Zmyślone życie Siergieja Nabokowa
- Kategoria:
- literatura piękna
- Tytuł oryginału:
- The Unreal Life of Sergey Nabokov: A Novel
- Wydawnictwo:
- Muza
- Data wydania:
- 2013-03-06
- Data 1. wyd. pol.:
- 2013-03-06
- Liczba stron:
- 384
- Czas czytania
- 6 godz. 24 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788377582183
- Tłumacz:
- Jędrzej Polak
- Tagi:
- LGBT Nabokov Ferro-Grumley Award powieść amerykańska
W powieści opartej na niezwykłym życiu brata Vladimira Nabokova Paul Russell odtwarza bogaty i pełen odmian świat, w którym żyli Siergiej, jego rodzina oraz przyjaciele. Świat bogactwa i wysokiego statusu społecznego zajmowanego w przedrewolucyjnej Rosji, a potem w salach wykładowych Cambridge i na salonach Gertrudy Steń i Alicji B. Toklas.
Ale to wiarygodność i wrażliwość Sergieja młodego narratora o homoseksualnej orientacji, przykuwa uwagę czytelnika. Opisy młodości w cieniu genialnego brata, walka z jąkaniem się, opiumowe wieczory z Cocteau, bogate i pełne zawirowań życie miłosne na obrzeżach Baletów Rosyjskich i samotność w rozdartym wojną Berlinie.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Ten drugi Nabokov
Vladimir Nabokov był dzieckiem szczęścia. Sam twierdził, że miał najprawdopodobniej najszczęśliwsze dzieciństwo. Kochany przez rodziców i otoczenie, od kołyski uważany za geniusza. Zupełnie inne wspomnienia i inne życie miał jego młodszy o jedenaście miesięcy brat, Siergiej. Życie w cieniu Vladimira wydawało się być ciągłym pasmem rozczarowań. Nieudająca się wyleczyć leworęczność, nieustanne jąkanie się, nieakceptowany przez rodzinę homoseksualizm… Właśnie to życie próbował zaprezentować Paul Russel w swojej powieści, ujmując je ryzykownie, bo w pierwszoosobowej narracji, co w przypadku autentycznych postaci niewątpliwie może budzić trudności i krytykę. Russel przywołuje do życia, wprawdzie zmyślonego, ale bardzo prawdopodobnego Siergieja, kogoś, kto mógł być kimś naprawdę wyjątkowym. Siergiej to uczuciowy człowiek, dobry obserwator. Poznawszy go, aż boli przyznanie się, że sięga się po tę książkę nie ze względu na tego ciekawego, acz zwyczajnego człowieka swojego czasu. Sięga się po ten tytuł ze względu na jego genialnego brata.
Na kartach powieści pojawiają się różne autentyczne, wspaniałe postaci, jak Jean Cocteau, Igor Strawiński, Gertruda Stein, by wymienić choć tych troje, a jednak to właśnie Vladimir Nabokov wzbudza w nas największe zainteresowanie. Prześlizgujemy się przez kolejne strony z niecierpliwością wyczekując tych zdań, które mówią o Wołodii, które przytaczają jego działania, a nawet wypowiedzi. To zdefiniowanie poprzez sławnego Nabokova charakterystyczne również jest dla samego Siergieja. On także z wypiekami na twarzy czyta kolejne napisane przez V. Sirina powieści i prześlizgując się przez tekst, szuka swojej obecności w życiu fenomenalnego brata. Muszę wyznać, iż zastanawiałem się niekiedy, czy nie zostałem bezwiednie bohaterem którejś z powieści Sirina, czy nie wpadłem z którąś, tak jak nieszczęsny szachowy arcymistrz Łużyn, który w finale "Obrony Łużyna" spada w otchłań szachownicy. Czy ostrzegano mnie, kiedy odnajdywałem zagadkowe echo własnego sekretnego żywota w powieściach mego brata? Czy stałem się tym, kim V Sirin albo V. Nabokov gardził najbardziej - Nieuważnym Czytelnikiem?1 Wołodia oczywiście przeczy, mówiąc: Czytelnicy zawsze odnajdują jakieś zadziwiające podobieństwa w moich książkach. Sztuka ma bardzo niepokojący zwyczaj przenikania do tak zwanej rzeczywistości.2 Podświadomie jednak my również idziemy tropem Siergieja i natykamy się na ten same echa.
Powieść Paula Russela powstała w oparciu o tekst Leva Grossmana „The Gay Nabokov”, opublikowanego w 2004 roku na łamach salon.com. W tekście tym autor udowadnia jak wielkie wpływ miał homoseksualny brat na życie i twórczość Vladimira Nabokova, pomimo braku więzi lub bardzo luźnego kontaktu. Z początku, w dzieciństwie właściwie zupełnie dla siebie nie istnieli. Nabokov przyznał kiedyś, że mógłby opisać całą swoją młodość, w ogóle nie wymieniając Siergieja3. Towarzyszem zabaw Wołodii był kuzyn Jurij, z którym to bardziej Siergiej miał więcej wspólnego. Tymczasem Sieroża pozostawał w tych zabawach zawsze na uboczu. Po wspólnej ucieczce z Rosji i studiach w Cambrigde, które to doświadczenia wcale nie zbliżyły braci, drogi dwóch Nakobowów rozeszły się. Przed wyjazdem Wołodii do Ameryki stosunki się nieco polepszyły, lecz pozostawały nadal zdystansowane.
Zarówno tekst Grossmana, jak i powieść Russela pozwalają nam wywnioskować, że wina leżała po stronie Vladimira, a przyczyną była homofobia. To stanowisko potwierdza główny biograf Nabokova, Brian Boyd. Według niego możemy odnaleźć wątki homoseksualne oraz relacje braterskie w powieściach Vladimira. Postaci homoseksualne są zawsze albo ośmieszane, albo złe, co świadczy o niemożności pogodzenia się z orientacją brata. Natomiast wątki braci lub sobowtórów oznaczają jak ta trudna relacja ciążyła pisarzowi. „Prawdziwe życie Sebastiana Kinghta” czy „Nieprawe godło” są to powieści, które możemy odnieść bezpośrednio do Siergieja. Życie brata wywierało na Wołodię duży wpływ. Według Boyda Siergiej był w pewnym sensie sobowtórem Vladimira, pomimo trudnej znajomości, był bardzo ściśle z nim złączonym.
W powieści Paula Russela mamy do czynienia z dwoma postaciami tragicznymi. Jest nim niewątpliwie Vladimir, który nie jest w stanie okazać bratu swoich uczuć. A przede wszystkim Siergiej, który swoje uczucia uzewnętrznia. Wydaje się, że odwieczne życie w cieniu genialnego brata jest zarówno bodźcem podnoszącym poprzeczkę, jak i odbierającym wiarę w samego siebie. Siergiej był zawsze świadom swoich niedoskonałości: Byłem niesłychanie apatycznym dzieckiem - krótkowzrocznym, niezdarnym, notorycznie leworęcznym mimo licznych prób "uzdrowienia" nie oraz napiętnowanym jąkaniem, które wraz z wiekiem tylko się potęgowało.4 A jednak wzorzec genialnego pisarza za brata działał na niego z wielką siłą. Chciałem być taki jak Wołodia. Uwielbiałem go. Ale nie dla niego samego, tylko dlatego, że tak bardzo go kocham. Pisałem wiersze, mając nadzieję, że przypodobam się, jak on, rodzicom. Ale potem zrozumiałem, że kochają go nie tylko za talent. Kochając go za coś innego, coś nieopisanego, co ów talent usiłuje wyrazić. Mogłem pisać wiersze do samej śmierci, a i tak nie odkryłbym jego i ich tajemnicy.5 Siergiej usilnie się stara, by genialny brat go nie definiował. W jednej z nielicznych szczerych rozmów wyznaje Wołodii: Wcale nie jestem mniej rzeczywisty tylko dlatego, że zawsze byłem w twoim cieniu.6
Na powieść Paula Russela czekałam z rozkoszą i bardzo wiele się po niej spodziewałam. Zupełnie jak gdybym miała czytać coś spod pióra samego Nabokova. „Zmyślone życie Siergieja Nabokowa” jest wspaniale napisaną, ciekawą książką. Trzeba pochwalić autora za przygotowanie się do tematu. Zgromadzona wiedza zarówno o życiu Nabokowów, jak i twórczości V. Sirina czy Vladimira Nabokova jest autentycznie użyta. Informacje dotyczące biografii pisarza oraz innych sławnych postaci, sprawiają, że fabuła żyje w oparciu o fakty. Opisane życie Siergieja jest oczywiście zmyślone. Jednak nawet momenty, gdy słyszymy bezpośrednie wypowiedzi znanych postaci, gdy czytamy dialogi z Wołodią, są tak bardzo autentyczne, nie pozostają jedynie powieściową fikcją literacką. Wydawać by się mogło, że Russel odwołując się tytułem do pierwszej powieści Nabkova napisanej po angielsku., podobnie chce bawić się z Uważnym Czytelnikiem. „Prawdziwego życia Sebastiana Kinghta” jest fikcją. Zmyślona powieść Russela, w rzeczywistości jest prawdziwa.
Monika Samitowska-Adamczyk
1 „Zmyślone życie Siergieja Nabokova” str. 84
2 Tamże, str. 332
3 „Pamięci, przemów”
4 „Zmyślone życie Siergieja Nabokowa”
5 Tamże str. 268
6 Tamże str. 333
Oceny
Książka na półkach
- 550
- 254
- 119
- 23
- 16
- 16
- 8
- 7
- 5
- 4
Opinia
Obecna rzeczywistość wymaga od nas tolerancji. Sprzeciwiasz się związkom homoseksualnym? Jakim cudem! Przecież każdy człowiek ma prawo do decydowania o własnym życiu i relacji z jakąkolwiek osobą, którą sam sobie wybrał. Tak wygląda reakcja człowieka XXI wieku. Jednak w czasach, gdy żył i tworzył Vladimir Nabokov akceptacja inności nie była niczym powszechnym. Za przejawy spoufalania się z osobą tej samej płci groziła nawet kara więzienia.
Rosyjskiego twórcę takich dzieł jak „Lolita” czy „Dar znamy dość dobrze. Jego życiorys został przedstawiony w licznych biografiach i zapiskach. Tymczasem niewiele osób wie cokolwiek na temat jego brata – Siergieja. Ba! Niektórzy nawet nie zdają sobie sprawy, że Vladimir Nabokov w ogóle miał rodzeństwo. W końcu po co zajmować się takimi pobocznymi postaciami, kiedy sylwetka tego wielkiego poety jest tak ciekawa? Tymczasem okazuje się, że biografia jego młodszego, homoseksualnego brata jest równie interesująca i warta uwagi.
Paul Russel jako jeden z nielicznych, albo i jedyny, podjął się przedstawienia szerzej publiczności osoby Siergieja Nabokova. Starannie przestudiował wszystkie dostępne prace na temat owego mężczyzny, a także zapoznał się z jego osobistymi listami, które obecnie przechowywane są w Nowojorskiej Bibliotece. Jak sam tytuł jego książki wskazuje, przedstawiona w powieści historia, choć opiera się na rzeczywistych zdarzeniach, nie jest całkowicie wolna od literackiej fikcji.
Początek powieści jest bardzo ciekawy. Stopniowo odbiorca zapoznaje się z kolejnymi faktami z życia rodziny. Wszystko przedstawione jest w sposób bardzo przystępny. Publikacja nie ma formy biografii i nie zawiera „suchych” faktów. Historia pisana jest prozą, a narrację prowadzi główny bohater. Jednak im dalej zagłębiamy się w lekturę „Zmyślonego życia” tym bardziej daje o sobie znać nuda. Myślę, że gdyby nie fakt, że powieść tę czytałam w trakcie dosyć długiej podróży autokarem, to jej lektura zajęłaby mi znacznie więcej czasu. Czasami po prostu w trakcie czytania się wyłączałam i musiałam ponownie wracać do niektórych fragmentów.
Paul Russell zdecydował się na nakreślenie fabuły z dwóch perspektyw – teraźniejszości i przeszłości. Na zmianę pojawiają się relacje z obecnego życia Siergieja, czyli z okresu drugiej wojny światowej, a także wspomnienia z dzieciństwa oraz młodości bohatera. Wydaje mi się, że zabieg ten jest całkowicie zbędny. Wolałabym, aby zdarzenia rozgrywały się w porządku chronologicznym, jedno po drugim, ponieważ oba te punkty widzenia raczej się nie uzupełniają i nie pokrywają. Pochwalić za to mogę zawarte w książce obrazy różnorodnych europejskich miast, w których przebywał zarówno Siergiej jak i jego brat.
Za niewątpliwy atut mogę uznać brak opisów scen miłosnych, homoseksualnych uniesień. Jedynie parę razy występuje jako takie powierzchowne nakreślenie tego typu sytuacji, jednak na tym się kończy. I bardzo dobrze, bo jakoś nie byłabym szczególnie chętna do czytania tego rodzaju fragmentów. W tym momencie przejdę jednak do faktu, który w owej książce mnie dość zadziwił. Zawsze wydawało mi się, że owszem homoseksualizm występuje, jednak nie dotyczy on aż tak szerokiej grupy osób. Tymczasem w powieści Paula Russella co drugi bohater to, za przeproszeniem, pedał.
Lektura „Zmyślonego życia Siergieja Nabokova” mogę uznać za ubogacającą. Przede wszystkim zapoznała mnie ona z nieznanymi dotychczas faktami z historii rodziny Nabokovów. Wzbudziła też we mnie ciekawość dziełami brata bohatera książki, a także pozwoliła spojrzeć na jego postać pod nieco innym kątem.
www.public-reading.blogspot.com
Obecna rzeczywistość wymaga od nas tolerancji. Sprzeciwiasz się związkom homoseksualnym? Jakim cudem! Przecież każdy człowiek ma prawo do decydowania o własnym życiu i relacji z jakąkolwiek osobą, którą sam sobie wybrał. Tak wygląda reakcja człowieka XXI wieku. Jednak w czasach, gdy żył i tworzył Vladimir Nabokov akceptacja inności nie była niczym powszechnym. Za przejawy...
więcej Pokaż mimo to