Od Ucieczki z Polski aż do Rzeczypospolitej Chicago Henryk Skwarczyński polski pisarz, od lat zamieszkały zagranicą, zabiera nas w podróż, dając odmienną od schematu książkę drogi. Odmienną, bo nie same miejsca (nawet te najbardziej odległe i egzotyczne, malowniczo opisane) są w niej najważniejsze, lecz wywołane nimi erudycyjne skojarzenia i refleksje. Ta droga, której początek wyznaczają wspomnienia rodzinnej łodzi, Warszawy czasu studiów, wiedzie nas na emigrację, na współczesną wielką tułaczkę pisarza.Jak często, idąc ulicami Warszawy czy stojąc na paryskim Placu Zgody, myślimy, jak Henryk Skwarczyński, o rozgrywających się tu przed wiekami wydarzeniach historycznych? Jak często kolejny kufel piwa wypity z przyjacielem prowadzi do rozmyślań nad zawiłą biografią wielkich postaci historii? Komu w dalekich krainach przychodzą na myśl strofy wierszy polskich poetów z odległych epok? Wnikliwy czytelnik może prześledzić ciąg, jakże czasem zaskakujących, intelektualnych skojarzeń autora. Jednych zainteresuje obraz polskiego pisarza na obczyźnie czy szkic do portretu polskiego środowiska literackiego w kraju i na emigracji. Dla innych najważniejsze będą głębokie przemyślenia o sprawach najważniejszych życiu, śmierci, twórczości, wolności, zakorzenieniu w tradycji. Na łamach tej książki Henryk Skwarczyński pozwala powrócić do ludzi i spraw, które coraz bardziej zmieniać się będą w anegdotę, choć kiedyś istniały naprawdę .