Zacznę od tego, że miałem okazję uczęszczać na wykład prof. Zblewskiego poświęcony powojennej historii Polski i że z całą pewnością był to jeden z najlepszych przedmiotów na studiach historycznych. To nie tylko moje zdanie: inni studenci wyrażali je również nogami (frekwencja na tych zajęciach była szalona i w sali nr 56 Collegium Novum UJ wszystkie ławki były zajęte i sporo osób siedziało na podłodze), a także gromkimi oklaskami na ostatnich zajęciach. Do tego Zblewski umiał w trakcie jednego wykładu powiedzieć bardzo dużo (zawsze miałem bardzo obszerne notatki z tych zajęć), jednocześnie zachowując wielki porządek wypowiedzi i akcentując najważniejsze sprawy. Wiele z tych zajęć wyniosłem.

A teraz przejdźmy do książki. Opisuje ona początek władzy ludowej na terenach województwa krakowskiego, czasy niepewności co do dalszego kształtu ustrojowego Polski, czasy referendum ludowego i sfałszowanych wyborów, walki oddziałów podziemnych i prób tworzenia niezależnych partii. Autor świetnie wyjaśnia, jakie były przyczyny oporu społecznego, a potem przedstawia jego formy: jawną oraz konspiracyjną. Omawia zatem funkcjonowanie różnych organizacji, które próbowały stanąć do walki ze wspieraną przez Moskwę PPR, przedstawia ich różne programy i w ostatecznym rozrachunku nieudane działania wymierzone przeciw komunistom. Wyraźnie zwraca Zblewski uwagę na to, że to nie represje były odpowiedzią na opór, ale odwrotnie: to represje, niekompetencja nowej władzy oraz silne przekonanie o zdradzieckiej postawie PPR wywołały opór społeczeństwa.

Moim zdaniem Autorowi udało się świetnie przedstawić dylematy społeczeństwa polskiego po zakończeniu okupacji niemieckiej. Wątpliwości partii tworzących dotąd Polskie Państwo Podziemne: czy prowadzić jawną działalność, czy pozostać w konspiracji, jak odnieść się do formalnie wolnych wyborów, czy zwalczać wszystkich ludzi związanych z nową władzą? Z drugiej strony dobrze widać działania PPR, dezinformację dotyczącą rzeczywistych celów, niepewność zwykłych ludzi niezaangażowanych w żadną działalność polityczną. Bardzo dobre opracowanie ukazujące na przykładzie jednego tylko rejonu naszego kraju, jak wyglądało przejmowanie władzy przez komunistów. Dobre, choć również smutne, bo ukazujące wyjątkowo trudne lata w dziejach Polski.

Tomasz Babnis

Zacznę od tego, że miałem okazję uczęszczać na wykład prof. Zblewskiego poświęcony powojennej historii Polski i że z całą pewnością był to jeden z najlepszych przedmiotów na studiach historycznych. To nie tylko moje zdanie: inni studenci wyrażali je również nogami (frekwencja na tych zajęciach była szalona i w sali nr 56 Collegium Novum UJ wszystkie ławki były zajęte i...