Jak został by nazwany Huntington, gdyby wydał swoje "Zderzenie cywilizacji" w Polsce? Oszołomem. A dlaczego? Bo zamiast snuć idylliczne wizje o końcu historii, tolerancji i przyjaźni między narodami, analizuje proces historyczny na zimno. Wychodzi mu z tej analizy obraz do bólu logiczny i przejrzysty, jednocześnie jednak niepokojący i stanowiący bardzo poważne ostrzeżenie dla cywilizacji Zachodu.

Autor rozpatruje sytuację polityczną na świecie po zakończeniu Zimnej Wojny. Stawia tezę, że zakończenie tego konfliktu, który przez kilkadziesiąt lat wiązał siły prawie całego świata, jest równocześnie zarzewiem dla rozpoczęcia nowych. Zdaniem Huntingtona, obecne konflikty toczyć się będą między cywilizacjami. Wyróżnia ich na potrzeby książki osiem - zachodnią, prawosławną, islamską, hinduską, chińską, afrykańską, latynoamerykańską i japońską, zaś o przynależności do danej cywilizacji decyduje tożsamość kulturowa oraz wyznawana religia. To właśnie różnice kulturowe będą w ocenie Huntingtona stanowić główną przyczynę przyszłych konfliktów.

Doskonale uchwycony został tu dynamizm obecnego etapu historycznego -sukcesywnie słabnącemu Zachodowi towarzyszy prężny rozwój innych cywilizacji, zwłaszcza chińskiej i islamskiej. Autor z zimną precyzją rozpatruje scenariusze, jakie mogą wyniknąć dla świata z owego przetasowania sił.

Dużą wartością książki jest fakt, iż Autor nie boi się wyrażać własnego zdania co do możliwego biegu wypadków; klarownie deklaruje, jakie jest jego zapatrywanie w danej kwestii. Jeśli nawet snuje alternatywny (co zrozumiałe w kontekście próby zabawy w jasnowidza), to zawsze określa którą z nich uważa za najbardziej prawdopodobną. Dzięki temu czytelnik otrzymuje jasny obraz poglądów Autora na daną kwestię zaś czas pozwoli na zweryfikowanie tez stawianych w książce.

Zwraca uwagę szersza perspektywa, jaką może uzyskać czytelnik dzięki lekturze książki. Przesiąknięci kulturą Zachodu, przywykliśmy uważać pewne zapatrywania za oczywiste dla całego świata. Autor bezlitośnie obnaża ów mit, wskazując, że np. idea równości i indywidualizmu jest całkowicie obca mentalności Azjatów, których wielowiekowa kultura podkreślała tradycyjnie hierarchiczność i prymat interesu społeczeństwa nad interesem jednostki. I znów - nie ma tu ze strony Autora żadnego moralizowania, co jest lepsze a co gorsze, Huntington po prostu wskazuje, jakie niebezpieczeństwa rodzi niezrozumienie odmiennej mentalności innych ludów.

Największą zaletą książki jest właśnie jej beznamiętność. Polityka jest tu widziana jak partia szachów, zimna rozgrywka, w ramach tego, co możliwe. Pod tym względem pozycja niezwykle pozytywnie wyróżnia się na tle "sieczki medialnej", gdzie dowiedzieć się możemy o wszystkim, tylko nie o prawdziwych motywacjach decyzji politycznych. To doskonała szkoła "myślenia politycznego" dla wszystkich, którzy chcą zrozumieć zasady rządzące wielką polityką.

Na zakończenie Huntington podaje remedium. Zachód ma jego zdaniem szanse na obronienie swojej pozycji, tyle, że jednym z zasadniczych warunków tegoż jest powstrzymanie niekorzystnych zjawisk społecznych jak np. narkomania, nadmierny indywidualizm, zbytni egocentryzm i hedonizm. Niezły oszołom z tego Huntingtona, no, no...

Świetna, bardzo trzeźwa książka.

Jak został by nazwany Huntington, gdyby wydał swoje "Zderzenie cywilizacji" w Polsce? Oszołomem. A dlaczego? Bo zamiast snuć idylliczne wizje o końcu historii, tolerancji i przyjaźni między narodami, analizuje proces historyczny na zimno. Wychodzi mu z tej analizy obraz do bólu logiczny i przejrzysty, jednocześnie jednak niepokojący i stanowiący bardzo poważne ostrzeżenie...