Naprawdę wartościowe dzieło Hercena, jednego z prekursorów ruchu narodnickiego, którego trzeba zaliczyć w poczet najważniejszych postaci XIX-wiecznej Rosji. "Rzeczy minione i rozmyślania" są nie tylko jego autobiografią napisaną wspaniałym językiem, ale zwłaszcza ukazują współczesną autorowi rzeczywistość w niepowtarzalny sposób.
Trzeci tom obejmuje początek okresu życia Hercena na emigracji. Czytelnik wraz z nim opuszcza więc carską Rosję, by poznać kondycję kulturową i moralną społeczeństwa europejskiego oraz nastroje tuż po wiośnie ludów, wraz z jej działaczami spotkanymi przez autora osobiście. Atmosfera tej książki, biorąc pod uwagę wydarzenia mające rozdźwięk w wewnętrznej emocjonalności autora, jest bardzo napięta, pełna rozczarowania, smutku i rezygnacji. Tom III jest również bardziej osobisty, niż poprzednie części - w dużo większej proporcji skupia się na rodzinnym życiu Hercena i tego, jak przeżywa on tragiczne wydarzenia wstrząsające jego najbliższym otoczeniem.
Mimo tego, że Hercen opisuje większość wydarzeń z odległej perspektywy czasowej, są one bardzo żywe i wyraźne, przez co można odnieść wrażenie, że do czynienia mamy z powieścią. Dzieło jest również rozliczeniem autora z jego własnymi poglądami, które zmieniają się na przestrzeni lat pod wpływem zróżnicowanych, bogato opisanych w książce czynników.
Uważam, że na pewno warto zapoznać się z twórczością Hercena. Dla osób poszukujących informacji o systemie carskim okraszonych inteligentną krytyką, jak i dla czytelników kochających literaturę rosyjską, "Rzeczy minione i rozmyślania" są pozycją, której nie można przegapić.

Naprawdę wartościowe dzieło Hercena, jednego z prekursorów ruchu narodnickiego, którego trzeba zaliczyć w poczet najważniejszych postaci XIX-wiecznej Rosji. "Rzeczy minione i rozmyślania" są nie tylko jego autobiografią napisaną wspaniałym językiem, ale zwłaszcza ukazują współczesną autorowi rzeczywistość w niepowtarzalny sposób.
Trzeci tom obejmuje początek okresu życia...