Przedsiębiorcę pogrzebowego częstokroć wyobrażamy sobie jako dziwaka z dość ekscentrycznym hobby, w najlepszym wypadku kogoś, kto ma nie po kolei w głowie. Tymczasem przedsiębiorca pogrzebowy to najnormalniejszy człowiek pod słońcem, może tylko bardziej wrażliwy. Taki właśnie jest Peter Wilhelm, przedsiębiorca pogrzebowy od lat trzydziestu, autor bloga i książki, która powstała na jego podstawie. Wilhelm, nieustannie balansując na granicy życia i śmierci pokazuje, jak wygląda codzienność pracowników zakładu pogrzebowego, zdradza tajniki swojej pracy i częstokroć rewiduje nasze poglądy na tematy ostateczne.

Zawód przedsiębiorcy pogrzebowego bywa owiany mgłą tajemnicy, niektórzy dopatrują się w nim niezdrowej sensacji. Idealny pracownik zakładu pogrzebowego musi być dobrym psychologiem i obserwatorem, otwartym na drugiego człowieka. Przy tym dyskretnym i dobrze wychowanym. Takie właśnie są osoby pracujące u Petera Wilhelma.

Jednocześnie jest to książka nie tylko o śmierci i samym zakładzie. Wilhelm przytacza rozmaite historie z życia (oraz śmierci) klienteli jego zakładu. Niezwykła jest wrażliwość i czułość, z jaką pochyla się nad zbolałymi rodzinami, żegnających bliskich wybierających się w ostatnią podróż. Wśród tych opowieści znajdziemy takie, które ubawią czytelników do łez („W trumnie leży Królewna Śnieżka”) i takie, które zmuszą do refleksji, zadumy nad niezbadanymi wyrokami losu („Babcia Gretel”).

Autor udowadnia, że można o śmierci pisać zwyczajnie a zarazem pięknie i wzruszająco, unikając trywializacji, ale też bez zbędnego patosu. Unika zbytniej egzaltacji, zawiodą się też czytelnicy szukający mocnych wrażeń. Bo nie o to w tek książce przecież chodzi. Pokazując naturalną kolej rzeczy Peter Wilhelm odczarowuje i oswaja śmierć, łamie tabu, a jednocześnie jest pełen zrozumienia i empatii w stosunku do nawet najbardziej dziwnych klientów. Jest bezpośredni, ale i taktowny, bo tego wymaga od niego ta praca. Zmarły też zasługuje na szacunek i w takim tonie utrzymane są historie z życia zakładu pogrzebowego.

Wilhelm posiadł dar opowiadania o swoich klientach i pracy błyskotliwie, przeplatając je inteligentnymi żartami i subtelnym czarnym humorem. Dzięki temu historie bawią i wzruszają, ale też uświadamiają kruchość życia. Eschatyczny wymiar ludzkiego życia doskonale obrazują te sowa: Zakład pogrzebowy to menedżer eventu zwanego śmiercią i towarzyszy rodzinie jako organizator dość dużej imprezy familijnej.* Niezwykła i piękna to książka, a zdumiewająca lekkość ujęcia tematu nie odbiera śmierci powagi.

Peter Wilhelm ze śmierci nie kpi, traktuje ją z atencją, równocześnie odchodząc od śmiertelnie (sic!) poważnego ujęcia tematu. W opowiedzianych historiach udowadnia, że śmierci nie trzeba się bać, że jest ona naturalną koleją rzeczy i może wcale nie ostatnim przystankiem. Jak widać ciągłe przebywanie ze zmarłymi nie zrobiło z niego ponuraka, raczej uwrażliwiło na cierpienie innych. Jednocześnie z książki wyłania się obraz właściciela zakładu będącego humanistą, profesjonalnym przedsiębiorcą i animatorem ostatniego pożegnania.

Choć autor podejmuje tak niepopularny i zdawałoby się trudny temat, książka ma wydźwięk optymistyczny i głęboko humanistyczny. Śmierć w dzisiejszych czasach jest często marginalizowana, spychana w niebyt, tak jakby nie istniała. Tymczasem Ponury Żniwiarz przyjdzie po każdego. Dlatego tę książkę powinni przeczytać ci, którym na sam dźwięk słowa śmierć cierpnie skóra, którzy się jej boją. To co nieznane i ostateczne przeraża, a jak pokazuje autor – wcale nie musi tak być. Dobrze więc się stało, że tu trafiłeś, czytelniku.

* Cytat pochodzi z recenzowanej książki

Magdalena Świtała