Napisać dobry zbiór opowiadań to wielka sztuka, gdyż jest to trudna forma literacka. Wymaga nie tylko szybkiego zainteresowania czytelnika, ale i skondensowanego przekazania założonych przez autora treści. W powieści jest więcej czasu na wszystko: opisy, stworzenie relacji, zarysowanie problemu. W krótszej formie nie ma czasu na nic, przez co autor od samego początku musi wejść na wyżyny swego kunsztu i pokazać, dlaczego mamy poświęcić własny cenny czas na zapoznanie się z czytaną opowieścią. Istnieje ryzyko, że machniemy ręką i zabierzemy się za kolejny tom sagi lub monumentalne opus magnum ukochanego pisarza. Istnieje ryzyko, że na następny dzień opowiadania ulotnią nam się z głowy, gdyż zaczniemy czytać kolejną książkę i żyć swoim życiem. Ale istnieje też szansa, że słowa autora trafią nas prosto w serce i już tam zostaną. Na zawsze.

„Trzymam wilka za uszy” to zbiór jedenastu opowiadań napisanych przez Laurę van den Berg. Bohaterkami są kobiety w momencie przełomu. To nie jest tak, że autorka skondensowała ich żywota, czy też wskazała decydujący dla nich moment. Chociaż na pewno są to chwile ważne, to przede wszystkim mamy do czynienia z trudnymi i intensywnymi wydarzeniami, które w pewien sposób zapadły im w pamięć. Raz będzie to powolna śmierć rodzica, a raz podróż na Islandię w towarzystwie siostry.

„Trzymam wilka za uszy” to pięknie napisana książka. Utkana hipnotyzującym i niezwykle intensywnym językiem. Nigdy nie wiemy, kiedy spłynie na nas zrozumienie intencji autorki, gdyż opowiadania bywają zagmatwane i surrealistyczne. Wykreowane mikroświaty są momentami nierealne, a sytuacje, w których znajdują się bohaterowie – nie do pozazdroszczenia. Tym samym widzimy, jak trudne może być życie we współczesnym świecie. Historie nie są nieprawdopodobne, a osadzenie w nich nas samych może nam tylko pomóc dostrzec sens.

Laura van den Berg chce się z nami podzielić swoimi przemyśleniami o kobietach, ale aby to osiągnąć, domaga się sporo wysiłku od czytelnika. Autorka nie lubi prostych odpowiedzi, więc bardzo często posiłkuje się przeróżnymi środkami stylistycznymi. Miesza jawę ze snem, rzuca swe bohaterki po różnych miastach i państwach, posiłkuje się retrospekcjami, zestawia przeciwieństwa, a także komentuje otaczający postacie świat. Dzięki temu zmagamy się intelektualnie z van den Berg, niejednokrotnie stojąc na straconej pozycji. No cóż, w końcu nikt nie mówił, że będzie łatwo.

„Trzymam wilka za uszy” to również zbiór niezwykle szokujący. Autorka niejednokrotnie uśpi naszą czujność, aby niespodziewanie uderzyć. W tych momentach zachęcam do chwilowego odłożenia książki i poświęcenia kilku minut na zastanowienie. W innym wypadku te mocne zdarzenia mogą nie wybrzmieć. A powinny, zdecydowanie powinny. Może dzięki temu zobaczymy, że osadzanie siebie jako pępek świata nie zawsze ochroni nas przed przeciwnościami losu.

Tytuł książki to przysłowie. Żebyście nie szukali znaczenia: „ktoś znalazł się w ciężkiej sytuacji” lub „nie ma łatwego wyjścia”. Myślę, że po rozszyfrowaniu znaczenia inaczej spojrzycie na losy bohaterek. Każdy dzień to walka, czasem nawet ze szczęśliwym zakończeniem. Optymistyczniej już chyba nie zakończę.

Michał Wnuk