Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Audiobook, czyta Roch Siemianowski. Myślę, że mało mieliśmy w historii "szarych eminencji". Może za czasów pierwszych Jagiellonów znalazłoby się ich ze dwóch czy trzech. A potem było coraz trudniej. Szara eminencja, żeby rozwinąć swój talent musi stać za jakimś władcą czy rządem a polityka późniejszych królów w zasadzie nie była samodzielna. Potem zabory. W dwudziestoleciu zasadniczo byli same "szare eminencje" albo przynajmniej tacy co to chcieli nimi być. Retinger też nie trafił w dobry dla siebie czas ale i tak ilość spraw, które podejmował i tych, które mu się udało doprowadzić do skutku jest imponująca! I oczywiście - jak to w "polskim piekle" miał całą masę wrogów, którzy go oskarżali o wszelkie zło. Do dziś ten klimat oskarżeń się za nim ciągnie.A nawet nie tyle oskarżeń ile pomówień - zrobiłem krótki przegląd w Internecie: bardzo wielu ludzi o nim wspomina, wszyscy twierdzą, że zrobił to czy tamto świństwo, ale w zasadzie nikt nie powołuje się na żadne konkretne dokumenty czy świadectwa. Widać, że autor (Podgórski) włożył ogromną ilość pracy, żeby zweryfikować to wszystko co się o Retingerze mówi i pisze. Chwała mu za to! Aczkolwiek w staraniu o obiektywizm chyba poszedł za daleko... Większa część książki to jest dobrze opowiedziany i udokumentowany życiorys, ale potem zaczyna się roztrząsanie szczegółowych elementów, tych w których jest najwięcej kontrowersji: czy był obcym agentem (a w zasadzie czyim był agentem bo co do tego, że był to prawie wszyscy się zgadzają ;) ),czy był masonem itp. Oczywiście, ważne jest zbadanie tych wątków ale godzina roztrząsania czy Retinger był masonem to jednak trochę zbyt wiele. Zwłaszcza, że to nie miało w tym przypadku kluczowego znaczenia - nie wystarczy przecież zapisać się do tej czy innej masonerii (a były przynajmniej trzy znaczące),żeby od razu można było dzwonić do Churchilla kiedy się tylko chce. W masonerii też trzeba było wyrobić sobie pozycję (o ile faktycznie Retinger do masonerii należał, co nie jest nawet znacznie uprawdopodobnione). Warto znać Retingera, warto poznać go z tej książki.