Górnicy PL
- Kategoria:
- reportaż
- Wydawnictwo:
- Insignis
- Data wydania:
- 2018-01-31
- Data 1. wyd. pol.:
- 2018-01-31
- Liczba stron:
- 208
- Czas czytania
- 3 godz. 28 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788365743602
- Tagi:
- górnicy górnictwo przemysł wydobywczy robotnicy klasa robotnicza socjologia reportaż literatura faktu literatura polska
Jeszcze nigdy nie byłeś tak głęboko pod ziemią.
Tytani pracy. Skryci pod warstwą czarnego pyłu, potu i brudu. Pracują w cieniu podstępnych, nieprzewidywalnych wrogów: śmiercionośnego metanu, tąpnięć, wybuchów pyłu i gazów, zawału skał. Przez połowę życia codziennie wychodząc do kopalni, nie mają żadnej gwarancji, czy wrócą do swoich rodzin. Niewolnicy czasu, uzależnieni od szychty.
Dzisiaj, kiedy lojalność, odwaga i zapał są jak na lekarstwo, górnicy są najlepszym dowodem na to, ile jest się w stanie wytrzymać, pracując w jednych z najbardziej wrogich człowiekowi warunkach. Więcej: strzegąc bezpieczeństwa kolegów, bez wahania oddadzą za nich życie; są niczym kopalniana gwardia.
Przez lata funkcjonują w ramach sprawnego systemu, wykonując dzień w dzień te same rytuały. Ostatni papieros. Łaźnia, lampownia, pobranie aparatu tlenowego ucieczkowego. Podział załogi. Pędząca winda. Pięćdziesiąt sekund świstu w uszach. I osiem godzin ze świadomością, że do pierwszego telefonu po wyjeździe na powierzchnię dzieli ich ponad kilometr skał nad głową. Dalibyście radę?
Agnieszka Bujas, producent i reżyser serialu Górnicy PL
***
Na tę książkę składa się siedem historii siedmiu różnych osób.
Każda z nich zupełnie inaczej patrzy na swoją pracę, chociaż łączy je podobny bagaż doświadczeń. Podobny nie oznacza jednak taki sam – na pewno nie w tym podziemnym świecie, który rozciąga się na przestrzeni wielu kilometrów, a tak naprawdę nie ma granic, bo górnicy zabierają go ze sobą do domów, bez względu na to, czy tego chcą, czy nie. Opowieści z życia kopalni krążą wokół rodzinnych stołów, zwłaszcza tam, gdzie na dole pracują ojciec i syn, bracia i szwagrowie. Tutaj ludzie żyją kopalnią, nawet jeśli szczerze nienawidzą tego miejsca. Praca na dole jest niewdzięczna, wysysa z człowieka wszystkie siły i nie pozwala na choćby moment dekoncentracji, bo chwila nieuwagi może zakończyć się tragedią, każdy zjazd – okazać się ostatnim. A jednak ci, którzy wciąż zjeżdżają, nie potrafią przestać mówić o pracy na dole z fascynacją, podziwem i pokorą. Zrozumiałam to dopiero, gdy sama z nimi zjechałam i zobaczyłam, w jakich warunkach spędzają połowę życia.
To nie jest przyjazny świat, żyjący w nim ludzie są twardzi i zahartowani, bo nieustannie muszą mierzyć się z żywiołem i walczyć ze swoimi słabościami, a walka nie jest równa. Tutaj nie ma takiej samej dniówki, każdy dzień jest inny – mówią z błyskiem w oku.
To fascynujący świat. Przerażający, surowy i bezlitosny, ale fascynujący.
Karolina Macios, autorka książki Górnicy PL
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Szychta trwa dalej!
Prędzej górniku, głębiej górniku,
węgla pokłady rąb,
w twojej kopalni, na twym chodniku
staje ojczyzny zrąb.
Takimi słowy w latach 50. opisywał rolę pracy górników sam Władysław Broniewski w wierszu „Zabrze”. Recytowaliśmy takie wiersze w latach szkolnych na akademiach barbórkowych, a 4 grudnia był niemal świętem państwowym. Węgiel był uznawany za polskie złoto, a na lekcjach polskiego czytaliśmy utwory Gustawa Morcinka jak „Łysek z pokładu Idy”. Bohaterem narodowym był Wincenty Pstrowski, który przeciążenie spowodowane pracą ponad siły przypłacił życiem. Ulica jednak śpiewała taki kuplet Wincenty Pstrowski, górnik ubogi, przekroczył normę, wyciągnął nogi... Śląsk i etos pracy górniczej był oczkiem w głowie władz socjalistycznej Polski, można powiedzieć – swoistym mitem PRL-u. I to mitologizowanie zrodziło ambiwalencję, że jest w tym jakaś przesada, bo czyż nie ma innych profesji zasługujących na równie wielki szacunek? Po roku 90. mit górnika przestał być popularny, wielu ludzi związanych z tym zawodem straciło pracę, ale też społeczny szacunek, do którego byli wcześniej przyzwyczajeni. Dziś na kanale Discovery możemy oglądać serial dokumentalny poświęcony właśnie współczesnym górnikom. Wydarzeniu telewizyjnemu towarzyszy wydana przez Insignis książka Karoliny Macios „Górnicy.pl”.
Pod twym oskardem padł kapitalizm,
nadszedł wolności czas.
Więcej żelaza, węgla i stali
dla robotniczych mas!
Tak napisał w swym wierszu Broniewski. Co zmieniło się w górnictwie od czasu, gdy upadł socjalizm? Jak zmienił się etos górników, jak zmieniło się ich życie? Temat górników stał się przez pewien czas tematem tabu, tematem z socjalistycznych czytanek. Ale przecież nikt nie może podważyć wyjątkowości tej pracy i ekstremalnych warunków, w których jest wykonywana. I książka Karoliny Macios tę wyjątkowość ukazuje. Różne kopalnie (węgiel, miedź, sól), różni ludzie, bo dziś górnictwo to nie tylko Górny Śląsk, różne losy. Jest w tej książce także miejsce dla kobiety – Malwiny Smulskiej, geologa górniczego kopalni „Budryk”. Z tych wielu punktów widzenia otrzymujemy obraz współczesnego górnika – z jednej strony obraz człowieka wiernego tradycji, jakby pod ziemią zmiany cywilizacyjne nie miały takiego znaczenia, z drugiej książka pokazuje górników jako normalnych ludzi, którzy swoją pracę zostawiają „na dole” i mają swoje zwyczajne życie „na ziemi”, ale nie potrafią bez tej pracy żyć.
Węgiel ogrzeje, węgiel nakarmi,
z węgla nasz Wspólny Dom,
węgiel to siła Ludowej Armii,
droga ku jasnym dniom.
Dziś zmieniamy optykę patrzenia na węgiel jako podstawowe źródło energii. Temat smogu jest nieustannym lejtmotywem wszelkich informacji i serwisów. Ciężko pogodzić etos górnika z myśleniem ekologicznym i troską o naturę. To, co kiedyś stanowiło o wyjątkowości tej profesji, dziś przywołuje u wielu negatywne konotacje. Książka Karoliny Macios i serial Discovery Channel prowokują także do refleksji na ten temat – jak to, co kiedyś było wartością, na naszych oczach staje się przeżytkiem, jak bardzo zmienia się system wartości i priorytetów naszej kultury, że nic nie jest jedyne i stałe.
Prędzej górniku, śmielej górniku,
w przyszłość twą jasną idź,
dąż zastępami współzawodników,
w trudzie pierwszeństwo chwyć.
Ale przecież praca ludzi pod ziemią pozostaje tak samo ryzykowna i ciężka!
Oceny
Książka na półkach
- 126
- 88
- 51
- 14
- 3
- 3
- 3
- 3
- 2
- 2
Cytaty
Szybko okazało się, że nei wybrałam sobie najłatwiejszego kierunku, a nic nie zabija w człowieku zainteresowania danym tematem tak jak studia.
Opinia
Jeszcze jeden zjazd na szychtę.
Serial który pewnie kojarzycie z Discovery doczekał się uzupełnienia książką. Książką w siedmiu odsłonach, tyle bowiem mamy tutaj bohaterów i ich historii. Jako ktoś mieszkający od zawsze na Górnym Śląsku :) nie mogłem przegapić tego, co właśnie recenzuję ;)
Hm... Serial to jednak serial - z konieczności wygładzony, stonowany tam, gdzie powinien być stonowany, żeby całość lepiej wyglądała na ekranie. Książka do sedna prawdy o górnictwie i o pracy na dole ma o wiele wiele bliżej. Choć i tak jest to "prawda" niepełna... pewnych historii i faktów nikt nie przytoczy, a co mam na myśli, wiedzą pewnie tylko ci, którzy są z tym zawodem albo bezpośrednio związani, albo znają kogoś takiego. Prawda o "dole" jest dużo bardziej nieciekawa niż wynikać to może z serialu, czy choćby z książki. Lecz fajnie, że ktoś się tym tematem zainteresował - wypada podziękować i Discovery i Wydawnictwu Insignis.
Czegóż więc możemy się dowiedzieć o górnictwie i górnikach? - z tej właśnie książki? Chyba tego, co dla ludzi na Śląsku jest oczywiste; górnictwo to nieodłączny element i tego regionu i mentalności jego mieszkańców. Niebezpieczna (dużo bardziej niebezpieczna niż to pokazano, i to z wielu powodów) praca, codzienna niepewność czy się wyjedzie, ekstremalne warunki samej pracy, ale i wielki do tej pracy szacunek. Dla górnika kopalnia to nieodłączna część życia - nawet jeśli nienawidzi i boi się każdego kolejnego zjazdu. Prawda jest taka, że ta praca powinna budzić najwyższy możliwy szacunek. A jest bardzo niedoceniana, postrzegana głównie z perspektywy "archaiczności" zawodu i górniczych protestów. Nic nie jest, co prawda, tylko czarne i białe, ale te oceny są szalenie niezasłużone i niesprawiedliwe. To jednak temat - chyba nie do wyczerpania... - na inną okazję.
Książkę gorąco polecam - warto.
Dziękuję Wydawnictwu Insignis za egzemplarz recenzencki.
Recenzja znajduje się także na moim blogu:
https://cosnapolce.blogspot.com/2018/02/gornicy-pl-karolina-macios.html
Jeszcze jeden zjazd na szychtę.
więcej Pokaż mimo toSerial który pewnie kojarzycie z Discovery doczekał się uzupełnienia książką. Książką w siedmiu odsłonach, tyle bowiem mamy tutaj bohaterów i ich historii. Jako ktoś mieszkający od zawsze na Górnym Śląsku :) nie mogłem przegapić tego, co właśnie recenzuję ;)
Hm... Serial to jednak serial - z konieczności wygładzony, stonowany tam, gdzie...