„Teraz też zamierzała napisać list. Inny, niż zwykle, być może jednak najważniejszy. Myśli same zaczęły wychodzić z jej głowy i przybierać kształt słów, które powoli, niezdarnym pismem, zapisywała na kartce. Kiedy skończyła, złożyła list na dwoje i popatrzyła na Lili”.

Barbara Wysoczańska wkroczyła w świat polskiej literatury błyskotliwym debiutem „Narzeczona nazisty”. Miałem przyjemność recenzować tę książkę i bardzo przypadła mi do gustu. Dlatego też, gdy zobaczyłem, że nakładem wydawnictwa Filia ukazała się druga powieść tej autorki, wiedziałem, że chcę ją przeczytać. Spodziewałem się kolejnej dawki dobrej literatury. Czy zatem „Siła kobiet” spełniła pokładane w niej nadzieje?

Chociaż recenzowana książka liczy ponad pięćset stron, pochłonąłem ją dosłownie w kilka godzin. Wszystko to dzięki fabule, która mocno angażuje czytelnika. Jesteśmy po prostu ciekawi, jak potoczą się wydarzenia. Przewracamy zatem kolejną i kolejną stronę, aż do końca. Styl i język autorki są jak najbardziej poprawne. Opowiada ona historię po prostu od początku do końca. Ni mniej, ni więcej. Nie ma więc tutaj retrospekcji, cofania się w czasie czy tym podobnych zabiegów.

Akcja powieści rozgrywa się w latach 1919 – 1926. Jej głównymi bohaterami są kobiety. Kobiety, które w czasach II Rzeczypospolitej starają się walczyć o swoje prawa i głośno artykułować swoje potrzeby.

Poznajemy młodą wdowę Rozalię Lubowidzką. Kobieta była żoną popularnego polityka, posła na Sejm. Wszyscy zazdrościli jej męża, cieszącego się powszechnym uznaniem i szacunkiem. Jednak Ignacy miał też drugie, bardzo mroczne oblicze. Oblicze, które pokazywał tylko w domowym zaciszu. Był prawdziwym tyranem, damskim bokserem i sadystą. Czerpał przyjemność z bicia swojej żony. Więził ją. Gwałcił. Zaatakował ją nawet nożem. Udręczonej kobiecie nikt nie pomógł. Wszyscy udawali, że nic nie widzą. Nie chciała zatem nic widzieć jej teściowa. Jej urazów słowem nie skomentował badający ją lekarz.

Gdy więc Ignacy został zamordowany, wszyscy są w żałobie. Wszyscy, oprócz Rozalii. Ona jedna czuje, że wreszcie uwolniła się od męża potwora. Przyrzeka sobie, że już nigdy więcej nie wyjdzie za mąż. Czy jednak wytrwa w swoim postanowieniu? Co, jeśli spotka na swojej drodze mężczyznę, do którego poczuje coś więcej niż tylko sympatię? Gdy poznaje kochankę swego męża, sytuacja komplikuje się jeszcze bardziej. Rozalia Lubowidzka, Ada i Zuzanna. Na tle losów tych trzech kobiet poznajemy los wszystkich przedstawicielek płci w II RP. Trzeba wprost napisać, że autorka w swojej powieści złożyła hołd wszystkim kobietom. Prekursorkom walk o prawa polityczne. Emancypantkom, chcącym czegoś więcej w życiu niż zostanie żoną swojego męża. Wreszcie wszystkim bitym, poniżanym, mieszkającym w slumsach, do których przyzwoici ludzie boją się zajrzeć.

Ta książka wzrusza, uczy i wywołuje silne emocje u czytelnika. Trzy kobiety, na których los wpłynął jeden mężczyzna. Żona, siostra i kochanka. Co się wydarzy, gdy przewrotny los skrzyżuje ze sobą ich drogi?

Barbara Wysoczańska mocno osadza fabułę w realiach historycznych. Według niej II RP jest krajem zacofanym, konserwatywnym i typowo patriarchalnym. Kobietom została wyznaczona pewna ograniczona rola, poza którą absolutnie nie powinny wykraczać. Być może jest to ocena nieco przesadzona, zważywszy na fakt, że Polski jako jedne z pierwszych w Europie uzyskały prawa wyborcze, a w Sejmie zasiadały kobiety. Ciekawostką jest fakt, że autorka wyjaśnia, dlaczego to właśnie czarna parasolka jest symbolem walki kobiet.

„Siła kobiet” to powieść bez wątpienia godna polecenia. Pokazuje drogę, jaką przeszły kobiety, aby cieszyć się wszystkimi prawami na równi z mężczyznami. Oddaje hołd ich sile i determinacji w walce o lepsze jutro. To przy tym dobrze napisana powieść. Czyta się ją bardzo szybko i przyjemnie. Zachęcam zatem do lektury.

Wojciech Sobański