Spalona mapa, 燃えつきた地図 Moetsukita chizu, The Ruined Map (1967)
przeł. Krystyna Okazaki

"Wręczam jej wizytówkę i przedstawiam się skromnie, jak urzędnik bankowy. Co prawda, nie widziałem nigdy, jak przedstawia się prawdziwy urzędnik banku, ale musi być w tym pełna godności grzeczność, na jaką mogą się zdobyć tylko ludzie nieobarczeni najmniejszymi wyrzutami sumienia. Nie są to bynajmniej gierki obliczone na uspokojenie klienta. Przybyłem na wezwanie, nie jestem natrętnym domokrążcym handlarzem. Jednak ten właśnie sposób jest najlepszy, jeśli chce się utrzymać określony dystans. W przeciwnym wypadku spotykamy się ze stale towarzyszącą naszemu zawodowi podejrzliwością. Jeżeli kto nienawidzi węży, nie ma potrzeby specjalnie odgrywać przed nim roli węża." (str. 92)

"- Mówił, że człowiekowi w życiu wystarczy tylko jedna mapa, i to aż nadto. To było jego ulubione wyrażenie. Że świat to dżungla, to gęstwina pełna drapieżników i jadowitych owadów, że można chodzić tylko takimi drogami, którymi chodzą wszyscy i które na pewno są bezpieczne.
- To tak, jakby chciał powiedzieć, że trzeba dezynfekować mydło przed umyciem rąk." (str. 110)

"Czego nie widać, pozostaje niewidoczne. Nie ma powodu, żeby stało się widoczne. Zresztą nie mam ochoty patrzeć." (str. 112)

"Jednak jeżeli choć trochę nie poznam scenariusza, nie będę mógł porządnie zagrać nawet roli idioty. To właśnie rola głupca jest szczególnie trudna do wyważenia. W dodatku mam jeszcze odrobinę szacunku do siebie. Zgadzam się na rolę głupca, ale nie mogę pozwolić, żeby od samego początku traktowano mnie jak durnia." (str. 114)
________________________________________________________________
Mężczyzna, który przemienił się w pałkę, 棒になった男 Bō ni natta otoko, The Man Who Turned Into a Stick (1969)
przeł. Estera Żeromska

"MĘŻCZYZNA Z PIEKŁA: Nie macie chyba żadnego szczególnego celu?
HIPPIS: Celu! To nas interesuje.
HIPPISKA: Otóż to, cele już dawno wyszły z mody.
MĘŻCZYZNA Z PIEKŁA: No właśnie. Cele są zbyteczne. I dlatego moglibyście odstąpić nam pałkę. To tylko zwykła drewniana pałka (...)
HIPPISKA: (z rozmarzeniem) Ale można mieć kilka, nie? Tego niegdy nie za wiele...
MĘŻCZYZNA Z PIEKŁA: Czego?
HIPPISKA: Jak to? Celów.
MĘŻCZYZNA Z PIEKŁA: Aleś się tego uczepiła. Nierealne pragnienia są szkodliwe dla zdrowia. Pomyśl tylko: ta niepewność wywołana brakiem celu, to cierpienie powodowane jego utratą... Przecież to są niezbite dowody na to, że istniejesz, o wiele lepsze niż posiadanie celu. No co, nieprawda?" (str. 158)

"MĘŻCZYZNA Z PIEKŁA: A co to takiego? Zdaje się, że przejęłaś się zatrutym życiem ludzkim?
KOBIETA Z PIEKŁA: Zatrutym życiem ludzkim?
MĘŻCZYZNA Z PIEKŁA: My w piekle mamy inną wrażliwość. Ta pałka, zawsze użyteczna, wykorzystywana tak, że całe jej ciało pokryło się ranami, a która mimo to nie uciekała, powinna się nazywać pałką kompetentną i sumienną.
KOBIETA Z PIEKŁA: Ale to tylko zwykła pałka. Nawet małpa może zrobić z nią co zechce. Wyobrażasz sobie człowieka o podobnych cechach?
MĘŻCZYZNA Z PIEKŁA: (dobitnie) Nie bardzo. Właśnie dlatego jest ona kompetentna i sumienna. Rozumiesz? Pałka może poprowadzić ociemniałego, może też wytresować psa. Może posłużyć do podnoszenia ciężarów. Można nią także pobić wroga. To znaczy, że pałka jest praźródłem wszelkich narzędzi.
KOBIETA Z PIEKŁA: Ale tą samą pałką może mnie pan zabić, a ja pana.
MĘŻCZYZNA Z PIEKŁA: A czy to właśnie nie ta jej sumienność?" (str. 163-164)

"KOBIETA Z PIEKŁA: Ale właściwie dlaczego tak się znęcamy nad zmarłymi?
MĘŻCZYZNA Z PIEKŁA: Nie zajmujemy się specjalnie zmarłymi. Nasza praca polega na sporządzaniu drobiazgowej dokumentacji ich życia. Szczerze mówiąc, to bardzo wątpliwe, czy my faktycznie istniejemy, czy też nie...
KOBIETA Z PIEKŁA: Co chcesz przez to powiedzieć?
MĘŻCZYZNA Z PIEKŁA: Istnieje pogląd, że jesteśmy tylko urojeniami sennymi widzianymi przez ludzi w chwili śmierci...
KOBIETA Z PIEKŁA: Skoro urojeniami, jakie to muszą być koszmarne sny." (str. 167)

Spalona mapa, 燃えつきた地図 Moetsukita chizu, The Ruined Map (1967)
przeł. Krystyna Okazaki

"Wręczam jej wizytówkę i przedstawiam się skromnie, jak urzędnik bankowy. Co prawda, nie widziałem nigdy, jak przedstawia się prawdziwy urzędnik banku, ale musi być w tym pełna godności grzeczność, na jaką mogą się zdobyć tylko ludzie nieobarczeni najmniejszymi wyrzutami sumienia. Nie są...