Czasem do tego, że dana książka nam się nie podobała, trudno się przyznać. W końcu może to być powieść uznanego autora, literacki klasyk. Czasem sprawa jest prostsza, bo mamy do czynienia z bestsellerem – docenionym przez czytelników, ale niekoniecznie przez krytyków. Na mojej liście znalazły się tytuły należące do obu tych grup, zachęcam również i was do podawania tytułów, które spodobały się wszystkim, tylko nie wam. Oczywiście „wszystkich” bierzemy w cudzysłów – chodzi o książki powszechnie lubiane przez czytelników, a nie przez dosłownie każdą osobę, która je przeczytała.

„Mały Książę”, Antoine de Saint-Exupéry

„Mały Książę” to już ikona (pop)kultury. Cytaty z książki francuskiego autora można znaleźć nie tylko w Lubimyczytać, ale i na kubkach, koszulkach czy podkładkach pod myszy. „Mały Książę” został też dwukrotnie zekranizowany, w 1978 roku na jego podstawie stworzono nawet anime, za to w roku 2021 Karolina Lewestam opublikowała nawiązującą do tej powiastki filozoficznej książkę pt. „Mała księżniczka”. Cieszy się więc dzieło de Saint-Exupéry’ego uwielbieniem, ale czasem pojawiają się głosy niezrozumienia wobec tego fenomenu i mój również do nich należy. Mnie „Mały Książę” nudził, wszelkie metafory, alegorie były łatwe do odczytania, ten ich sens jest widoczny na pierwszy rzut czytelniczego oka, nieskomplikowany. Ale skoro książka skierowana jest (także) do dzieci i młodzieży, może właśnie taki miał być.

„Dziewczyna z pociągu”, Paula Hawkins

Kilka lat temu „Dziewczyna z pociągu” była dosłownie wszędzie – nawet jeśli ktoś nie jest zapalonym czytelnikiem, pewnie o niej gdzieś wtedy usłyszał, a może i obejrzał film z Emily Blunt w roli głównej. O powieści można też było przeczytać, że to „najszybciej sprzedający się debiut dla dorosłych w historii Wielkiej Brytanii” i „książka, której jeden egzemplarz jest kupowany w Stanach Zjednoczonych co 6 sekund”. Co więcej, „Dziewczynę z pociągu” zachwalał sam Stephen King, który „nie mógł się od niej oderwać przez całą noc”, porównywano ją także do „Zaginionej dziewczyny” Gillian Flynn. Nie przeczytałam jeszcze tej drugiej książki, ale obejrzałam, nie wiedząc nawet, że film jest nią inspirowany, obraz z Benem Affleckiem i Rosamund Pike w rolach głównych. Do dzisiaj wspominam go jako jeden z najlepszych thrillerów, jakie kiedykolwiek widziałam, dlatego miałam ogromne oczekiwania wobec „Dziewczyny z pociągu”. A po tych wszystkich pochwałach okazało się, że to thriller, który – moim zdaniem – nie wyróżnia się spośród innych. Ani szczególnie nie straszy, ani nie wywołuje gęsiej skórki i emocji, jakie niosła za sobą, przy użyciu minimum środków, ekranowa „Zaginiona dziewczyna”.

„Zanim wystygnie kawa”, Toshikazu Kawaguchi

„Zanim wystygnie kawa” to powieść, która przez wiele miesięcy 2022 roku trafiała do zestawienia trendów Lubimyczytać, czyli książek, na których strony użytkownicy i użytkowniczki naszego serwisu wchodzą najczęściej. Co więcej, to właśnie „Zanim wystygnie kawa” zwyciężyła w Plebiscycie Książka Roku 2022 w kategorii Literatura piękna. Sam autor odwiedził w maju tego roku Polskę, promując drugą część cyklu „Zanim wystygnie kawa”, czyli „Opowieści z kawiarni”. Z zainteresowaniem śledziłam relację z tej wizyty na Instagramie Grupy Wydawniczej, nomen omen, Relacja – widać było, że Kawaguchi z zaangażowaniem odpowiada na pytania czytelników, odwiedził kilka miast i w każdym witał go tłum osób. Przy całej mojej ogromnej sympatii do autora muszę jednak powiedzieć, że „Zanim wystygnie kawa” nie jest książką, która trafiła w mój czytelniczy gust. Kawaguchi jest dramaturgiem i może dlatego przeszkadzały mi dokładne opisy tego, w co dana postać jest ubrana, wszystkich czynności wykonywanych przez nią po kolei. Choć sam pomysł był bardzo ciekawy, to język powieści, sposób przedstawienia postaci do mnie nie przemówiły – pewnie dlatego ta książka nie wzruszyła mnie tak, jak wiele innych osób.

„Gdzie śpiewają raki”, Delia Owens

„Gdzie śpiewają raki” Delii Owens to kolejny hit na mojej liście – podobnie jak „Zanim wystygnie kawa” podbił trendy Lubimyczytać, o książce było też głośno z powodu jej ekranizacji. Owens, zanim została pisarką, działała na rzecz ochrony przyrody i zwierząt w Zambii, walcząc m.in. z kłusownikami. Jeden z dziennikarzy pisał nawet o tym, że być może pisarka była świadkiem morderstwa jednego z kłusowników i że, znów być może, ze zbrodnią ma coś wspólnego jej były już mąż. Szczegóły znajdziecie w tym artykule.

W „Gdzie śpiewają raki” tę miłość autorki do przyrody zdecydowanie widać. Na początku skupia się, niczym Eliza Orzeszkowa w „Nad Niemnem”, przede wszystkim właśnie na opisach przyrody. Bezlitosnej spiekoty Karoliny Północnej, w której słońcu dojrzewa roślinność, a w tej roślinności ukryte są bagna zamieszkane przez główną bohaterkę. Nie zdołałam przebrnąć przez te opisy do miejsca, w którym więcej zaczyna się dziać – jeśli mam czytać o przyrodzie, to zdecydowanie wolę o Mazurach czy polskich górach niż o Karolinie Północnej.

„Buszujący w zbożu”, J.D. Salinger

„Buszujący w zbożu” znalazł się na mojej liście, bo za każdym razem, kiedy ktoś wspomina ten tytuł – a dzieje się to nawet dość często – muszę sobie przypominać, o czym ta książka była. Pamiętam, że „za moich czasów” była na liście lektur, chyba dodatkowych. W klasie omawialiśmy ją także dlatego, że autor przez jakiś czas mieszkał i pracował w mojej rodzinnej Bydgoszczy. Jeśli odwiedzicie jedno z centrów handlowych w tym mieście (to najbliżej dworca PKS), zobaczycie na jednym z wchodzących w jego skład budynków tablicę upamiętniającą Salingera. Centrum powstało bowiem w miejscu, gdzie dawniej istniały zakłady mięsne przez jakiś czas należące do ojca pisarza, który zesłał go (niestety Salinger nie wspominał czasu spędzonego w Polsce zbyt dobrze) do pracy właśnie do naszego kraju. I ta historia wydaje mi się najciekawszą związaną z „Buszującym w zbożu”. Nie była to książka, z tego, co pamiętam, zła – po prostu jedna z wielu przeczytanych, które nie zostały ze mną na dłużej.

„Lincoln w Bardo”, George Saunders

Najbardziej mi głupio, że na tej liście znalazło się miejsce dla „Lincolna w Bardo”. Wydana kilka lat temu książka doczekała się wielu recenzji od zachwyconych krytyków literackich, George Saunders też wielkim twórcą jest. Czasem są jednak takie książki, które choć bardzo chciałoby się polubić, bo przecież stanowią niezbędny element księgozbioru każdego ambitnego miłośnika, a nawet znawcy literatury, to jednak do ciebie nie przemawiają. Dla mnie taką publikacją jest, przyznaję, właśnie „Lincoln w Bardo”. W swojej pierwszej powieści Saunders „przełamuje znane nam gatunki literackie”, prezentując „nowatorską formę i świeżą jakość w literaturze”, co zostało docenione m.in. za sprawą Man Booker Prize. Mnie się jednak, właśnie z powodu tego nowatorstwa, bardzo ciężko tę książkę czytało. Mimo że opowiadała o stracie dziecka, które opłakuje ojciec, nie potrafiłam zaangażować się w tę książkę emocjonalnie.

„Marta”, Eliza Orzeszkowa

„Marta” może nie jest książką, która spodobała się „wszystkim”, bo też znana jest zapewne głównie studentom i studentkom polonistyki czy osobom szczególnie lubiącym pozytywistyczną literaturę polską. Jak zapewne większość stałych użytkowników i użytkowniczek Lubimyczytać wie – a wie, sądząc po komentarzach – w moich zestawieniach często znajdują się książki, które można uznać za feministyczne. I ogromnie Elizę Orzeszkową doceniam za „Martę”. Autorka zresztą mówiła, że otrzymywała od kobiet wiele listów, w których te dziękowały jej za zwrócenie uwagi na „kwestię kobiecą”, za to, że opisuje, jak często w tamtych czasach los samotnej kobiety, która chciałaby się samodzielnie utrzymywać (także dlatego, że nie miała już innego wyjścia), był, delikatnie mówiąc, trudny. Jednak ja miałam podczas lektury wrażenie, że aż za trudny. Tyle nieszczęść nagromadziło się na głowie Marty, że w którymś momencie przestałam tę książkę mocno przeżywać, bo i przestała mi się wydawać realistyczna (ale też nigdy, na szczęście, nie żyłam w XIX wieku, więc mogę tylko snuć domysły).

Jeśli chcecie sprawdzić, czy spodobają się wam powyższe książki, ustawcie na nie alert cenowy LC!

A jakie powieści znajdują się na waszej liście książek przez was nielubianych, a jednocześnie należących już do klasyki literatury, docenianych przez krytyków bądź po prostu – będących bestsellerami?