Polały się łzy me czyste, rzęsiste
Na me dzieciństwo sielskie, anielskie,
Na moją młodość górną i durną,
Na mój wiek męski, wiek klęski;
Polały się łzy me czyste, rzęsiste...

Mamy na Ziemi sporo problemów, do których rozwiązywania w sposób lepszy lub gorszy przyczyniają się mężczyźni, jako zestresowane jednostki. Być może patriarchalna historia świata nie obfitowałaby w tyle cierpienia, gdyby dbanie o zdrowie psychiczne stanowiło dla mężczyzn imperatyw. Pani psychiatra Georgia Witkin w swojej kolejnej książce, twórczo rozwinęła przytoczoną powyżej myśl Mickiewicza. Ponieważ stres jest nieodłącznym elementem życia, nawet 'brzydsza płeć' musi zmierzyć się z tym przeciwnikiem.

"Stres męski" to popularna, prosto napisana praca o źródłach i konsekwencjach stresu, który dotyka mężczyzn na każdym niemal kroku. Autorka bez przesadnego dydaktyzmu czy medycznego żargonu opisała problematykę napięć typowych dla mężczyzn w różnym wieku i na różnych etapach życia. Stąd czytając tę książkę z jednej strony dochodziłem do wniosku, że tak faktycznie jest - to oczywiste, z drugiej autorka pomogła mi przejść na poziom wyżej, ukazując negatywne skutki niezdrowych zachowań.

Właściwie większość problemów mężczyzn, wywołujących szkodliwe napięcia, da się wywieść z trywialnej na pozór konstatacji:

"Mężczyźni maja 'instrumentalne' podejście do życia - sprawiają, że coś się dzieje. Kiedy nie są w stanie tego dokonać, a ich poczucie kontroli kurczy się, stres błyskawicznie rośnie".

Książka jest wprowadzeniem w wielowarstwowy świat stresu. Autorka krótko zreferowała różnice miedzy psychicznym męskim światem a kobiecym. Świetnie opisała biochemię podstaw stresu, który w mechanizmie sprzężenia zwrotnego między somatyczną a behawioralną strukturą, może generować poważne problemy. Szeroko skomentowała problem cholesterolu i zmian naczyniowych prowadzących do problemów kardiologicznych. Stres krótkotrwały, to z reguły pożyteczny składnik codzienności, jednak permanentny sprzyja negatywnym zmianom miażdżycowym czy chorobom wrzodowym. Niechęć wobec wizyt lekarskich, wzmagające się negatywne objawy zdrowotne, problemy z zasypianiem i zmiany metabolizmu generują kolejne stresy, które mężczyzna często stara się tłumić używkami, ucieczkami od zaobserwowanych niewygodnych zmian czy kompletnym wyparciem. Całość pogłębia problem, który z czasem, bez pomocy lekarza, staje się nierozwiązywalny. Autorka pokazuje przykłady patologicznych kondycji męskiej psychiki, która wymaga już bezwzględnie takiej interwencji fachowca. Główny cel książki, to właśnie próba uniknięcia ostateczności. Temu służą liczne przykłady, by w miarę wcześnie dokonać diagnozy niepokojących zmian i odpowiednio zareagować.

Autorka opisała różnego charakteru sygnały ostrzegawcze zbliżających się kłopotów. Zarówno te o podłożu psychicznym, somatycznym i zmiany zachowań. Podała listy typowych objawów, które można odnosić do oceny własnej kondycji. Założyła, że na początek, każdy powinien dokonać takiej wewnętrznej analizy siebie, by podjąć trud poprawy życia.

Najciekawszymi fragmentami, które dały do myślenia, były przykłady hipotetycznych sytuacji, które obrazowo przedstawiały jakiś konkretny przykład stresu. Jako terapeutka, Witkin dysponuje zapewne licznymi przykładami męskich problemów wziętych z życia. Ich przytoczenie pozwala przyjrzeć się z boku problemowi, który może dotyczyć czytelnika. Takie scenki, szczegółowo skomentowane, dotyczą relacji służbowych, kontaktów z dziećmi, zoną, przyjaciółmi czy rodzicami. Czasem ważne jest stresogenne otoczenie, czasem patologiczna ewolucja napięcia emocjonalnego o złożonym podłożu.

Sporo wysiłku autorka włożyła w przeanalizowanie praprzyczyn stresu męskiego. Wywodząc z pożądanych społecznie stereotypowych ról męskich, pokazała istotne konsekwencje w przyszłości. Chłopcy zachęcani do niezdrowej rywalizacji, nieodpowiednio emocjonalnie wspierani przez rodziców, w wieku dorosłym będą podatni na stres. Jeśli do tego mają osobowość typu A (perfekcjonista, pracoholik, skłonny do rywalizacji),to z reguły kłopoty są kwestia czasu. Opacznie rozumiany 'sukces życiowy' w męskim wydaniu (jako prestiż, finansowa niezależność, zwycięstwo w rywalizacji o zasoby z innymi mężczyznami) to solidna dawka generatorów toksycznych zachowań. W konsekwencji strach przed porażką i podjęte zobowiązania wynikające z przypisanych mężczyznom funkcji, prowadzą do stresu, frustracji i nerwic. Zbyt uproszczone i jednowymiarowe odczytanie, czym jest męski sukces, stawia ich w gorszej sytuacji niż kobiety. Wielorakie role, które często muszą spełniać kobiety powodują, że porażki na jednym z nich nie są taką katastrofą emocjonalną.

W drugiej części książki dostajemy opisy pewnych typowych sytuacji, które stanowią 'kamienie milowe' życia mężczyzny, a w których pojawieniu się, autorka upatruje duże grupy nowych stresów. Szczegółowo opisany został okres dojrzewania, kryzys wieku średniego z pierwszymi problemami sfery seksualnej i podsumowaniami własnych osiągnięć. Podała pewne istotne problemy charakterystyczne dla starszych mężczyzn. W tym ostatnim przypadku kluczowe stają się problemy z nieodwracalnymi zmianami fizycznymi, refleksjami nad życiem, utratą bliskich i samotnością. Okazuje się, że mężczyźni gorzej znoszą rozstania z partnerkami życiowymi, trudniej adaptują się do nowych realiów otoczenia.

"Stres męski" do lektura na początek drogi ku lepszej higienie życia. Każdy, szczególnie zabiegany facet, powinien przeczytać tę książkę. Pewne symptomy zostały kilkakrotnie przytoczone, co trochę nudziło. Ogólnie po lekturze lepiej potrafię wsłuchiwać się w swój organizm i analizować potencjalne źródła stresu. Sporo jest porad dla kobiet. Wiadomo, że mężczyzn trzeba do pewnych czynności zachęcać. U Witkin jest sporo zaleceń dla nich właśnie - jak motywować mężczyzn do dobrych zmian, pomagać im w walce ze stresem.

Polecam, jako wstęp do poznania siebie i zrozumienia własnych, szkodliwych zdrowotnie, zachowań.

Polały się łzy me czyste, rzęsiste
Na me dzieciństwo sielskie, anielskie,
Na moją młodość górną i durną,
Na mój wiek męski, wiek klęski;
Polały się łzy me czyste, rzęsiste...

Mamy na Ziemi sporo problemów, do których rozwiązywania w sposób lepszy lub gorszy przyczyniają się mężczyźni, jako zestresowane jednostki. Być może patriarchalna historia świata nie obfitowałaby w...

Stres męski – domyślacie się z pewnością, że książka skierowana przede wszystkim do panów. Jest jednak w niej pewne clue. Tę książkę powinny przeczytać też wszystkie matki, żony i córki. Mężczyźni stresują się w zupełnie inny sposób, i widać to nawet w życiu codziennym. Nie raz z pewnością dostrzegliście, że kobiety muszą uzewnętrznić swoje emocje, taka ekspresja jest czymś normalnym i podzielenie się z problemem powoduje spadek negatywnych odczuć. Mężczyźni z kolei trzymają wszystko w sobie. Są zamknięci, nieco hermetyczni i dopiero w skrajnych sytuacjach pokazują, że poziom ich stresu sięgnął zenitu. Czas wybuchnąć na dobre!
Sprawdźcie sami.

Stres męski – domyślacie się z pewnością, że książka skierowana przede wszystkim do panów. Jest jednak w niej pewne clue. Tę książkę powinny przeczytać też wszystkie matki, żony i córki. Mężczyźni stresują się w zupełnie inny sposób, i widać to nawet w życiu codziennym. Nie raz z pewnością dostrzegliście, że kobiety muszą uzewnętrznić swoje emocje, taka ekspresja jest czymś...