Książka głęboko patriotyczna, gdyż napisana przez wielkiego polskiego patriotę (i świetnego historyka) – profesora Andrzeja Nowaka. Wydana przy okazji 100 rocznicy odzyskania niepodległości, i choć jej narracja prowadzi, aż do 1924 to profesor chciał pokazać jak nasze elity radziły sobie z tą niepodległością. Książka będąca bogatym kalendarium zaczyna się powstaniem styczniowym, gdzie autor formułuje dość dyskusyjną tezę (powtarzaną przez niego w jego publicystyce na youtube),iż powstanie styczniowe było początkiem końca wielkiego Imperium Rosyjskiego, gdyż koszta potrzebne do jego stłumienia spowodowały sprzedaż Alaski i zakłóciły uwagę Rosji na innych (bardziej kluczowych) odcinkach jej polityki zagranicznej. Teza mocno dyskusyjna. W każdym razie książka po którą warto sięgnąć. Może narracja jest kalendaryjna to z pewnością bogate ilustracje pomagają przenieść się w tamte czasy.

Książka głęboko patriotyczna, gdyż napisana przez wielkiego polskiego patriotę (i świetnego historyka) – profesora Andrzeja Nowaka. Wydana przy okazji 100 rocznicy odzyskania niepodległości, i choć jej narracja prowadzi, aż do 1924 to profesor chciał pokazać jak nasze elity radziły sobie z tą niepodległością. Książka będąca bogatym kalendarium zaczyna się powstaniem...

Przez przypadek wpadła w moje ręce książka prof. Andrzeja Nowaka „Niepodległa! 1864-1924. Jak Polacy odzyskali Ojczyznę”. Jest to bardzo ładnie wydane kalendarium, prezentujące najważniejsze wydarzenia polityczne, społeczne i kulturalne, które stopniowo przybliżały Polaków do odzyskania niepodległości w 1918 roku. Książka pełna jest faktów, dat oraz fotografii, dzięki czemu stanowi doskonałe podsumowanie trudnego i pełnego poświęceń procesu wybijania się Polski na niepodległość. Przyjęcie w pracy formy kalendarium sprawia, że książkę prof. Nowaka czyta się szybko, łatwo i całkiem przyjemnie (duże, dobrej jakości fotografie, przejrzysty układ stron, duża czcionka). Jeśli chodzi o dobór faktograficzny, to nie można książce nic zarzucić. Mamy przedstawiony szereg historycznych wydarzeń oraz wybitnych Polaków, którzy włożyli swój wkłada w narodowy wysiłek ku wolności. Doskonała pozycja dla studentów, którzy potrzebują szybkiej powtórki z materiału dot. historii Polski od upadku powstania styczniowego do końca wojny polsko-bolszewickiej. To także przyjemna lektura dla historyków-amatorów, którzy w związku z setną rocznicą odzyskania niepodległości chcieliby poszerzyć lub uporządkować swoją wiedzę na ten temat.

Praca autora ma oczywiście małe mankamenty, do których można by się „przyczepić”. Nie da się ukryć, że mamy do czynienia z „lekturą patriotyczną”. Patriotyzm ten nie jest może nachalny, więc nie przeszkadza w trakcie czytania, ale jednak od czasu do czasu występuje. W „Resume” autor informuje, że omawiana książka to pierwsza część cyklu. W drugiej autor chce wyjść od momentu wyboru Karola Wojtyły na papieża w celu ukazania „zapisu drogi do dzisiejszej niepodległości”. Część ta, jak podaje autor, będzie miała formę rozmów z m. in. Janem Olszewskim, Antonim Macierewiczem, Mateuszem Morawieckim czy biskupem Markiem Jędraszewskim. Dlaczego wspominam o tym w kontekście pierwszej książki? Cóż, po prostu autor już na wstępie swojej pracy prezentuje nam źródło światopoglądowe dla prowadzonej przez siebie narracji dotyczącej przeszłych wydarzeń. Przyznam się szczerze, że miałem w związku z tym pewne obawy dotyczące obiektywności książki. Obawy, które, na szczęście, się nie potwierdziły.

Pewnym „małym grzeszkiem” autora, w mojej ocenie oczywiście, jest rozumowanie, które autor przedstawił na stronie 51, dotyczące kosztów tłumienia powstania styczniowego przez Carstwo Rosyjskie. Tok rozumowania autora jest następujący: koszty utrzymania armii, która tłumiła powstanie, a następnie pacyfikowała byłe Królestwo Polskie, był bardzo wysoki, co zmusiło Rosję do zaciągania pożyczek i sprzedaży Stanom Zjednoczonym Alaski. Na Alasce wkrótce potem odkryto bogate złoża złota. Prof. Nowak roztacza przed nami wizję tego, co by było, gdyby Stalin i Związek Radziecki („geopolityczny kontynuator Rosji”) dysponował Alaską w czasach Zimnej Wojny. Autor podsumowuje to następująco: „Ale nie dysponował – i jednym z decydujących powodów tej geopolitycznej klęski Imperium peterbursko-moskiewskiego był właśnie opór Polaków przed zniewoleniem. Opór kosztowny także dla Imperium”. W mojej ocenie nie przystoi, po prostu nie przystoi, poważnemu historykowi w poważnej książce tworzyć tego typu logicznych łańcuszków. Zgoda, może i rozumowanie prof. Nowaka nie jest fałszywe, ale w gruncie rzeczy mamy tu do czynienia z niczym innym, jak z tworzeniem mitu, upraszczaniem historii, czy wręcz zastosowaniem psychologicznego mechanizmu wyparcia w stosunku do zbiorowej, historycznej świadomości. Między sprzedażą Alaski a Zimną Wojną minęły długie dziesięciolecia historycznych procesów, a i opłakany stan rosyjskiego budżetu nie był tylko i wyłącznie wynikiem oporu Polaków przed zniewoleniem. Idąc takim tokiem argumentacji, jak wyżej przytoczony, czemu by od razu nie stwierdzić, że klęska Związku Radzieckiego w Zimnej Wojnie to zasługa Polaków? Powtarzam zatem, nie przystoi. Nie można tworzyć mitów i serwować prostych odpowiedzi w celu wyjaśnienia skomplikowanych procesów, szczególnie gdy pretendujemy do tworzenia poważnych prac historycznych. Na całe szczęście w książce nie ma innych tego typu konstrukcji, choć muszę jeszcze odnotować jedną uwagę merytoryczną.

Na ostatniej stronie książki znajdziemy mapę Rzeczpospolitej z zaznaczonymi granicami z 1619 roku, a więc z okresu szczytu potęgi Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Obok znajduje się dopisek następujący: „Mapa Rzeczpospolitej z 1619 r. z nałożonym konturem granic II RP; widać jak wskutek rozbiorów zmniejszyła się powierzchnia Polski.” Dla przypomnienia daty rozbiorów Polski – 1772, 1793 i 1795. Naprawdę ciężko mi uwierzyć, że profesorowi historii umknęły gdzieś fakty takie jak pokój andruszowski (1667),pokój oliwski (1660) czy traktaty welawsko-bydgoskie (1657) i ich konsekwencje. Mam zatem nadzieję, że to tylko pomyłka edytorska, a nie świadome nadużycie autora.

Mimo powyższych uwag, „Niepodległa!” to pozycja godna polecenia. To przystępnie podana, solidna porcja wiedzy na temat historii Polski. Warto sobie przypomnieć, jak to właściwie było.

Przez przypadek wpadła w moje ręce książka prof. Andrzeja Nowaka „Niepodległa! 1864-1924. Jak Polacy odzyskali Ojczyznę”. Jest to bardzo ładnie wydane kalendarium, prezentujące najważniejsze wydarzenia polityczne, społeczne i kulturalne, które stopniowo przybliżały Polaków do odzyskania niepodległości w 1918 roku. Książka pełna jest faktów, dat oraz fotografii, dzięki czemu...

Świetnie się czyta, a przede wszystkim pozwala zrozumieć jak to się stało, że nasi przodkowie z głębokich zaborów potrafili wyjść i z niczego zbudować państwo i odzyskać niepodległość. Mówię Wam, że historia lepsza niż niejeden kryminał, a do tego prawdziwa i nasza :) !

Świetnie się czyta, a przede wszystkim pozwala zrozumieć jak to się stało, że nasi przodkowie z głębokich zaborów potrafili wyjść i z niczego zbudować państwo i odzyskać niepodległość. Mówię Wam, że historia lepsza niż niejeden kryminał, a do tego prawdziwa i nasza :) !

Polecam wszystkim do przeczytania w roku setnej rocznicy odzyskania niepodległości przez nasz kraj. Polecam zarówno pasjonatom historii, jak i tym, którzy czują potrzebę poszerzenia swojej wiedzy w tym temacie. Do wszystkich tych, którzy czują, że mają braki w wiedzy - nie wahajcie się sięgnąć po tę pozycję. Z przyjemnością pochłania się kolejne karty tej księgi, przedstawiającej w porządku chronologicznym historię dążeń naszych rodaków do niepodległości. Treść wzbogacają liczne ilustracje i zdjęcia, które pozwalają lepiej przyswoić treści, jak i "przenieść się" podczas lektury w odległe czasy. Zachęcam gorąco!

Polecam wszystkim do przeczytania w roku setnej rocznicy odzyskania niepodległości przez nasz kraj. Polecam zarówno pasjonatom historii, jak i tym, którzy czują potrzebę poszerzenia swojej wiedzy w tym temacie. Do wszystkich tych, którzy czują, że mają braki w wiedzy - nie wahajcie się sięgnąć po tę pozycję. Z przyjemnością pochłania się kolejne karty tej księgi,...