Jak krew z nosa szło mi słuchanie „Małych niedoli pożycia małżeńskiego”, a wszystko dlatego, że Balzac jest wytrawnym obserwatorem ludzkich charakterów i bez owijania w bawełnę ukazuje ich pełny obraz, co sprawia, że powołani przez niego do życia bohaterowie irytują i męczą, gdy człowiek wkracza w świat przedstawiony.

Przytoczone przez pisarza niedole wcale małymi nie są, a nawet gdy zaprezentowany kaliber problemu jest nieco mniejszy od średniej, to i tak dotkliwie uwiera zainteresowanych i zapomnieć o sobie nie daje.

Pisarz stworzył coś na kształt podręcznika czy poradnika i zastosował przy tym zabieg, który ja uwielbiam: przedstawił punkty widzenia zarówno męża – Adolfa, jak i żony – Karoliny, zwanej pieszczotliwie Linką. „Małe niedole…” nie są dziełem spójnym, aczkolwiek posiadają pewien porządek chronologiczny, którego autor się trzyma i tylko od czasu do czasu pojawiają się pewne nieścisłości.

W pierwszej części czytelnik poznaje niedole, jakich w małżeństwie doświadcza Adolf. Zaskoczyła mnie ta odsłona utworu – Balzac satyryczny, kpiący, dowcipny? Jakoś nie pasowało mi takie frywolne podejście do tematu w wykonaniu tego autora. I rzeczywiście, pod pierzynką żartów wylegiwały się trudne kwestie, które przy ówczesnym sposobie funkcjonowania społeczeństwa, miały istotne znaczenie dla szczęśliwego pożycia małżonków z przypadku.

Przejścia Adolfa z Karoliną są tak opisane, że czytelnik może dojść do wniosku, iż słowo „żona” jest synonimem słowa „kat”. Karolina widziana oczyma męża jest niemożebnie durną, wiecznie niezadowoloną krową z nieuzasadnionymi pretensjami do Bogu ducha winnego małżonka. Wstyd ją pokazać w towarzystwie, a jakikolwiek pomysł Adolfa potrafi obrócić przeciwko niemu – po prostu klasyka gatunku. Ale potem pisarz przedstawia wszystko z punktu widzenia Karoliny…I choć styl pozostaje lekki i poniekąd żartobliwy, czytelnik nagle staje wobec tragedii młodej kobiety, która wyszła za mąż, bo tak trzeba było i która początkowo zapatrzona w męża, zakochana w nim, szybciutko pod piórkami, w jakie się przystroił, odkrywa miernotę bez ambicji, dla którego małżeństwo było inwestycją, niewymagającą zmiany kawalerskich przyzwyczajeń, a zwłaszcza rezygnacji z pewnych „przyjaźni”.

Prawda z reguły leży po środku. I czytelnik składając w całość te dwie perspektywy staje przed przygnębiającym studium rozkładu pożycia małżeńskiego – dwoje obcych ludzi, których połączyła konieczność, i którzy zmarnowali szansę na szczęście, bo nie to było celem ich związku. O ile faktycznie Karolina początkowo jest gąską z prowincji, to szybciutko nadrabia zaległości w edukacji towarzyskiej. Jej histeryczne zachowania są irytujące, ale Adolf dba o to, by miała ku nim powody. W ostatecznym rozrachunku to jednak ona jest tą, która mniej w całym związku traci, Adolf zaś jest zasadniczo zadowolony z rozwoju sytuacji, choć zdaje się nie do końca ten rozwój pojmować.

„Małe niedole pożycia małżeńskiego” pozostawiły mnie z zamętem w głowie. Nie jest to utwór Balzaka, który polecałabym do czytania w pierwszej kolejności.

Jak krew z nosa szło mi słuchanie „Małych niedoli pożycia małżeńskiego”, a wszystko dlatego, że Balzac jest wytrawnym obserwatorem ludzkich charakterów i bez owijania w bawełnę ukazuje ich pełny obraz, co sprawia, że powołani przez niego do życia bohaterowie irytują i męczą, gdy człowiek wkracza w świat przedstawiony.

Przytoczone przez pisarza niedole wcale małymi nie są,...