Spis treści

Wprowadzenie

ROZDZIAŁ PIERWSZY
EtNICZNOŚĆ, TEORIA ETNOGENEZY I LUDY BARBARZYŃSKIE: ROZWAŻANIA KRYTYCZNE
Wstęp
Polityczny charakter wczesnośredniowiecznych gentes. Nowe koncepcje czy kontynuacja wcześniejszej tradycji historiograficznej?
Które stwierdzenie jest aktualne? Która konstatacja jest prawdziwa? Rzymska gens tworem barbarzyńców czy barbarzyńskie gentes tworem Rzymian?
Model Wenskusa. Nowa idea czy kontynuacja wcześniejszej tradycji historiograficznej?
Frankowie
Wandalowie
Longobardowie i Gepidowie
Model instrumentalny kontra prymordialny, czyli problemy etniczności barbarzyńców
Barbarzyńska etniczność, czyli jak uratować coś z dawnych paradygmatów
Podsumowanie

ROZDZIAŁ DRUGI
Izydor z Sewilli i konstruowanie gockiego (przeciw)-mitu: legitymizacja władzy i tworzenie etnograficznej tożsamości Gotów
Wstęp
Historia Gothorum Izydora z Sewilli
Historia Gothorum Izydora a plemienna tradycja ustna Gotów 86 Virtus kontra virtus? Czy raczej męscy Goci kontra niemęscy Rzymianie?
Hiszpania
Rzym
Goci
Śmierć dziecka Ataulfa i Placydii jako symbol ostatecznego fiaska współpracy Rzymian i Gotów
Translatio imperii czy imitatio imperii?
Podsumowanie

ROZDZIAŁ TRZECI
Historia Gothorum i ideologia władzy w wizygockiej Hiszpanii: dobry król Swintila i zły król Gezalek, CZYLI JAKI POWINIEN BYĆ, A JAKI NIE POWINIEN, GOCKI KRÓL według Izydora z Sewilli
Wstęp
Dobry król - Swintila
Virtus i felicitas
Zły król - Gezalek
Co jest przyczyną tchórzostwa i braku szczęścia w przypadku Gezaleka?
Dlaczego Gezalek stracił honor po drugiej stronie rzeki Durance?
Swintila i Gezalek, czyli personifikacja i antyteza Gota
Podsumowanie
Apendyks: Historia Gothorum jako instrument legitymizacji sukcesji Riccimera

ROZDZIAŁ CZWARTY
Symboliczne i rytualne znaczenie długich włosów u Merowingów w kulturze politycznej frankijskiej Galii, czyli o rytualnej legitymizacji i delegitymizacji WŁADZY
Wstęp
Czy merowińska monarchia miała w VI w. pogańskie podstawy ideowe?
Długie włosy jako naśladownictwo starotestamentowych Nazirejczyków lub czy obyczaj ten powstał w VI w.?
Co wiemy o długich włosach u Merowingów?
Ścinanie długich włosów jako ryt hańbiący i strategia delegitymizacyjna
Merowińska ideologia władzy
Ścięcie długich włosów jako strategia delegitymizacyjna
Ostrzyżenie Merowinga, czyli kilka słów o hańbiącym rytuale
Jak wyglądało ścięcie długich włosów? Próba rekonstrukcji hańbiącego rytuału
Czy obcięcie włosów skazywało Merowinga na wieczną hańbę i bycie „nie-osobą”?
Długie włosy noszone przez Merowingów jako symbol niepohamowanej seksualności i bycia poza społeczną kontrolą
Merowingowie, czyli ród stojący poza społeczeństwem
Frankowie jako wspólnota wyobrażona
Podsumowanie

ROZDZIAŁ PIĄTY
Dlaczego nie można wydalić Gotów poza granice cesarstwa? Rzecz o debacie Jordanesa z Prokopiuszem
Wstęp
Wędrówka Herulów, czyli jak Jordanes stawia przekaz Prokopiusza na głowie
Brittia i Brittania
Pamięć kontra zapomnienie
Ludy Thule u Prokopiusza
Ludy Skandzy u Jordanesa
Topos mieszkańców jaskiń
Topos barbarzyńskiej saevitia
Topos najdzikszych ludów mieszkających na najdalszej Północy
Gocka migracja ze Skandzy nad brzegi Morza Pontyjskiego, czyli cywilizowanie się Gotów
Dwie grupy gockie, czyli De Aedificiis kontra Getica
Goci Mniejsi
Goci z Dory
Goci i Rzymianie - nowa wspólnota w Italii?
Podsumowanie
Apendyks: Gocka tradycja ustna a egzystencja grupy etnicznej 278

Zakończenie
Wykaz skrótów
Bibliografia
Abstract
Indeks osob