Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Niewystarczy ćwiczyć 10.000 godzin aby uzyskać mistrzostwo w danej dziedzinie - to chyba jedyny negatywny wniosek dla fanów samodoskonalenia, który wypływa z książki Andersa Erikssona i Roberta Poola. Pozostałe informacje mogą napawać optymizmem: osiągnąć mistrzostwo można w dowolnym wieku, wiadomo co trzeba zrobić by to mistrzostwo osiągnąć i istnieje wiele przykładów, że da się to zrobić. Osiągnięcie mistrzostwa jednak nie jest proste i szybkie, potrzebne są ćwiczenia. Dużo ćwiczeń. Kluczowe jednak znaczenie ma nie to jak dużo tych ćwiczeń będzie, ale ich jakość. Koniecznymi cechami dobrych ćwiczeń są: konsekwencja, regularność, wychodzenie ze strefy komfortu, pełna koncentracja, stawianie sobie jasnych celów i mierzenie postępu. NIemniej i takie, całkiem już niezłe, ćwiczenia nie wystarczą by wejść na szczyt. Złotym graalem ćwiczeń, wg Erikssona i Poola, jest celowe ćwiczenie pod kierunkiem eksperta (Deliberate practise). Różnica oczywiście tkwi w osobie eksperta, który dopasowuje ćwiczenia od osoby ćwiczącej, korygując błędny i zwracając uwagę by uczeń wytworzył odpowiednie reprezentacje mentalne pozwalające mu osiągąć wysoką efektywność. "Droga na szczyt" odnosi się również do sposobu uczenia. Powinny być ono praktyczne - wiedza teoretyczna powinna się pojawiać wraz z doświadczeniem faktycznie wykonywanego zadania z danej dziedziny. Wymagana jest koncentracja, aby ćwiczenie nie zamieniło się w mechaniczne powtarzaną czynność i by można było na bieżąco zauważać i korygować błędy w swoim działaniu. Zawsze ćwiczenia powinny dotyczyć konkretu, gdyż nie da się ćwiczyć ogólnych cech takich jak silna wola, inteligencja czy ogólna sprawność. Powyższe zasady są prawdziwe niezależnie od wieku ćwiczącego. Można to stwierdzić, gdyż wykonane ćwiczenia znajdują odzwierciedlenie w ciele: fizyczne w mięśniach a mentalne w mózgu. Badania pokazują, że znaczące zmiany, zachodzące przy odpowiednim rygorze ćwiczeń, są obserwowane nawet u ludzi w zaawansowanym wieku. To jeden z prostych, choć bardzo ważnych wniosków przedstawionych w książce i kluczowy argument za tym, by nie porzucać marzeń i celów w późniejszych etapach życia. Na mnie motywująco również wpłynęła przedstawiona teza, że to nie geny a właśnie celowe ćwiczenia wpływają najsilniej na osiągnięte wyniki i biegłość w dziedzinie. Podsumowując "Droga na szczyt" to kolejny "amerykański poradnik", w którym 80% objętości książki zajmuje powtarzanie treści i motywacyjna gadka. Niemniej ten 20%, na których streszczenie być może mogłaby wystarczyć strona A4 to kawał dobrej praktycznej wiedzy o tym jak się uczyć i jak ćwiczyć.