Bardzo udana rozprawa podejmująca zapomniany temat działalności greckich duchownych (prawosławnych i unickich) w Rzeczypospolitej. Praca dotyka przede wszystkim problemów Cerkwi prawosławnej pozostającej pod władzą turecką: trudności finansowe i organizacyjne oraz wyzysk ze strony Turków sprawił, że wysocy rangą duchowni musieli udawać się na Ruś i do Moskwy, by tam uzyskać środki do funkcjonowania. To w oczywisty sposób wplątywało patriarchat w Konstantynopolu (i inne patriarchaty) w polityczną zależności od Moskwy. W tym kontekście szczególnie istotne są dwa wydarzenia: podniesienie metropolii moskiewskiej do rangi patriarchatu w 1589 r. przez Jeremiasza II oraz odtworzenie hierarchii prawosławnej w Rzeczypospolitej w 1620 r. przez Teofanesa III. Te związki z Moskwą były próbą znalezienia przez część prawosławnych przeciwwagi dla niektórych władyków szukających unii z Rzymem. Myślę, że praca ta pozwala lepiej zrozumieć wiele problemów religijnych Rzeczypospolitej, w tym zwłaszcza ingerowanie Moskwy w jej sprawy wewnętrzne. W książce wykorzystane zostały też interesujące teksty źródłowe powstałe w języku greckim, które pokazują, że neohellenistyka też może się przydać w badaniach nad dziejami naszej części Europy.

Tomasz Babnis

Bardzo udana rozprawa podejmująca zapomniany temat działalności greckich duchownych (prawosławnych i unickich) w Rzeczypospolitej. Praca dotyka przede wszystkim problemów Cerkwi prawosławnej pozostającej pod władzą turecką: trudności finansowe i organizacyjne oraz wyzysk ze strony Turków sprawił, że wysocy rangą duchowni musieli udawać się na Ruś i do Moskwy, by tam uzyskać...