„Maria Antonina żyła trzydzieści osiem lat, a przez trzydzieści szła drogą przeciętnej kobiety, jakkolwiek przeżyła je w niezwykłych okolicznościach”. Sam podtytuł książki Stefana Zweiga „przeciętna kobieta” rodzi pytanie czy naprawdę taka była?
Maria Antonina będąc jeszcze młodą dziewczynką musi opuścić rodzinnego gniazdo by zapewnić spokój w Europie na mocy sojuszu austriacko-francuskiego. Nie zdobyła jeszcze elementarnego wykształcenia, a ma pełnić funkcję następnej królowej Francji, żony niedojrzałego Ludwika XVI oraz matki, która miała zapewnić dziedzica koronie francuskiej.
„Dopiero w nieszczęściu dowiaduje się człowiek, kim jest w rzeczywistości”
Autor biografii „Marii Antoniny” bezwzględnie wyciąga na światło dzienne wszystkie wydarzenia, które sprowokowała i zawiniła przez liczne wady charakteru (egoizm, rozrzutność, lekkomyślność). Szczególnie też decyzje polityczne, które podjęła. Bowiem jedna kobieta doprowadziła do ruiny finanse państwa francuskiego. Jednak Stefan Zweig nie zapomina o przemianie wewnętrznej bohaterki spowodowanej Rewolucją Francuską. Ścięcie męża, rozłąka z dziećmi oraz oskarżenie o zdradę narodu doprowadziły do wykształcenia ponadprzeciętnych cech (dumy, poświęcenia, bohaterstwa, siły ducha). Szczególnie w ostatnich dniach swojego życia, w których udowodniła, że jest godną córką cesarzowej Marii Teresy pełną pokory, spokoju i cierpliwości. Dlatego w biografii oprócz opisów jej zabaw i rozrywek w Wersalu, znajdziemy także tę część w której „wreszcie staje się sobą”.
Stefana Zweig szczególnie interesuje psychika Marii Antoniny. Stylem analitycznym kreśli ciąg następujących po sobie wydarzeń, które doprowadziły do zbuntowania ludności i wybuchu Rewolucji Francuskiej w 1789 roku. Oprócz postaci samej Marii Antoniny w biografii znajduje się także wgląd w jej otoczenie – szerokie opisy ówczesnej sytuacji politycznej i innych postaci historycznych (na przykład niezdecydowanie osoby króla Ludwika XVI). Podoba mi się jeszcze, że z biografii nie przelewają się daty, fakty, wydarzenia historyczne. Więc nie jest to typowa biografia historyczna. Tylko portret Marii Antoniny przede wszystkim jako kobiety. Kobiety, która dojrzewała, potrzebowała miłości, ciepła, zrozumienia, była kochanką, ale i matką.
Biografia Stefana Zweiga opowiada o kobiecie, z której los zadrwił. Ze swoimi słabościami została wplątana w sztywną etykietę oraz dążenie do perfekcyjności Wersalu. Jako młoda dziewczyna nie była przygotowana na odpowiedzialność noszenia korony francuskiej. Jednak mimo to lud ukarał ją śmiercią. Podziwiam ją za ostatnie tygodnie przed szafotem. U progu Wersalu była młodą, zagubioną dziewczynką, a zginęła jako pokorna, dumna matka na Placu Rewolucji.
„Plac opustoszał, tylko bogini wolności zaklęta w biały kamień pozostała niewzruszona na swym miejscu, wypatrując pustymi oczami niewidzialny cel. Nie widziała nic i nic nie słyszała. Surowo spogląda w wieczną dal ponad człowiekiem, ponad jego namiętnościami i nierozumnymi uczynkami. Ani nie wie, ani nie chce wiedzieć, co się dzieje w jej imieniu”.

„Maria Antonina żyła trzydzieści osiem lat, a przez trzydzieści szła drogą przeciętnej kobiety, jakkolwiek przeżyła je w niezwykłych okolicznościach”. Sam podtytuł książki Stefana Zweiga „przeciętna kobieta” rodzi pytanie czy naprawdę taka była?
Maria Antonina będąc jeszcze młodą dziewczynką musi opuścić rodzinnego gniazdo by zapewnić spokój w Europie na mocy sojuszu...