-
ArtykułyCzytamy w weekend. 17 maja 2024LubimyCzytać189
-
Artykuły„Nieobliczalna” – widzieliśmy film na podstawie książki Magdy Stachuli. Gwiazdy w obsadzieEwa Cieślik3
-
Artykuły„Historia sztuki bez mężczyzn”, czyli mikrokosmos świata. Katy Hessel kwestionuje kanonEwa Cieślik11
-
ArtykułyMamy dla was książki. Wygraj egzemplarz „Zaginionego sztetla” Maxa GrossaLubimyCzytać2
Biblioteczka
2023-07-24
Jestem zauroczona obecnym, stylowym Przekrojem. Wiedza, humor, refleksja w idealnej harmonii : światowe publikacje w znakomitym tłumaczeniu, rodzime eseje ( między innymi Pauliny Wilk - stałej współpracowniczki .)
Po redakcyjnych przetasowaniach tygodnika, z uszczerbkiem dla jakości łącznie z szatą graficzną, zrobiłam sobie długą przerwę. Dzięki Mateczce, odkryłam 'ten' Przekrój. Teraz to stylowy kwartalnik.
Przekrój w tej formie, z archiwalnymi wstawkami, jest mi szczególnie bliski, nostalgicznie przypomina dawny, z czasów redakcji Eilego, na który trafiłam w rodzinnych zakamarkach. Pamiętam wtedy jeszcze przedruki rysunków z New Yorkera, na ostatniej stronie. Zdumiewało mnie wówczas, jak można w tak małym kwadraciku zmieścić tyle - narysować i napisać, chyba przez lupę ... Moja optyka widzenia ukształtowała się później, na ASP :)
Jestem zauroczona obecnym, stylowym Przekrojem. Wiedza, humor, refleksja w idealnej harmonii : światowe publikacje w znakomitym tłumaczeniu, rodzime eseje ( między innymi Pauliny Wilk - stałej współpracowniczki .)
Po redakcyjnych przetasowaniach tygodnika, z uszczerbkiem dla jakości łącznie z szatą graficzną, zrobiłam sobie długą przerwę. Dzięki Mateczce, odkryłam 'ten'...
2020-12-14
Udana, pełna ilustracji i erudycji opowieść o najpopularniejszym tygodniku w PRL-u , z którego dochodów utrzymywano ,,pisma słuszniejsze politycznie, ale beznadziejnie deficytowe".
Siedziba mieściła się w Krakowie, w trzypokojowym mieszkaniu . Wszyscy, oprócz Autora, palili intensywnie ,,(...) w redakcji współistniały i ścierały się dwie tendencje : trzeźwego racjonalizmu oraz awangardy z cieniem wariactwa (...) Marian zarzucał mi 'naiwny, dziewiętnastowieczny scjentyzm', a ja odwzajemniałem mu się ' bergsonizmem dla ubogich' (...)
Pismo od podstaw w 1945 roku stworzył Marian Eile - artysta malarz, scenograf, popularyzator motoryzacji. Uformował gusty paru pokoleń Polaków. Nauczył smaku surrealizmu, jazzu, drukował prozę Kafki, Borgesa, gościł Picassa .
Nigdy nie występował w roli publicysty, oklejał artykuły swoimi rysunkami- winietkami. Chciał robić ilustrowany magazyn i to chciał robić od dzieciństwa. (Jako chłopiec wykonał pisemko "Hej', w odczuciu Autora był to 'Przekrój' w zarodku.) Ulubiona rubryka, którą sam wypełniał, nosiła tytuł ,, Myśli ludzi wielkich, średnich, oraz psa Fafika" . Pod pseudonimami : Bracia Rojek, Salami Kożerski, Marylin Nabiałek, Krecia Pataczkówna, Makaryn z Cedetu, Lord Gallux ... skrywał się Eile .
Fafik występował jako pies - filozof, egzystencjalista, w realu foksterier ,,(...) Jedyne pismo, które ma w swym zespole redakcyjnym psa." Eile był zdecydowanym wyznawcą teorii, że stosunek do zwierząt manifestuje zdolności człowieka do altruizmu i bezinteresownej opiekuńczości.
Oprócz Przekroju, był twórcą teatrzyku-kabaretu ,, Siedem kotów" do którego pisał teksty wraz z Gałczyńskim. Irena Kwiatkowska wspominała, że to Eile zaczął ją lansować w kabarecie jako gwiazdę estrady, zanim publiczność, reżyserzy i ona sama zdali sobie sprawę z tego, kim będzie.
Lansował też ,,Piwnicę Pod Baranami", już po pierwszym programie ( którego współautorem był Leszek Kołakowski ) wydrukowano entuzjastyczny artykuł o Piwnicy. Przygarnął na łamy ,, Profesora Tutkę " uznanego przez cenzurę za postać podejrzaną ,, (...) Ten ironiczny, sceptyczny profesor, który przekornie nicuje stereotypy (...) Ta anachroniczna sceneria, te rozmowy w kawiarni panów mecenasów, aptekarzów, sędziów i kupców jakby z XIX wieku ".
Rządzącym koniom Kaliguli 'Przekrój ' sprytnie umykał - nieuniknione ataki w partyjnej prasie, cenzura . Eile miał na to teorię : ratunkiem dla Przekroju są żony dygnitarzy, bo czytają Przekrój :)
Popularyzował ' Grzeczność na co dzień ' w listach-felietonach Jana Kamyczka, który okazał się być kobietą ... Janką Ipohorską, legendarną postacią tamtych czasów.
Janina Ipohorska ,, (...) była jak te wielkie damy o których czytamy w pamiętnikach, że łączyły książęce maniery ze swobodą języka. Wymyślała powiedzonka i sentencje ,, (...) Brak mi jedenastego przykazania : bądź tolerancyjny "; ,, Czy to aż takie ważne, żeby być w życiu zrozumianym " ; ,, Dieta - cud ".
Była malarką i rysowniczką ,, (...) w jej rysunkach czaił się smutek". Pisała scenariusze, pod pseudonimem Alojzy Kaczanowski, pierwszego serialu kryminalnego ,,Kapitan Sowa na tropie" .
Autor usprawiedliwiając pisze, że Eile starał się robić to, co się da pożytecznego w warunkach jakie były. Lewicujący przed wojną, miał nadzieję, że Polsce uda się stworzyć jakąś specyficzną niszę w stalinowskim układzie. Mawiał, że od 'Przyjaciółki' droga prowadzi do Przekroju, od Przekroju do tygodników kulturalnych i dalej do bardziej elitarnych miesięczników i kwartalników, i że tak się formuje warstwa nowej polskiej inteligencji. ( Mimo to krążył wówczas epitet ,, inteligent Przekrojowy" autorstwa Wojciecha Młynarskiego :)
Redakcyjne złote lata trwały do 1968 roku ; na fali antysemityzmu Eile wyjechał do Paryża (i osiągnął tam rzadki jak na cudzoziemca sukces : miał stałą rubrykę we ,, France - Soir '' z rysunkowo-satyrycznym komentarzem aktualności ) Ipohorską wylali.
Tak się skończył uroczy czas współtworzenia ,, (...) Dla całej redakcji robienie Przekroju było przede wszystkim cudowną zabawą i wspaniałą przygodą. A z programowych haseł najbliższe Marianowi było to, które pewnego dnia wpisał nad winietą:
,, Przekrój - nieoficjalny organ ludzi sympatycznych ".
Udana, pełna ilustracji i erudycji opowieść o najpopularniejszym tygodniku w PRL-u , z którego dochodów utrzymywano ,,pisma słuszniejsze politycznie, ale beznadziejnie deficytowe".
Siedziba mieściła się w Krakowie, w trzypokojowym mieszkaniu . Wszyscy, oprócz Autora, palili intensywnie ,,(...) w redakcji współistniały i ścierały się dwie tendencje : trzeźwego...
2021-01-10
Uroczy Profesor Filutek wrócił na swoje i moje ulubione miejsce ...do kwartalnika PRZEKRÓJ i spotkał tam równie uroczego dżentelmena, Profesora Tutke :)
Uroczy Profesor Filutek wrócił na swoje i moje ulubione miejsce ...do kwartalnika PRZEKRÓJ i spotkał tam równie uroczego dżentelmena, Profesora Tutke :)
Pokaż mimo to2020-12-13
2020-08-02
2020-06-20
2019
2019
2019
Jak zwykle harmonijnie - kompilacja wiedzy, humoru, refleksji; światowe publikacje w znakomitym tłumaczeniu, rodzime felietony...
A oto 'przekrojowe' ulubione eseje w pigułce, czyli ,, Myśli ludzi wielkich, średnich i psa Fafika" :
- Bądźmy ludźmi, choćby tak długo, póki nauka nie odkryje, że jesteśmy czym innym." Stanisławy Jerzy Lec
- By poznać drugiego człowieka, wystarczy tylko raz zrobić coś wbrew jego woli." popularne
- Życie jest interesujące i zabawne, pod warunkiem, że nie próbuje sie być szczęśliwym." Leszek Kołakowski
- Zawsze mamy wybór, jesteśmy albo częścią problemu, albo częścią rozwiązania." Swami Jyothirmayah
- Jeśli sądzisz, że wiesz wszystko, zostałeś źle poinformowany." przysłowie chińskie
- Nie bój się mieć ekscentrycznych opinii, gdyż każda obecnie akceptowana opinia była kiedyś ekscentryczna." Bertrand Russell
- Światopoglądowo bliskie mi drzewo. Zawsze do góry, nie w prawo, nie w lewo." Fafik
Jak zwykle harmonijnie - kompilacja wiedzy, humoru, refleksji; światowe publikacje w znakomitym tłumaczeniu, rodzime felietony...
więcej Pokaż mimo toA oto 'przekrojowe' ulubione eseje w pigułce, czyli ,, Myśli ludzi wielkich, średnich i psa Fafika" :
- Bądźmy ludźmi, choćby tak długo, póki nauka nie odkryje, że jesteśmy czym innym." Stanisławy Jerzy Lec
- By poznać drugiego człowieka,...