Dziewczęta w maciejówkach to książka dokumentująca losy i motywy kobiet, walczących o swoją wymazaną z map Ojczyznę. Są to dzieje kobiet, o których zazwyczaj nie wspomina się na lekcjach historii. To książka o kobietach, o których powinno się pamiętać.

Przedstawione zostały w niej dzieje Polek walczących w szeregach Legionów Polskich (pod męskim pseudonimem) i w Polskiej Organizacji Wojskowej w trakcie I wojny światowej oraz w Ochotniczej Legii Kobiet w wojnie polski-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej.

Stanisław M. Jankowski dokumentuje i przytacza historie prostych dziewcząt i wielkich dam, walczących zbrojnie, pracujących jako sanitariuszki, działających jako konspiratorki i wywiadowczynie. Swoją odwagą i męstwem w pełni dorównywały mężczyznom, a czasem ich przewyższały. Były to kobiety bez granic oddane swojej ojczyźnie, gotowe za nią zginąć i gotowe dla niej pracować; szły walczyć, bo tak dyktowało im serce, bo część mężczyzn nie poszła, więc one poszły za nich. To także kobiety uparcie walczące o odrodzoną już Polskę jak Zofia Zawiszanka, która zaniepokojona sytuacją wewnętrzną kraju przez lata próbowała wszelkimi możliwymi drogami doprosić się rozmowy z Józefem Piłsudskim.

To bardzo ciekawa książka, którą naprawdę dobrze się czyta; wzbogacona dokumentami i fotografiami oraz wspomnieniami (listami, pamiętnikami) bohaterek, a także opiniami przełożonych. Są to historie przejmujące, czasem wręcz wstrząsające, ale bywa, że i zabawne.
Dla mnie ogromną wartością jest właśnie możliwość "usłyszenia" głosu tych kobiet, możliwość ich "poznania".

Jedyne czego mi tu brakuje, to większa ilość przypisów. Na stronie redakcyjnej znajduje się lista instytucji, z których zbiorów pozyskano wykorzystane w książce dokumenty. Myślę, że warto byłoby tę informację uściślić, umieszczając pod materiałami przypis, odsyłający do konkretnej instytucji. Autor szczególnie dziękuje za wkład Centralnemu Archiwum Wojskowemu, ale nigdzie nie pada numer sygnatury i nazwa akt.

Niemniej jednak jest to książka bardzo wartościowa i godna polecenia, nie tylko miłośnikom historii.

Dziewczęta w maciejówkach to książka dokumentująca losy i motywy kobiet, walczących o swoją wymazaną z map Ojczyznę. Są to dzieje kobiet, o których zazwyczaj nie wspomina się na lekcjach historii. To książka o kobietach, o których powinno się pamiętać.

Przedstawione zostały w niej dzieje Polek walczących w szeregach Legionów Polskich (pod męskim pseudonimem) i w Polskiej...