Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Mała skalista wyspa symbolizuje „kolonię”, która pojawia się w treści powieści w kilku znaczeniach – kolonia maskonurów i fok, kolonia artystów-wyspiarzy i wreszcie kolonia, jako kraj zdominowany przez obce państwo, co reprezentują obaj cudzoziemcy – Anglik z oczywistych względów, a Francuz jako przedstawiciel kolonizatorów Algierii. Portrety obu kolonizatorów rozwijają się symetrycznie, ale odmiennie – konflikt anglo-irlandzki pojawia się w bezosobowych relacjach z krwawych i szokujących zamachów i w aroganckiej postawie malarza, a konflikt franko-algierski pojawia się we wspomnieniach JP o agresywnej brutalności ojca wobec cudzoziemskiej żony i sposobie, w jaki on sam wykorzystuje autentyczność mieszkańców do swoich prywatnych celów. Pozorny spokój i „małe sprawy” na wyspie kontrastują z szaleństwem nienawiści w Belfaście, ale jednocześnie odzwierciedlają te same głębokie napięcia.
Ta wciągająca, klimatyczna historia, pełna wspaniale oddanych scenek z życia wyspiarzy, odniesień do sztuki europejskiej, intensywnych opisów odrębności i odmienności irlandzkiego życia oraz prostych, lecz wielowymiarowych relacji międzyludzkich doskonale trzyma czytelnika w napięciu – odkrywamy bohaterów z coraz to innej strony i nie możemy przewidzieć, jak skończy się ta historia. Narracja prowadzona jest tak subtelnie i sprawnie, że odczuwamy niekłamaną przyjemność w śledzeniu zmieniającej się dynamiki relacji międzyludzkich i odkrywaniu coraz to nowych znaczeń powieści.
Głównym tematem powieści jest oczywiście demaskacja procesów dominacji – to, co może wydawać się specyfiką irlandzką, jest w gruncie rzeczy elementem odwiecznego mechanizmu hierarchii silniejszych wobec „słabszych i mniejszych”. Bardzo ciekawe jest też powiązanie dominacji kolonialnej oraz języka.
Wspaniała, bogata, intrygująca i inspirująca lektura!

Mała skalista wyspa symbolizuje „kolonię”, która pojawia się w treści powieści w kilku znaczeniach – kolonia maskonurów i fok, kolonia artystów-wyspiarzy i wreszcie kolonia, jako kraj zdominowany przez obce państwo, co reprezentują obaj cudzoziemcy – Anglik z oczywistych względów, a Francuz jako przedstawiciel kolonizatorów Algierii. Portrety obu kolonizatorów rozwijają się...

Pełne werwy spojrzenie na współczesną Afrykę wraz z bezlitosną krytyką zachodniego postrzegania kontynentu opartego na dominującym, jednowymiarowym stereotypie: „Zbyt długo ‘Afryka’ była traktowana jako hasło oznaczające biedę, walkę, korupcję, wojny domowe i wielkie połacie jałowej, czerwonej ziemi, na której rośnie tylko nędza. Albo przedstawia się ją jako jeden wielki park safari, gdzie lwy i tygrysy spacerują swobodnie wokół naszych domów, a Afrykanie (…) podskakują w rytualnym rytmie, aby przetrwać czas, zanim zostanie dostarczona kolejna paczka z pomocą. Ubóstwo albo safari, bez niczego pomiędzy”. (str.6) Dipo Faloyin podejmuje bezkompromisową próbę rozbicia naszego stereotypowego postrzegania czarnego kontynentu przedstawiając historyczne i polityczne podłoże współczesnych konfliktów i trudności, a także oferując czytelnikowi wgląd w barwne, nowoczesne i często zupełnie nam nieznane oblicze Afryki. Czyni to w bardzo sugestywnych scenach, pisząc żywym, często zabawnym lub kąśliwie sarkastycznym językiem. Faloyin jest człowiekiem zakorzenionym zarówno w kulturze Afryki (a konkretnie Nigerii), jak i w kulturze zachodu. Czując puls współczesności, bazuje na realnych kompetencjach kulturowych dzisiejszego (zwłaszcza młodego) mieszkańca Europy czy USA i potrafi odwołać się do aktualnych wydarzeń, postaci czy faktów medialnych, które rezonują u dzisiejszego czytelnika, a tym samym udaje mu się stworzyć z nim relację. Niezmiernie inspirująca lektura.

Pełne werwy spojrzenie na współczesną Afrykę wraz z bezlitosną krytyką zachodniego postrzegania kontynentu opartego na dominującym, jednowymiarowym stereotypie: „Zbyt długo ‘Afryka’ była traktowana jako hasło oznaczające biedę, walkę, korupcję, wojny domowe i wielkie połacie jałowej, czerwonej ziemi, na której rośnie tylko nędza. Albo przedstawia się ją jako jeden wielki...

Oprócz niewątpliwych walorów literackich (zwarta kompozycja, precyzyjna linia narracyjna, poruszające realia, powściągliwie wyrażone mocne emocje, wyraźnie zarysowane postaci)„Small Things Like These” stawia ponadczasowe pytania moralne. Mimo umiejscowienia akcji prawie 40 lat temu, główny dylemat pozostaje absolutnie aktualny, jednocześnie osobisty i uniwersalny. Nieco później niż w Irlandii, jednak również w Polsce mamy do czynienia z próbami rozliczenia się z kościołem katolickim, zwłaszcza w kontekście praw kobiet. Powstaje mnóstwo publikacji z gatunku non-fiction, których celem jest odkrywanie „prawdy o kościele”, by nie wymienić chociażby książek „Zakonnice odchodzą po cichu” (Marta Abramowicz, 2016) czy „Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie?” (Justyna Kopińska, 2018). Jednak ciągle brakuje pozycji stawiających pytanie o osobistą odpowiedzialność wobec zła, również wobec zła dziejącego się w kościele i społeczeństwie, którego jest się częścią. Konserwatywne zamachy na prawa kobiet, mające dzisiaj miejsce zarówno w Polsce, jak i w USA, pokazują dobitnie jak łatwo zmowa „tronu z ołtarzem” przy milczącej, podszytej strachem i wygodą akceptacji zwykłych ludzi doprowadzić może do „piekła kobiet”. Claire Keegan stawia pytanie o nasz współudział, robi to w sposób nienachalny, lecz bezkompromisowy.
Prostota tej opowieści w niczym nie trywializuje przedstawionych sytuacji ani dylematu moralnego. Ten język brzmi czysto i bezbłędnie. Stawiane czytelnikowi pytania są krystalicznie jasne, ale odpowiedź na nie już wcale nie musi być jednoznaczna. Czy masz odwagę, by przełamać zmowę milczenia? Czy to, w co wierzysz, jest silniejsze niż twój lęk?
W ostatniej scenie widzimy bohatera idącego z dziewczynką na ręku przez zimowe miasto: „Furlong zadawał sobie pytanie, czy jest sens żyć bez pomagania sobie nawzajem? Czy można żyć przez te wszystkie lata, dziesięciolecia, przez całe życie, nie mając na tyle odwagi, by pójść pod prąd, a mimo to nazywać się chrześcijaninem i móc patrzeć na siebie w lustrze?” (str.108)

Oprócz niewątpliwych walorów literackich (zwarta kompozycja, precyzyjna linia narracyjna, poruszające realia, powściągliwie wyrażone mocne emocje, wyraźnie zarysowane postaci)„Small Things Like These” stawia ponadczasowe pytania moralne. Mimo umiejscowienia akcji prawie 40 lat temu, główny dylemat pozostaje absolutnie aktualny, jednocześnie osobisty i uniwersalny. Nieco...