A zatem głębokie kryzysy, których doświadczamy w dzieciństwie, mogą wytworzyć w naszej psychice pewien szablon, za pomocą którego, jak za pomocą foremki do ciastek, produkujemy przez resztę życia identyczne wyjaśnienia nowych kryzysów.

A zatem głębokie kryzysy, których doświadczamy w dzieciństwie, mogą wytworzyć w naszej psychice pewien szablon, za pomocą którego, jak za po...

(...) uwagi krytyczne wygłaszane przez dorosłych, kiedy dziecku coś się nie uda. I w tym przypadku, podobnie jak w przypadku rozmów rodziców, dziecko słucha uważnie i jeśli uwagi te wskazują na przyczyny stałe i o zasięgu ogólnym — na przykład: „Jesteś głupi(a)", „Jesteś do niczego" — to na ich podstawie tworzy sobie obraz własnej osoby. Jeśli natomiast jako przyczyny niepowodzeń podaje się zjawiska krótkotrwałe i o ograniczonym zasięgu — w rodzaju: „Nie bardzo się starałeś", „To są zagadki dla szóstoklasistów" — to postrzega ono problemy jako rozwiązywalne i o zasięgu ograniczonym.

(...) uwagi krytyczne wygłaszane przez dorosłych, kiedy dziecku coś się nie uda. I w tym przypadku, podobnie jak w przypadku rozmów rodziców...

Dowody te zostały pracowicie zebrane przez angielskiego uczonego, profesora George'a Browna. Kiedy go poznałem, od dziesięciu lat krążył po najuboższych dzielnicach południowego Londynu, przeprowadzając obszerne wywiady z gospodyniami domowymi. Przeprowadził ponad czterysta takich wywiadów, poszukując odpowiedzi na pytanie, co zapobiega powstawaniu depresji. Szokująca była już sama liczba przypadków głębokiej depresji,które odkrył w czasie swych badań. Cierpiało na nią ponad 20procent gospodyń domowych, z czego połowa miała objawy wskazujące na psychozę. George uparcie dążył do znalezienia czynnika, który sprawia, iż w tym trudnym środowisku część kobiet jest wyraźnie uodporniona na depresję. Wyodrębnił trzy takie czynniki. Wystarczyła obecność jednego z nich, aby — nawet w wyjątkowo nie sprzyjającej sytuacji, w wielkiej biedzie lub po wielkiej stracie — nie pojawiła się depresja. Pierwszym z nich była silna więź uczuciowa i dobre stosunki z mężem lub kochankiem. Kobiety, które pozostawały w takim związku, świetnie broniły się przed popadnięciem w depresję. Drugim czynnikiem była praca poza domem. Trzecim — mniej niż trójka dzieci w wieku poniżej czternastu lat.

Dowody te zostały pracowicie zebrane przez angielskiego uczonego, profesora George'a Browna. Kiedy go poznałem, od dziesięciu lat krążył po ...