pasterce, pochylają zmęczone plecy nad parującą kuchenką, ściskają w dłoniach piloty od nowoczesnych telewizorów, lub męczą komputerową klawiaturę. Cóż, sama z konieczności spędziłam zarówno Wigilię, pierwszy i drugi dzień Bożego Narodzenia… w pracy, praktycznie nie widząc dziecka, ani rodziny.

Lektura opracowania księdza Józefa Naumowicza poruszyła pewne zakamarki sumienia, odpowiedzialne za religijną tożsamość. Nawet jeśli należycie do grona osób odcinających się od Kościoła, negujących poczynania kleru, gorąco zachęcam, abyście przyswoili wiedzę, zawartą w opisywanej książce. Poszerzy ona Wasze horyzonty myślowe, wzbogaci o treści, dzięki którym zaintrygujecie znajomych, a przede wszystkim Historia świątecznej choinki pomoże Wam odnaleźć sens przeżywania Bożego Narodzenia.

Poniższa recenzja ukazała się również na moim blogu Świat według Lilii:
http://swiatwedluglilii.pl/dla-domu/historia-swiatecznej-choinki/

Kiedy nie było Was jeszcze na świecie, ani Waszych rodziców i dziadków, świąteczne drzewko ozdobić mogli wyłącznie dorośli. Na jego pachnących lasem gałęziach zawieszali dorodne jabłka, wyszukane słodycze, opłatki, niewielkich rozmiarów...

Kochani zachęcam do czytania książki. Jest króciutka, treściwa i ciekawa. Idealnie na prezent oraz do krótkiej lektury przed świętami.
www.zaczytanasowka.bloog.pl

Kochani zachęcam do czytania książki. Jest króciutka, treściwa i ciekawa. Idealnie na prezent oraz do krótkiej lektury przed świętami.
www.zaczytanasowka.bloog.pl

Zwyczaj strojenia choinek zna cały chrześcijański świat.
Grudniowe święta z Wigilią, opłatkiem, kolędami i rodzinną atmosferą kojarzą nam się szczególnie z dzieciństwa i chyba najbardziej miło i rodzinnie obchodzi się je w Polsce.
W okresie świątecznym możemy choinkę zobaczyć na placach, ulicach miast, szkołach, szpitalach i urzędach oraz w małych sklepikach i dużych centrach handlowych.
Ale co tak naprawdę znaczy obecność wśród nas zielonego drzewka?
Jakie są korzenie tego obyczaju?
I kto stoi u źródeł?
Autor opisuje jak zmieniały się losy choinkowych praktyk na przestrzeni dziejów.
Jak drzewo rajskie stało się choinką.
Wiadomo, że choinkę nieodłącznie kojarzy się z kolędami.
Jaka była najstarsza pieśń?
Autor opisuje również jak choinka pojawiła się w okopach I wojny światowej, przy której spotkali się i składali sobie życzenia żołnierze wrogich armii.
Ksiądz Józef zastanawia się także: dlaczego niektóre rodziny żydowskie w swych domach na Boże Narodzenie ustawiały choinkę i stroiły ją świecami, ale bez symboli chrześcijańskich?
Wreszcie czy choinka to chrześcijanka czy poganka?
Wszak za legendę trzeba uznać, że wynalazcą choinki był Marcin Luter, ojciec Reformacji.

Choinka jest symbolem szczęścia, natchnieniem dla pisarzy i poetów.
Nikt nie potrafi cieszyć się świętami tak jak dzieci. I powinniście tę umiejętność zachować przez całe swoje życie.
Ale czy wiecie, że przy betlejemskim żłóbku zjawiła się matka wszystkich ludzi- Ewa?
Przeczytajcie koniecznie ostatnią część tego rozdziału, by dowiedzieć się co ofiarowała Dzieciątku.

Również na Placu Św. Piotra choinka stoi od całkiem niedawna na życzenie Papieża Polaka Jana Pawła II, który to zwyczaj kontynuują Benedykt XVI i Franciszek.
Za czasów Jana Pawła II choinka pojawiła się nie tylko na Placu Św. Piotra, ale także w papieskich apartamentach.
W każdym pomieszczeniu musiała być choć jedna choinka, a obok oczywiście szopka.
W swoich ostatnich słowach w 2004 roku Jan Paweł II powiedział: „Przesłanie jakie niesie choinka, jest takie, że życie pozostaje zawsze zielone, gdy staje się darem, nie tyle poprzez rzeczy, co przez dawanie samych siebie w przyjaźni i szczerej miłości, w niesieniu bratniej pomocy i przebaczaniu, we wspólnym spędzaniu czasu i we wzajemnym słuchaniu”.
Jakże przepiękne i proste słowa, które nigdy nie tracą na czasie, a w porze zimowej, gdy zamiera przyroda, zawsze zielona choinka mówi nam o życiu, które trwa wiecznie.

Zechciejcie zajrzeć do tej książki, która jest bezcennym źródłem wiedzy dla dzieci i wnuków oraz przepięknym prezentem na święta.
Zachęcam bardzo gorąco, bo to naprawdę cenna książka.
Polecamy, zespół dobrerecenzje.pl

Zwyczaj strojenia choinek zna cały chrześcijański świat.
Grudniowe święta z Wigilią, opłatkiem, kolędami i rodzinną atmosferą kojarzą nam się szczególnie z dzieciństwa i chyba najbardziej miło i rodzinnie obchodzi się je w Polsce.
W okresie świątecznym możemy choinkę zobaczyć na placach, ulicach miast, szkołach, szpitalach i urzędach oraz w małych sklepikach i dużych...

Już tylko przysłowiowych kilka chwil dzieli nas od najpiękniejszych, według mnie, świąt w całym roku. Rodzina, zasiadająca tłumnie przy suto zastawionym, świątecznym stole, dźwięk śpiewanych kolęd i radosnego śmiechu... Ten wyjątkowy i magiczny czas pełen szczęścia, miłości,
ciepła i bliskości. Jako dziecko uwielbiałam wręcz chować się za zasłonami w mieszkaniu babci, patrząc na sypiący się śnieg w oczekiwaniu na pierwszą gwiazdkę, która pozwoliłaby mi zajrzeć do prezentów. Uwielbiałam także zapach żywej, pięknej choinki, co zresztą zostało mi do dzisiejszego dnia. To mój ulubiony świąteczny element, bo nastraja mnie pozytywnie, budzi same dobre emocje, uspokaja i wprowadza ten niecodzienny klimat. Bez niej to nie byłoby już to samo, więc gdy tylko widzę, że mój mąż po cichutku zastanawia się nad prezentem dla mnie, podsuwam mu myśl, że żywe drzewko to jest właśnie to, o czym marzę, i co przywołuje moje najprzyjemniejsze wspomnienia (tworząc też kolejne).

Całość recenzji już wkrótce pojawi się na stronie http://polacyniegesi.org/

Mnóstwo ciekawostek, rysunków, eleganckie wydanie, historia rozwoju jednej z najpiękniejszych tradycji opisana w bardzo ciekawy i wciągający sposób.Piękna książka, którą polecam absolutnie każdemu!

Już tylko przysłowiowych kilka chwil dzieli nas od najpiękniejszych, według mnie, świąt w całym roku. Rodzina, zasiadająca tłumnie przy suto zastawionym, świątecznym stole, dźwięk śpiewanych kolęd i radosnego śmiechu... Ten wyjątkowy i magiczny czas pełen szczęścia, miłości,
ciepła i bliskości. Jako dziecko uwielbiałam wręcz chować się za zasłonami w mieszkaniu babci,...