Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Wbrew opisowi udostępnionemu przez wydawcę, autorka wcale nie położyła głównego nacisku na powojenne losy państw bałkańskich. Barbara Jelavich za koniec dotychczas znanego świata uznała rozpad Imperium Osmańskiego, Austro-Węgier i rosyjskiego caratu, co drastycznie zmieniło układ sił na Bałkanach i kazało na nowo zdefiniować się niektórym społecznościom, w czym znaczącą rolę odegrały rozwijające się od XIX w. nacjonalizmy i idea jugoslawizmu. Dalsze wydarzenia były naturalną konsekwencją dramatycznych skutków Wielkiej Wojny - nawet jeśli większość rozdziałów została poświęcona wydarzeniom z drugiej połowy XX w., to nie da się ich zrozumieć bez załamania się znanego od lat układu wpływów. Poza tym, więcej tu historii politycznej niż w poprzednim tomie, co spycha na margines nie mniej ważne aspekty kulturowe, ale niech będzie - i tak jest to najlepsza synteza XX-wiecznych Bałkanów dostępna polskiemu czytelnikowi. Przede wszystkim dlatego, że Jelavich częstokroć prezentuje odmienną optykę niż nasi badacze, już choćby dlatego, że przyglądała się niektórym procesom z drugiej strony żelaznej kurtyny, a jednocześnie jej pochodzenie wciąż pozwalało jej odnaleźć się w nie zawsze dla nas jasnych bałkańskich zawiłościach.