Po przeczytaniu 18 tomu "Historii National Geographic" mam problem. Założyłem sobie (po założeniu konta na LC),że wszystkie przeczytane przeze mnie książki zaopatrzę w opinię. W tym jednak przypadku uważam, że nawet na opinię nie mam wystarczających kompetencji merytorycznych. Tom bowiem zawiera informacje o początkach islamu i dziejach państw islamskich w okresie średniowiecza. A to tematyka znana mi tylko powierzchownie. Dlatego wyrażę jedynie zdanie o zawartości i czytelności pracy, a nie jej wymiarze merytorycznym - bo tu nie mam wystarczającej wiedzy, aby dokonać oceny.
Jeśli chodzi o konstrukcję tomu, to jest ona logiczna i przejrzysta, zawiera też odniesienia do najważniejszych etapów dziejów islamu, a więc sytuację na Półwyspie Arabskim przed wystąpieniem Mahometa, religijność przed islamem, działalność Mahometa, podstawy islamu, jego ekspansję w Azji, Afryce i Europie, organizację państwa arabskiego, losy podzielonych kalifatów, stosunki z chrześcijaństwem i judaizmem, epokę krucjat i rekonkwisty (tu, co ciekawe, z perspektywy świata muzułmańskiego, a nie Europy),przyjmowanie islamu przez ludy niearabskie, w tym Turków, ekspansję islamu w Azji Centralnej i Południowo-Wschodniej.
Całkiem nieźle autorzy przedstawili przemiany religijne, w tym powstawanie różnych odłamów islamu i ich dzieje. Zdarzyły się też wzmianki o zagadnieniach gospodarczych i społecznych oraz odwołania do zjawisk i dokonań kulturowych, chociaż, jak w innych tomach cyklu, jest tego o wiele za mało. Również kontakty islamu z innymi kręgami kulturowymi zostały potraktowane w zbyt małym zakresie.
Warstwa ilustracyjna znów znakomita, mapy - już gorzej. Język pracy także dość przystępny, co zapewne jest zasługą tłumaczenia. Natomiast mam poczucie przesytu, jeśli chodzi o przedstawienie dziejów muzułmanów. Nagromadzenie faktów, postaci, dat, szczególnie dla osoby słabo znającej tematykę, w dodatku egzotyczne brzmienie nazw własnych, utrudnia przyswajanie informacji, zawartych w tomie. Tu można było zrobić selekcję i zrezygnować z części faktografii, dotyczącej wydarzeń politycznych i militarnych.
jak zawsze mam nieco zastrzeżeń do treści. I tak moje przyzwyczajenie do nazwy Al-Kaaba zostało przerwane na s. 14 (i następnych) określeniem Al-Kaba. Tak jest w polskiej wersji Wikipedii (ale w angielskiej nadal występuje podwójne "a"). Być może tak brzmi obecnie nazwa świętego kamienia, ale wolałem poprzednią wersję. Przy okazji - chyba nadal nie ma zgody, co do pochodzenia czarnego kamienia, choć autorzy jednoznacznie (s. 17 i 18) nazywają go meteorytem. Na s. 50 południowa Galia została opanowana przez Arabów - jednak zetknąłem się z tezą, ze za Pireneje Arabowie wyprawiali się w celach łupieżczych. Tu jednak mogę się mylić.
Nie podoba mi się tytuł "Zachodnia część Śródziemnomorza". S. 91. Może było za mało miejsca, żeby napisać "basenu Morza Śródziemnego"?
Timur Lenk (s. 120 i 122),zwany w Europie Tamerlanem, został przetłumaczony jako Timur Chromy (tak w Wikipedii). Przez wiele lat miałem go za Timura Kulawego, tak zresztą jest nazywany w "Wielkiej historii świata", t. 5. "Późne średniowiecze" (s. 596),choć Benedykt Zientara ("Historia powszechna średniowiecza" użył określenia Chromy. Wolę wersję mniej poprawną politycznie - Kulawy.
Określenie "krucjata" wiąże się z epoką średniowiecza, dlatego z zaskoczeniem znalazłem informację o wieku XVIII (s. 123). Jakoś nie przypominam sobie żadnej wyprawy krzyżowej w epoce oświecenia. Również informacja o walkach w Ziemi Świętej w XI i XII w. z pominięciem XIII (zdobycie Akki, ostatniego przyczółka krzyżowców, w 1291 r.) uznaję za niedopatrzenie. Na tej samej stronie źle ucięto mapę, ucinając nawet napisy.
Na s. 126 pojawia się informacja o tezie konfliktu między Wschodem (islamskich) a Zachodem. W świetle dzisiejszych wydarzeń z terrorystami muzułmańskimi tekst należałoby przeredagować.
"Po okresie panowania (...) Murada I (1359-1389) (...) następca Bajazyd I (...) zwyciężył Serbów na Kosowym Polu". Rzecz w tym, że Murad I zginął właśnie w tej bitwie, co pozwoliło Bajazedowi objąć tron.
W zestawieniu chronologicznym dwukrotnie upada cywilizacja Nazca.
W bibliografii wymieniono "Historię Hiszpanii", pomijając jednego z autorów, Pawła Machcewicza. Z kolei praca "Narodziny islamu" Maurice Gaudefroy-Demombynes została wydana w 1988 r. ,czego także nie uwzględniono.
Ale - bywało gorzej, niedoróbek tym razem mniej, praca też dość ciekawa, więc odważnie i z nadzieją na przyszłe tomy - że będą lepsze - stawiam 6 gwiazdek. Na zachętę.

Po przeczytaniu 18 tomu "Historii National Geographic" mam problem. Założyłem sobie (po założeniu konta na LC),że wszystkie przeczytane przeze mnie książki zaopatrzę w opinię. W tym jednak przypadku uważam, że nawet na opinię nie mam wystarczających kompetencji merytorycznych. Tom bowiem zawiera informacje o początkach islamu i dziejach państw islamskich w okresie...