Teodozjusz Wielki (378-395) był niewątpliwie władcą, jakiego Rzym po klęsce adrianopolskiej potrzebował. Mimo trudnej sytuacji militarnej, uzurpacji i mordów dynastycznych udało mu się do pewnego stopnia odbudować potęgę Cesarstwa. Książka Williamsa i Friella nie jest klasyczną biografią, ponieważ niemal na równi z postacią Teodozjusza skupia się na dziejach państwa rzymskiego w okresie jego rządów. Autorzy wkraczają między innymi w spór na temat przyczyn upadku Rzymu i dokładnie analizują takie zagadnienia jak barbaryzacja armii, kryzys gospodarczy, polaryzacja społeczeństwa IV-wiecznego. Jest to rozsądny i wyważony głos w dyskusji nad tym tematem. Życiu Teodozjusza poświęcone są w zasadzie I i III część książki. W części II poruszone są tematy ogólniejsze, a część IV jest swego rodzaju epilogiem pokazującym, jak porządek stworzony przez Teodozjusza uległ rozpadowi za rządów jego następców.

Praca Williamsa i Friella jest kolejną pozycją z serii biografii cesarskich wydawnictwa Routledge, która została wydana po polsku przez oświęcimskie wydawnictwo Napoleon V. W przeciwieństwie do biografii Trajana w tej książce na wyższym poziomie stoi przekład, choć w dalszym ciągu w pracy jest sporo literówek, zwłaszcza w terminach starożytnych. Wiele rzeczy wciąż wymagałoby w tej publikacji udoskonalenia. Myślę, że poziom publikacji idzie w górę, niemniej jest jeszcze sporo do poprawki.

Tomasz Babnis

Teodozjusz Wielki (378-395) był niewątpliwie władcą, jakiego Rzym po klęsce adrianopolskiej potrzebował. Mimo trudnej sytuacji militarnej, uzurpacji i mordów dynastycznych udało mu się do pewnego stopnia odbudować potęgę Cesarstwa. Książka Williamsa i Friella nie jest klasyczną biografią, ponieważ niemal na równi z postacią Teodozjusza skupia się na dziejach państwa...